50 yaş üstünde risk 4 kat artıyor

ÇOK SAYIDA TEST KULLANILIYOR

Genel Cerrahi Uzmanı ve Meme Sağlığı Direktörü Prof. Dr. Metin Çakmakçı, “Bunun dışında tümörün çok sayıda genetik özelliğini değerlendirerek hastalığın tekrarı ve/veya sağ kalım öngö- rüsü sağlayan çok sayıda test artık klinikte kullanılabiliyor. Bu testlerde elde edilen skorlar sayesinde geçmişte kemoterapi önerdiğimiz hastalara artık kemoterapi önermiyoruz. Bazen de çok erken evrede tanı konulan ve standart bilgilere göre kemoterapi önerilmeyecek hastalara tümörün genetik özelliklerinin kötü olması nedeniyle kemoterapi önerebiliyoruz” diyor. Prof. Dr. Çakmakçı, diğer önemli gelişmeninse hastanın tümörünün hangi kemoterapi ilacına daha duyarlı olduğunun saptanması konusunda yaşandığını söylüyor.

KİŞİYE VE TÜMÖRE ÖZEL İLAÇLAR

Günümüzde kişiye ve tümöre özel ilaç- lar meme kanseri tedavisinde fark yaratıyor. Artık tümör dokusundaki bazı reseptörler ve özelliklere göre hastada hangi ilacın kullanılabileceğini belirlemek mümkün olabiliyor. Örneğin erken evre meme kanserinde hastalık tekrarını engellemek için koruyucu amaçlı kullanılan ilaçlar bulunuyor. Diğer organlara yayılmış, metastaz yapmış veya lokal ileri evre meme kanserlerinde uygulanan özel ilaçlarla, tekrarlayan meme kanserlerinde uygulanan tıbbi tedaviler fark yaratıyor.

RİSKİ YÜKSELTEN FAKTÖRLER

* Kadın olmak.

* Daha önce meme kanseri tanısı almış ve bu nedenle tedavi edilmiş olmak.

* Ailede, özellikle birinci derece akrabalarda meme kanseri öyküsü bulunması.

* Östrojene maruz kalınan sürenin uzun olması.

* Erken yaşta âdet olmak.

* Hiç doğum yapmamak.

* 30 yaş sonrası ilk doğum.

* Geç yaşta menopoza girmek.

* Kilolu olmak ve özellikle menopoz sonrası kilo almak.

* Tütün ürünleri kullanmak.

* Düzenli egzersiz yapmamak.

*Menopoz nedeniyle uzun sürelihormon yerine koyma tedavisi (HRT) kullanmak

* Yoğun meme yapısına sahip olmak.

*İleri yaş.

KENDİNİZİ TEST EDİN

Aşağıdaki soruların herhangi birine, “Evet” diyorsanız zaman kaybetmeden bir uzmana başvurun:

* Sizin ya da aile bireylerinizden birinin genetik testleri yapılıp BRCA ya da diğer meme kanseri yatkınlığı genlerinden birinin hasarlı olduğu saptandı mı?

* Size, birinci ya da ikinci derecede bir akrabanıza 45 yaşın altındayken meme kanseri tanısı konuldu mu?

* Ailenizde iki ya da daha çok birinci derece akrabanızda tanı konulmuş meme kanseri var mı?

* Herhangi bir akrabanızda iki memesinde de kanser saptanmış olan var mı?

* Birinci derece bir erkek akrabanızda meme kanseri olan var mı? En az ikisine birden “Evet” diyorsanız vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun:

* Yaşınız 65’in üzerinde mi?

* Daha önceki mamografileriniz ‘meme dansitesi yüksek’ olarak raporlandı mı?

* Başka bir nedenle göğüs bölgesine çok sayıda radyolojik tetkik yapıldı mı ya da radyoterapi aldınız mı?

* Geçmişte meme kanseri tedavisi gördünüz mü?

* Daha önce meme biyopsisi yaptırdınız mı ve kuşkulu bir sonuç raporlandı mı?

* Birden çok akrabanız yumurtalık kanseri tanısı aldı mı? Üçüne birden “Evet” diyorsanız vakit kaybetmeden bir uzmana başvurun:

* Akrabalarınız arasında pankreas kanseri olan var mı?

* Akrabalarınız arasında prostat kanseri olan var mı?

* Akrabalarınız arasında beyin kanseri olan var mı?

RİSK VARSA KONTROLE DAHA ERKEN GİDİLMELİ

Risk altında olanların 40yaşından sonra her yıl muayeneolmaları, mamografi ve ultrasonçekimi yaptırmaları öneriliyor.

* Kişide özel bir risk unsuruvarsa doktor kontrolünün dahaerken yaşta başlaması ve dahasık olması gerekiyor. 50 yaş

üzeri kadınlarda meme kanserigörülme sıklığı, 50 yaşın altındakikadınlardan 4 kat fazlaolduğu için özellikle 50 yaş

üzerindeki kadınlarda taramatestlerinin önemi artıyor.

RİSKİNİZİ AZALTMAK İÇİN BUNLARI YAPIN

* Meme kanseritarama programlarınauyun.

* Kendi memenizidüzenli olarak muayeneedin.

*30 yaştan sonrameme ultrasonografisiyaptırın.

*40 yaştan sonrayıllık mamografi kontrolüyaptırın.

*Sağlıklı beslenin vekilo kontrolüne dikkat edin.

* Düzenli egzersizyapın.

* Tütün ürünükullanmayın.