Türkiye'de terör endişesi azaldı ancak eğitim ve ekonomi kaygısı arttı
IPSOS Sosyal Araştırmalar Enstitüsü, vatandaşa geçen yıla ilişkin düşüncelerini ve bu yıldan beklentilerini sordu. 2016 yılının sonunda terörü en büyük sorun görenler, terörle mücadeledeki başarıyla 2017'de yarı yarıya azaldı. Ekonomiyi sorun görenler ise % 23'le son 3 yılın zirvesinde yer aldı. Eğitimin en büyük sorun haline geldiğini belirtenlerin oranı ise 1 yılda % 100'den fazla arttı
ABONE OLTürkiye,2017 yılına kâbus gibi bir olayla girdi. 2017’nin daha ilk saatinde terör örgütü DEAŞ’ın Reina’da yaptığı katliamda, 39 kişi terörün kurbanı oldu. Sonrasında da pek çok konuda memlekette sular pek durulmadı, tansiyon düşmedi. Anayasa değişikliği referandumuyla Türkiye parlamenter sistemden Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçti. OHAL ve KHK’lar tartışmalarda hep ön sıralardaydı. İlk kez bir anamuhalefet lideri, Ankara’dan İstanbul’a “Adalet Yürüyüşü” düzenledi.
IPSOS, 1320 KİŞİYLE GÖRÜŞTÜ
Doğu’da bazı belediyelere kayyum atandı. AK Parti hükümetinin 6 AK Partili belediye başkanının istifasını istemesiyle, İstanbul’da Kadir Topbaş ve Ankara’da Melih Gökçek dönemi kapandı. CHP’li Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi ve Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar, İçişleri Bakanlığı’nca görevden uzaklaştırıldı. Mehmetçiğin Suriye’de sınır ötesi operasyonları, ABD ile FETÖ, YPG ve vize krizi, AB ve NATO ile gerilim, Rusya ile yakınlaşma, ABD’de Reza Zarrab’ın sanıklıktan tanıklığa geçiş yaptığı ambargo davası, Kudüs krizi, enflasyonun yeniden çift haneleri görmesi... Ve elbette lise ve üniversiteye giriş sınav sisteminin yeniden değişmesi.
Gazete Habertürk'ün haberine göre IPSOS Sosyal Araştırmalar Enstitüsü, her yıl olduğu gibi yine Türkiye Barometresi 2017-Yeni Yıl Özel Raporu’yla, Türk halkına 2017’den baki kalan psikolojiyi ve 2018’den beklentilerini sordu. Araştırma için 24 Kasım- 13 Aralık tarihleri arasında, tesadüfi örnekleme yöntemiyle 1320 kişiyle yüz yüze ve telefonla görüşmeler yapıldı. İşte % 95 güven aralığında, +/- % 2.5 yanılma payıyla ortaya çıkan sonuçlar...
MEMNUNİYET
2018'DEN İYİMSERLİK
KISMEN MEMNUN AMA İYİMSER DEĞİL
Art arda yaşanan terör saldırıları nedeniyle 2017’yi negatif psikolojiyle karşılayan Türkiye, 2018’e biraz daha olumlu bir ruh haliyle girdi. Aralık 2016’daki araştırmada “memnuniyet” bildirenler sadece % 25’ken, bu oran Nisan 2017’de % 30’a, Haziran 2017’de ise % 45 ile yılın zirvesine ulaştı. Ancak sonrasında yeniden düşüşe geçti. “Memnuniyet” pastasında yer alanlar, Aralık 2017’de % 38’le geçen yılın 13 puan üstünde gerçekleşti. Ancak “memnuniyet”teki 13 puanlık artış, 2018’e yönelik iyimserliğe aynı oranda yansımadı. Araştırmaya katılanların geleceğe ilişkin beklentilerde daha temkinli olduğu görüldü. Aralık 2016’da % 25 olan “iyimserler”, Ağustos 2017’de % 39’u gördü ancak yılı Aralık 2017’de % 27’de kapattı. Yani her 4 kişiden sadece 1’i gelecekten iyimser.
EN ÖNEMLİ SORUN
TERÖR KAYGISI YARI YARIYA DÜŞTÜ
Katılımcılara, “Türkiye’nin en önemli sorunu” da soruldu. Son 2 yılda olduğu gibi terör hâlâ listenin ilk sırasında. Ancak Aralık 2016’da terörü en büyük sorun gören % 61’lik kesim, terörle mücadelede alınan sonuçlarla Aralık 2017’de % 35’e düştü. “Kürt sorunu” diyenler ise % 2 ile son 3 yılın en düşük düzeyinde.
YÜZDE 64 ONAYLAMIYOR TAŞINMAYI GÖZE ALIYOR
EN dikkat çekici olansa, eğitimi en büyük sorun görenler 2015 ve 2016’da % 5 bandında seyrederken, müfredat ve TEOG ile üniversite sınavlarının değiştiği 2017’nin sonunda bu rakamın bir anda %12’ye yükselmesi. Bu konudaki memnuniyetsizlik ve kafa karışıklığı, sınav değişiklikleri doğrudan sorulduğunda kendini daha baskın gösteriyor.
TEOG’un ve üniversite sınavının değişmesini onaylamayanlar % 60’ın üzerinde. Yani her 3 kişiden 2’si, sınav sistemi değişikliğinden memnun değil. Yine toplumun % 64’ü, çocuğunun daha iyi bir eğitim görebilmesi için gerekirse taşınmayı göze alıyor.
ÜNİVERSİTE SINAVINDAKİ DEĞİŞİKLİĞİ ONAYLIYOR MUSUNUZ?
TEOG'DAKİ DEĞİŞİKLİĞİ ONAYLIYOR MUSUNUZ?
YATIRIM VE SATIN ALMA EĞİLİMİ ARTTI
Ekonominin en büyük sorun halini aldığını düşünenler de yıllar sonra yükselişte. Ekonomiyi en büyük sorun görenler 1 yılda 8 puan artarak % 23’le son 3 yılın zirvesinde. Ancak ekonomik tedirginliğe rağmen, toplumdaki yatırım ve satın alma eğiliminde de 2016’ya kıyasla artış söz konusu.
Yatırım eğiliminin 2016 sonuna kıyasla 109 puandan 159 puana, dayanıklı tüketim ürünleri satın alma eğiliminin ise 161 puandan 254 puana yükseldiği görülüyor.
2018'DEN KİŞİSEL EKONOMİK BEKLENTİNİZ
2018'DE TÜRKİYE EKONOMİSİ NASIL OLACAK?
FUTBOLDA YABANCI SINIRI TARTIŞMASI
2017’de en çok tartıştığımız konulardan biri de, ligimizde yabancı futbolcu sınırlamasının olmaması. Konu siyasilerin bile gündemindeydi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, sınırsız yabancı futbolcuya karşı olduğunu açıkladı ve “Yabancı oyuncu sayısının aşırı oluşu, özellikle Milli Takım bazında dezavantajlar getiriyor” dedi. MHP Lideri Bahçeli, Konyaspor maçına 11 yabancıyla çıkarak Türkiye’de bir ilki gerçekleştiren Galatasaray’a, “11 yabancıdan bahsediyorsa aslan ya da Galatasaray demeyin. O zaman ismini değiştirsin. Böyle takım mı olur canım?” sözleriyle tepki gösterdi. “Maçlarda çalınan İstiklal Marşı’mıza sahada eşlik edecek Türk futbolcu kalmadı” eleştirileri bile yapıldı. IPSOS, sokaktaki insana bu tartışmayı da sordu.Araştırmaya katılanların % 47’si yabancı fubolcu kısıtlaması olmaması gerektiğini söyledi. % 40 ise sınırlı yabancı futbolcu kontenjanından yana.
YABANCI FUTBOLCU KISITLAMASI OLMALI MI?
‘GEÇMİŞE KIYASLA MEMNUN, GELECEĞE DAİR KARAMSARIZ’
-IPSOS Türkiye CEO’su Sidar GEDİK:
“2016 sonunda toplumun % 61’i ‘En önemli sorun terördür’ derken, bu oran 2017’de % 35’e kadar azaldı. 2016’yı bitirirken toplumda kendisinin veya bir yakınının terörden zarar göreceğinden endişelenenlerin oranı % 79’du. 2017’yi bitirirken bu oran % 60’lara kadar gerilemiş durumda. 2015 yılında iki seçim arasındaki dönemde başlayan, sonraki 2 yıl boyunca da çeşitli zamanlarda kendini gösteren terör, toplumda önemli bir hassasiyet oluşturmuştu. 2015 öncesindeki dönemde ülkenin en önemli sorunu olarak ekonomi belirtilirken, artık birinci sıraya açık farkla terör oturmuştu. Aradan geçen zaman içinde terörün en önemli sorun olarak belirtilme oranı giderek arttı. 2017’deki Reina saldırısı ile de tavan değerlerinden birine ulaştı. Terör sorununun bu denli önemli bir hal alması toplumdaki memnuniyeti, geleceğe dair beklentileri ve dolaylı olarak önemli tüketim ve satın alma kararlarını etkiliyordu.
‘EKONOMİK ENDİŞE OLUMSUZ ETKİLİYOR’
Daha önceki seçim ortamlarında da gözlemlediğimiz üzere, her seçim sonrasındaki gibi, o tartışmaları ve gerginlik dönemini geride bırakan toplumda olumlu bir hava esmeye başladı. Referandum öncesinde ekonominin durgunlaşmasını önlemek üzere alınan önlemlerin özellikle dayanıklı tüketim ve inşaat sektörlerinde pozitif karşılık bulduğunu gördük. Ancak her şeye rağmen ülkenin en önemli sorunu olarak ekonomiyi görenlerin oranında da anlamlı artışlar var. 2016 sonunda bu görüşte olanların oranı %15’ken, 2017 sonunda % 23’e yükseldi. Kısacası terör endişesinin yerini, 3 yıl önceki gibi yavaş yavaş ekonomik güçlüklerle ilgili endişelere bıraktığını söyleyebiliriz. Bu endişe, her ne kadar mevcut durumdan geçmişe kıyasla daha memnun olsak da, geleceğe dair beklentilerimizi olumsuz etkiliyor. 2016 sonunda % 25’imiz ülkenin durumundan memnunken 2017 sonunda bu oran % 38 oldu, ki bu oran referandum sonrasında bir rekor ile % 45’lere kadar çıkmıştı. Öte yandan yakın gelecekte ülkenin durumunun daha iyi olacağına inananların oranı % 27.