Türkiye'de gerçek aktif / pasif sigortalı oranı nedir?
Türkiye'de toplam 25,3 milyon aktif sigortalıya (çalışana) karşılık 13 milyon pasif sigortalı (emekli) bulunuyor. Buna göre, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından önem taşıyan aktif / pasif oranı 2002 yılında yüzde 2,08 iken 2022 yılında 1,95'e geriledi. Gerçek aktif / pasif oranı ise çok daha düşük. Çünkü aktif sigortalıların 2,4 milyonu hiç prim ödemeyen veya düzensiz prim ödeyen kişilerden oluşuyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, "EYT ile ilgili her şey" yazı dizimizin dördüncü gününde sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal dengesine ilişkin merak edilenleri yazdı
ABONE OL
Sürdürülebilir sosyal güvenlik sistemi için ideal aktif / pasif oranının 4 olması gerekiyor. Yani 1 emekliye karşılık 4 aktif sigortalı çalışan olmalı. Türkiye genç nüfus yapısına sahip olduğu bu dönemde dahi aktif/pasif oranını 2’nin üzerine çıkartamıyor.
Türkiye’de aktif/pasif dengesi, sosyal güvenlik kuruluşlarının daha ilk yıllarında bozuldu. Bu durum sosyal güvenlik kurumlarının topladıkları primler ile birikim yapma fırsatlarını ortadan kaldırdı.
Dosya bazında emekli aylığı alanlardan yola çıkarak yapılan hesaplamaya göre, aktif/pasif oranının 4’ün altına düşmesi SSK ve Emekli Sandığı’nda 1980 yılında; 1972’de kurulan BAĞ-KUR’da ise 1995 yılında gerçekleşti. Sosyal güvenlik sistemimizin tamamı için 1980 yılında 4’ün altına indi. (Not: Dosya bazında emekli sayısı, bir kişiden dolayı ölüm aylığı alan eş ve çocukların tek kişi olarak gösterildiğini ifade eder. Yazı dizisinde aktif / pasif oranı ile ilgili hesaplamalar dosya bazında emekli sayısı üzerinden yapılmıştır.)