Taliban güçleri Kabil'i kuşatmaya çalışıyor

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, Taliban güçlerinin Afganistan'ın başkenti Kabil'i kuşatmaya çalıştığını söyledi. Öte yandan BM Genel Sekreteri Guterres, Afganistan'da durumun "kontrolden çıktığı" uyarısında bulundu

Giriş: 13.08.2021 - 21:54 Güncelleme: 14.08.2021 - 07:21

BM Genel Sekreteri Guterres, Afganistanda durumun "kontrolden çıktığı" uyarısı yaparak, Talibana saldırılarına son vermesi ve müzakere çağrısında bulundu.

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, Kabil Büyükelçiliğindeki personelin tahliyesine ilişkin operasyonun başladığını ve ülkedeki birliklerine ilişkin herhangi bir saldırı olması halinde karşılık vereceklerini belirtti.

Pentagon Sözcüsü Kirby, basın brifinginde Afganistan'daki Amerikan diplomatik personelin tahliyesiyle ilgili operasyon konusunda değerlendirmelerde bulundu.

Kirby, Kabil Büyükelçiliğindeki personelin tahliyesi için 3 taburun yola çıktığını, birliklerin hafta sonu bölgede olacağını ve operasyonun başladığını açıkladı.

Yaklaşık 3 bin askerin tahliye için gönderildiği Kabil'deki gerekli güvenlik önlemlerini aldıklarını vurgulayan Sözcü Kirby, Afganistan'a tahliye için gönderilen askeri birliklere tehdit karşısında savunma haklarının olduğunu ve her türlü saldırıya karşılık vereceklerini söyledi.

Kirby, ABD askerleri ile Taliban'ın karşı karşıya gelme olasılığına ilişkin soru üzerine şu değerlendirmeyi yaptı:

"Geleceği göremem, ancak şunu söyleyebilirim, 11 Eylül'den sonra Afganistan'a gönderilen askerler yapmaları gereken şeyi yaptı, yani Afganistan'ın ABD'ye yönelik terör saldırılarına güvenli liman olmasını önleme ve El-Kaide gibi grupların kapasitelerini ciddi şekilde geriletme görevini yaptılar."

ABD'nin 20 yıllık süreçte Afganistan'dan hem yönetim hem de güvenlik güçleri anlamında gerekli tüm desteği sağladığını, artık Afgan yönetiminin Taliban'a karşı duracak kararlılığı göstermesi gerektiğini ifade eden Kirby, şu an Amerikan askerlerinin ve ülkedeki diğer Amerikalı personelin çekilmesinin öncelikleri olduğunu söyledi.

Kirby ayrıca Afganistan'da siyasi bir müzakere sürecinin devam ettiğini ve Taliban'ın bu müzakere sürecine aktif olarak katılıp siyasi bir sonuca ulaşmaya çalışması gerektiğini sözlerine ekledi.

Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric, BM’nin Afganistan'daki güvenlik durumunu "saat başı" değerlendirdiğini belirterek, personellerin bir kısmının başkent Kabil'e taşındığını ancak tahliye gibi bir durumun söz konusu olmadığını söyledi.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Afganistan'da durumun "kontrolden çıktığı" uyarısı yaparak Taliban'a saldırılarına son vermesi ve müzakerelere dönmesi çağrısında bulundu.

Guterres, BM Genel Merkezi'nde gazetecilere yaptığı açıklamada, Afganistan'ın yeniden "kaosa sürüklendiği" uyarısı yaptı.

Sadece son bir ayda özellikle Helmand, Kandahar ve Herat'ta binden fazla kişinin çatışmalar yüzünden hayatını kaybettiğini söyleyen Guterres, Afgan güçleri ve Taliban arasındaki kentlere sıçrayan çatışmaların sivillere büyük zarar verdiğini ifade etti.

Guterres, "Afganistan kontrolden çıkıyor. Taliban'a derhal saldırılarına son verme ve Afgan halkının çıkarları için iyi niyetle müzakerelere dönme çağrısı yapıyorum." dedi.

Sivillere yönelik saldırıların uluslararası insani hukuku ihlali olduğunu ve savaş suçu teşkil ettiğini belirten Guterres, Taliban'ın kontrolü altındaki bölgelerde özellikle kadınların ve gazetecilerin hedef alınmasının ve insan haklarına yönelik ciddi kısıtlamaların "son derece rahatsız edici" olduğunu söyledi. Guterres, "Özellikle de Afgan kız çocukları ve kadınların zor kazanılmış haklarının ellerinden alındığına dair haberler görmek dehşet verici ve çok üzücü." diye konuştu.

Genel Sekreter Guterres, savaşarak iktidarı ele geçirmenin kayıp olduğu, bunun Afganistan'ı uzun süreli bir iç savaşa ve tamamen izolasyona sürükleyeceği uyarısında bulundu.

ABD güçlerinin Mayıs ayında çekilmeye başladığı Afganistan’da ilerleyişini hızlı bir şekilde sürdüren Taliban son 8 günde 18 vilayetin merkezinde kontrol sağlarken, Taliban’ın Afganistan’daki ilerleyişi nedeniyle endişelenen ülkeler, Afganistan’da bulunan vatandaşları, askerleri ve diplomatik misyonlarını tahliye etmeye başlamıştı.

Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric’ten ülkedeki BM personelinin tahliye edilip edilmeyeceğine ilişkin açıklama geldi. BM Sözcüsü Dujarric basına verdiği demeçte, “Afganistan'daki güvenlik durumunu kelimenin tam anlamıyla saat başı değerlendiriyoruz. BM personelinin bir kısmı başkent Kabil'e taşındı ancak tahliye gibi bir durumun söz konusu değil” dedi.

ABD istihbaratının, Taliban'ın Afganistan'ın başkenti Kabil'i 3 gün ile 1 hafta arasında kuşatabileceği yönünde değerlendirme yaptığı bildirildi.

CNN'in bir Amerikan istihbarat değerlendirmesine atıf yapan ve adı açıklanmayan bir ABD'li diplomatik kaynağa dayandırdığı habere göre, Taliban'ın 3 gün ila 1 haftada Kabil'i kuşatma altına alabileceği senaryosu Washington'da değerlendiriliyor. Daha önce Taliban'ın Kabil'i izole edebileceği süre için daha uzun bir periyot öngören ABD'li istihbarat kurumları, Taliban'ın hızlı ilerleyişi karşısında bu süreyi 1 haftaya kadar indirmiş oldu.

Taliban'ın ilerleyişi karşısında herhangi bir adım atmayan Joe Biden yönetimi ise önceliğini Kabil Büyükelçiliğindeki personelin tahliye edilmesine vermiş durumda.

Öte yandan aynı habere göre ABD'nin Kabil Büyükelçiliğindeki personele "hassas tüm materyallerin yok edilmesi" talimatı verildiği kaydedildi.

Elçilik personeline gönderilen ve CNN tarafından görülen notaya göre, ABD'li yetkililer, söz konusu materyallerin propaganda amacıyla kullanılmasının önüne geçmek için bu yönde bir adım atma kararı aldı.

Taliban militanları, ülkenin 34 vilayetin 18'inin merkezinde, Afgan hükümeti ise 16 vilayetin kontrolünü elinde bulunduruyor. Taliban, başkent Kabil'i kuzey ve güneyden kıskacına alırken, ABD’li bir yetkili geçtiğimiz günlerde Taliban'ın başkenti 30 gün içinde kuşatabileceğini ifade etmişti.

BM personeli için Taliban’ın etki gücünün fazla olmadığı farklı yerleri değerlendirdiklerini belirten Dujarric, "En iyi ve en kötü durum için her zaman acil durum planları vardır. Bu noktada elimizden geldiğince Kabil'de kalmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.

Yılın başından bu yana Afganistan genelindeki çatışmalar nedeniyle yaklaşık 400 bin kişinin yerinden edildiğini söyleyen Dujarric, 1 Temmuz ile 12 Ağustos arasında ülke sınırları içinde 10 bin 350 kişinin başkent Kabil'e kaçtığını aktardı.

REKLAM

Öte yandan Afganistan'da 3 bini ulusal, 300’ü ise uluslararası olmak üzere yaklaşık 3 bin 300 BM personeli bulunuyor.

ABD ve İngiltere, Afganistan’da Taliban’ın ilerleyişini sürdürmesi üzerine tahliyelere destek olmak amacıyla Kabil Havalimanı'na asker göndereceklerini açıklamıştı. Kabil’e ABD’nin 3 bin, İngiltere’nin ise 600 asker göndereceği bildirilmişti. Hollanda, Norveç ve Almanya da Afganistan'daki vatandaşlarına en kısa sürede Afganistan’ı terk etmeleri yönünde çağrıda bulunmuştu. Vatandaşlarına ülkeyi tarifeli uçaklarla terk etmeleri uyarısında bulunan Almanya, güvenlik durumunun giderek kötüleştiği için ticari uçuşların ne kadar daha devam edeceği konusunda garanti verilemeyeceğini belirtmişti.

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas yaptığı açıklamada, Taliban güçlerinin Afganistan’da ilerleyişini endişeyle takip ettiklerini dile getirmişti. Taliban'ın halifeliği getirmesi, ülkeyi tamamen ele geçirmesi durumunda Afganistan’a her yıl yapılan 430 milyon euroluk yardımı keseceklerini söyleyen Maas, NATO ve uluslararası yardımlar olmadan Afganistan'ın tek başına ayakta duramayacağını ifade etmişti.

ABD Başkanı Joe Biden, 14 Nisan’da yaptığı açıklamada Afganistan’daki ABD askerlerinin 1 Mayıs'tan itibaren geri çekilmeye başlayacağını ve sürecin 11 Eylül'e kadar tamamlanacağını duyurmuştu. Biden daha sonra ise çekilmenin 31 Ağustos’ta tamamlanacağını açıklamıştı.