Türkiye'nin ikinci astronotu Atasever'in tarihi uzay yolculuğu sona erdi

FİLİSTİN HALKININ YAŞADIKLARINA DİKKAT ÇEKTİ

Türkiye'nin ikinci astronotu Tuva Cihangir Atasever, uzay yolculuğunda taşıdığı kefiyeye ilişkin, "Filistin halkının yaşadığı eziyet, maruz kaldıkları bu korkunç durum, dünyamızın güzelliğinin hak etmediği bir durum. Onların bu zor dönemini ve acısını paylaştığımızı sembolize etmek adına kefiyeyi yanımda uzaya taşıdım." dedi.

Atasever, dün gerçekleştirdiği "Yörünge Altı Araştırma Uçuşu"nun ardından canlı yayında AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

"MAVİ GÖKYÜZÜNÜN SİYAHA DÖNMESİ TECRÜBESİ GERÇEKTEN UNUTULMAZDI"

Uçuşun oldukça başarılı geçtiğini, bilimsel deneyler perspektifinden bakıldığında bütün objektiflerini yerine getirdiklerini belirten Atasever, şöyle devam etti:

"Mikro yer çekiminden hemen önceki faz olan roket motorunun çalıştığı dönemdeki tecrübeyi ise gerçekten tarif etmesi güç. Çok yüksek bir takat ile 1 dakikalık bir süre içinde ses hızının 3 katı bir hıza erişmek ve etrafınızda bu hıza erişirken mavi gökyüzünün siyaha dönmesi tecrübesi gerçekten unutulmazdı. Onun hemen akabinde başlayan mikro yer çekimi koşuluysa son derece eğlenceliydi. Orada kendinizi oriyente etmeniz oldukça kolay, yumuşak hareketlerle yol alabiliyorsunuz. Bu tecrübeyi yaşamak da son derece keyifliydi. Tabii ki en özeli de dünyaya bakıp, o atmosferin farklı katmanlarını görmek, çıplak gözle bunu yaşayabilmekti."

"BİR KEFİYE BENİMLE BİRLİKTE, GÖĞSÜMÜN ÜZERİNDE UZAYA ÇIKTI"

Atasever, uzay yolculuğunda beraberindeki eşyaya ilişkin ise şunları söyledi:

"Sayın Cumhurbaşkanı'mız ile 19 Mayıs'ta gençlik buluşmamız kapsamında bir araya geldiğimizde kendisi bana bir saat hediye etmişti. Uzay yolculuğunda, operasyonlarda kullandığım saate ek olarak sağ kolumda da kendisinin bana takdim ettiği hediye vardı. Benim vatanımın bayrağı, 29 Nisan 2023'te İstanbul TEKNOFEST'te hem Türkiye'ye hem de bütün dünyaya ilan edildiğimiz seramoni esnasında Cumhurbaşkanı'mızın hem Alper Gezeravcı'ya hem de bana ayrı ayrı teslim ettiği bayrak benimle beraberdi. Ana yurdum olan Azerbaycan'ın bayrağı benimle beraberdi. Bunlar yan yana, sırt sırtalardı. Onları da sarmalayan bir kefiye benimle birlikte, göğsümün üzerinde uzaya çıktı. Uzaya çıktığım zaman oradan yeryüzüne baktığımda, atmosferimizin kırılganlığı, ne kadar ince bir tabaka olduğunu gördüğümde, aslında bu yaşadığımız uzay gemisinin ne kadar kırılgan, kapalı, kendi içinde birbirine bağlı bir ekosistem olduğunu görme şansını birinci elden deneyimledim. Bu ekosistemi korumalı, bu ekosistem içinde yaşayan diğer mürettebat üyeleriyle de aslında barış içinde geçirmeliyiz. Şu anda içinde bulunduğumuz durumda ne yazık ki Filistin halkının yaşadığı eziyet, maruz kaldıkları bu korkunç durum, dünyamızın güzelliğinin hak etmediği bir durum. Bu uzay gemisinin içinde yaşayan mürettebat üyelerinin aslında milletlerin ve sınırların olmadığını görüp anlaması, belki bu tarz faciaların, acıların sona ermesini sağlayabilir. Bende böyle duygular yarattı. Özellikle onların bu zor dönemini ve acısını paylaştığımızı sembolize etmek adına kefiyeyi yanımda uzaya taşıdım."

"BU DENEYLER DÜNYA LİTERATÜRÜNE DE KATKI SAĞLAYACAK"

Atasever, uzay yolculuğunda gerçekleştirdiği bilimsel deneylerin, dünya yörüngesinde inşa edilmeye başlayan Uluslararası Uzay İstasyonu gibi ticari istasyonlarda kılavuzluk edebileceğine dikkati çekti.

Bu uçuştaki tecrübelerin kendilerine önemli kazanımlar sağlayacağına inandığını vurgulayan Atasever, şunları kaydetti:

"Aynı zamanda şu anda kafamda görmüş olduğunuz BEACON deneyi dünyada ilk defa prefrontal korteks bölgesinde kan yayılımı ve oksijenizasyon ölçümünü uçuşun tüm fazlarında kaydetti. Bu deneyler dünya literatürüne de katkı sağlayacak. Sağ bacağımda taşıdığım insülin kalemi testi ile ilk defa iki farklı doz aktarım mekanizmasına sahip insülin kalemlerinin dozlarını mikro yer çekimi koşulda aktarmış olduk. Dünyaya döndük. Şu anda araştırmacılar nasıl bir doz aktarım verimliliği olduğunu incelemeye başladılar. Artık diyabetli bireylerin de ticari uzay istasyonlarına gitmesini sağlayacak yöntemlerin önünü açmış olacağız. Bu, pek çok ilkleri barındıran deney çalışmasıydı. Umuyorum ki hem Türkiye'yi hem de dünyayı uzay çalışmaları vesilesiyle daha iyi, daha barışçıl bir yere getirir. Oraya çıkan insanların kazandığı üst bakış etkisiyle herkesi kendi ailesi olarak görme haline erişen ihtimaliyle belki çok daha parlak çok daha barışçıl çok daha aydınlık yarınlara ulaşmış olacağız."

7 BİLİMSEL DENEY

Atasever'in, yaklaşık 3 dakikalık serbest düşme fazında, mikro yer çekimi ortamında 7 bilimsel deney gerçekleştirdi.

Bilimsel bir misyon gerçekleştirecek Atasever'in üzerindeki astronot tulumu, 3 deneye ilişkin ekipmanları taşıyabilmesi için özel olarak revize edildi.

"BEACON" isimli beyin görüntüleme deneyi kapsamında Atasever, kafasına takacağı yakın kızılötesi spektroskopisi ölçüm cihazını uçuşun tüm fazlarında üzerinde taşıdı. Böylece beynin prefrontal korteks bölgesindeki kan yayılımı ve omurilik sıvısının dinamikleri incelenecek. Bu deneye ek olarak dünyayı uzak noktadan görmüş olmanın yaratacağı psikolojik değişim ve dönüşümler de Atasever'den örnekler toplanarak analiz edilecek.

IvmeRad Radyasyon Dozimetresi deneyiyle ne kadarlık radyasyona maruz kalındığı bilgisi elde edilecek. Böylelikle, daha sonraki süreçlerde uzay istasyonlarına gidecek kişilerin anlık olarak ne kadar radyasyona maruz kalacağına ilişkin öngörüde bulunulabilecek.

Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ve Axiom Space'in ortak deneyi olan Uzayda İnsülin Kalemi Testi ile özel kutu içine yerleştirilmiş 2 farklı insülin kalemi uzaya taşınacak ve bu ortamdaki doz aktarım verimliliği ilk kez test edilecek. Böylece gelecek yıllarda Dünya yörüngesinde inşa edilecek uzay istasyonlarına diyabetli bireylerin gitmesi halinde uygulanabilecek tedavi yöntemlerinin etkinliğine yönelik ilk deneme gerçekleştirilmiş olacak.

Yörünge Altı Uçuşta Vezikül Analizi kapsamında, uçuş öncesinde ve sonrasında Atasever'den toplanan biyolojik örneklerin içinde bulunan hücre dışı veziküller, özel geliştirilen mikro akışkan çip vasıtasıyla izole edilecek. Bu sayede gelecekte astronotlar uzaya çıkmadan önce uygulanabilecek birtakım uyumlandırma terapilerinin geliştirilme potansiyeli araştırılacak.

Türkiye'nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın misyonunda yer alan MESSAGE, METABOLOM ve MIYELOID deneyleri de yine Atasever'in gerçekleştireceği Yörünge Altı Araştırma Görevi'nde uygulanacak.

"UZAY LİGİNİN A TAKIMINDAYIZ ARTIK"

Habertürk'ten Yalın Onat Ergör'e konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır "Uzay liginin A takımındayız artık" ifadelerini kullandı.

Bakan Kacır şöyle konuştu:

"TÜRK ÇOCUKLARI İÇİN İLHAM KAYNAĞI OLACAK"

Oldukça heyecanlıyız. Türkiye'nin ikinci astronotunun yörünge artı araştırma uçuşunu takip ediyoruz. İlk uzay misyonumuzda Alper Gezeravcı, dünya yörüngesinde uluslararası uzay istasyonuna yolculuk gerçekleştirmişti. Bu kez yeryüzünden bir uçağın kalkması, 15 kilometre ayrılan ve hibrit motorunu ateşlemesi ve kısa süreli de olsa mikro yerçekimi deneyimi sunması ve süzülerek yer yüzüne inmesiyle tamamlanacak görevden bahsediyoruz. Alper Gezeravcı ile Tuva Cihangir Atasever birlikte astronot eğitimlerine katıldılar. Bu misyonda 7 bilimsel araştırma projesini Tuva Cihangir Atasever icra edecek. Özellikle uzay koşullarının, mikro yerçekimi ortamının insan biyolojisi, fizyolojisinde, hücrede, gende araştırmaya dönük projeler var. Uzaydaki iyonize radyasyon düzeyi ölçülüyor. Bir başka deney de uzayda insülün kalemlerinin performansı izleniyor. Bu da önümüzdeki dönemlerde gerçekleşecek insanlı uzay araştırmaları için ipucu niteliğinde olacak. Bu misyonun da en önemli çıktısı Türk gençliği ve çocukları için oluşturduğu için ilham kaynağı olacak.

"TÜRKİYE UZAY ARAŞTIRMALARINDA 'BEN DE VARIM' DİYOR"

Tuva Cihangir Atasever hem vücudunun farklı bölgelerinden veriler toplanıyor olacak. Burada kritik olan şu; Türkiye'nin insanlı uzay araştırmalarında bilimsel yönüyle bu çalışmalara güçlü şekilde katılması. Bunlar asla turistik amaçlı yapılan işler değil Türkiye için. Türkiye uydular geliştiren bir ülke. İlk milli haberleşme uydumuz yüksek teknoloji sisteminden bahsediyoruz, Türkiye'nin en yüksek kıymete sahip ürün. Bunu yapabilen Türkiye'de 11 ülke var. Türkiye uzay takımında A takımı oluyor. Bütün çalışmaları Türkiye kendi altyapılarında yapabiliyor. Tüm uzay sistemlerine ilişkin faaliyetlerimizi hiçbir sistemimizi yurt dışına göndermek zorunda kalmaksızın kendi altyapılarımızla icra edebiliyoruz. Yıllık 600 milyar dolara gelmiş uzay ekonomisi var dün. Türkiye bu uzay ekonomisinden daha fazla pay alabilir. Bizim yapmaya çalıştığımız aslında çok yönlü olarak ay programı, milli uydular, uluslararası uzay limanı kurmak, insanlı uzay araştırmalara dahil olmak. Türkiye'nin uzay yarışında ben de varım demesini sağlamak.

"BU PROJESİNİ SAYIN CUMHURBAŞKANIMIZLA PAYLAŞACAK"

TÜRKSAT 6A'yı Temmuz ayında uzaya göndereceğiz. Yeni görüntüleme uydu projelerimiz var. Alçak yörüngedeki takım uygulamalarına ilişkin inisiyatifler var. Aya bir milli uzay sistemiyle erişmeyi amaçlıyoruz. Bu misyonda kullanılan hibrit motor teknolojisini derin uzayda gerçekleştirmek istiyoruz. Bu projeyi de inşallah 2026 sonunda tamamlamayı amaçlıyoruz. Bütün bunlar yarışta Türkiye'nin varolabilmesidir. Tuva Cihangir Atasever, Sayın Cumhurbaşkanımızla gitmeden önce bir görüşme gerçekleştirdiler. Döndüğünde ümit ediyorum ki, bu projesini sayın Cumhurbaşkanımızla paylaşacak.