Uyuz hastalığının tedavisinde yapılan yanlışlar iyileşmiş hastaları bile yeniden hasta edebiliyor

“Uyuz” tüm yaşamı insanda geçen parazitin yol açtığı bir hastalık. Son yıllarda hem Türkiye’de hem dünyada daha sık görüldüğü belirtiliyor. İnsandan İnsana bulaşıyor ve bulaşması için hastalıklı derinin başka bir insan derisine en az 15 dakika temas etmesi gerekiyor. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dermatoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ülker Gül, “Parazitin bulaşması en sık cinsel partnerler arasında oluyor. Parazit; giyilen giysiler, yatılan yatak gibi hastalıklı deriyle temas etmiş giysi ve eşyalarda da bulunabiliyor. Parazit kuru ortamlarda 3, sıcak ve nemli ortamlarda 8 güne kadar yaşayabiliyor. Daha az sıklıkla da hastanın kullandığı giysi ya da eşyaların deriye teması sonucu bulaşıyor” diyerek devam ediyor; “Şiddetli kaşıntılı bu hastalıkta kaşıntı gece şiddetleniyor ve hastalar doktora sıklıkla kaşıntı yakınmasıyla başvuruyor. Kaşıntıyla ilgili bilinmesi gerekenlerden ilki parazitin insana bulaşınca kaşıntının hemen başlamayacağı bilgisidir. Kaşıntı parazitin deriye bulaşmasından sonraki 2-6 hafta içinde ortaya çıkıyor. Aynı ailede uyuzun aile bireylerine bulaşma günleri farklı olabiliyor. Bu nedenle aile bireylerinin hepsi hasta olmasına rağmen daha erken hastalanan kişiler kaşınırken, parazitin daha geç bulaştığı kişiler henüz kaşıntılı döneme geçmemiş olabiliyor. Bu yüzden kaşınsın kaşınmasın, ailede birbiriyle teması olan herkese mutlaka aynı gün ve aynı anda tedavi uygulanması gerekiyor. Kaşıntıyla ilgili diğer önemli konu, kaşıntının başarılı tedavi uygulanan kişilerde bile 4-6 hafta devam etmesidir. Başarılı bir tedavi sonrası kaşıntının devam etmesi, hastalar tarafından yanıltıcı olarak hastalıklarının tedavi olmadığı algısına neden oluyor.”

Prof. Dr. Ülker Gül

Prof. Dr. Ülker Gül, hastalığın teşhisinde en önemli klinik bulgunun parazit yuvalarının gözle görülmesi olduğunu belirtiyor. Paraziti, dermatoskop cihazı ya da yapılan kazıntı sonucu mikroskopta görmek teşhisi kesinleştiriyor. Parazitin yuvası derinin en üst tabakasının içinde yer alıyor ve “tünel” olarak isimlendiriliyor. Yuvalar deriden hafif kabarık, yaklaşık 1 santimetre uzunluğunda hafif eğimli ya da S şekline benzer oluyor. Avuç içleri, ellerin üstü ve bilekler, özellikle el parmak araları, koltuk altları, meme, kasık, kalçalar ve erkek cinsel organı gibi bölgelerde bulunuyor. Ancak yuvaların üzerindeki deri, genellikle şiddetli kaşıntı nedeniyle yırtıldığı için bu yuvaların tipik görünümleri değişebiliyor. Görünümleri değişen yuvalar fark edilemeyebileceği için çok dikkatli muayene edilmeleri gerekiyor. Diğer bulgunun ise özellikle gece artan şiddetli kaşıntı olduğu belirtiliyor. Kaşıntıyla birlikte çeşitli deri döküntüleri de gerçekleşiyor.