Bazı popüler yemeklerin şaşırtıcı kökenleri
Yemek en büyük zevklerimizden biri. Ama gene de bazı çok bilinen ve belli ülke ve kültürlerle bağdaştırılan yemeklerin sandığınızdan çok daha başka köklerden geldiğini bilmiyor olabilirsiniz.
Çok bilindik bazı yemeklerin sandığınızdan başka ülkelere ait olduğunu biliyor muydunuz?
Örneğin, makarnanın İtalya'ya ait olmadığını balık ve patates kızartmasının (fish&chips) da İngiliz olmadığını söylersek herhalde inanmakta güçlük çekersiniz.
Aşağıda bu yemeklerden bazılarını sıralıyoruz...
Hamburger – Almanya
Hamburger, Amerikan fast food'uyla eşanlamlı ve ilk anda McDonald’s ve Burger King'i çağrıştırıyor. Dolayısıyla bunu başka bir ülkenin yiyeceği olarak düşünmek zor ancak, hamburgerin dünyaya yayılmadan önce Almanya'da doğduğunu biliyor muydunuz? Bu yiyeceğin Almanya'nın Hamburg şehrinde ortaya çıktığı söylenir, adı da buradan gelir. Bu teori oldukça mantıklı görünmesine rağmen, bazıları hamburgerin hala saf Amerikan yiyeceği olduğunu savunuyor. Tarihin bize söylediğine göre, Amerika bu lezzetli köfteleri 19. yüzyılda Alman göçmenler sayesinde öğrendi.
Samosa – Orta Asya
Samosa, Hint mutfağında popüler bir yiyecek. İçinde etli (veya köri soslu patates ve bezelyeli) dolgu olan, kızarmış bir hamur işi. Ayrıca Hindistan'ın her köşesinde bulabileceğiniz ünlü bir sokak lezzeti. Samosaların kökenlerinin ilk kez Orta Asya'da ortaya çıktığı bulundu. Bu doyurucu atıştırmalık 14. yüzyılda Hint mutfağına aktarılmış. Hindistan'da çok tanınmasıyla birlikte günlük yemeklerinin bir parçası haline gelmiş ve günümüzde insanlar samosayı Hindistan'la bağdaştırıyor.
Patates kızartması – Belçika
Bu çıtır atıştırmalığın adı biraz kafa karıştırıcı. İngilizce'de "French fries" (Fransız kızartması) olarak anılan patates kızartmasının Fransız olduğu düşünülür. Ancak, patates kızartmasının doğal kökenleri Belçika'da kök salmıştır. Belçika'nın egemen dilinin Fransızca olması göz önüne alındığında bu mantıklı olabilir. Ayrıca Amerika'da fastfood yemeklerinin yanında her zaman kızarmış patates bulunur. Bu açıdan bakınca da birçok insan patates kızartmasını ABD ile ilişkilendiriyor. İşin aslı, Amerikan askerleri, Birinci Dünya Savaşı sırasında bu lezzeti Belçika'dan evlerine getirdiler. ABD'deki Utah bölgesi de patates kızartmasının ketçap ve mayonezle eşleştirildiği ilk yer.
Cheesecake – Yunanistan
ABD'nin New York şehri, ünlü cheesecake'e ev sahipliği yapmaktan gurur duyar. Ancak, bu tatlının ilk ev sahibi Yunanistan'dır.
Kahve – Etiyopya
Kahve, tartışmasız dünya çapında en fazla tüketilen içeceklerden biri. İtalya'ya atfedilen bu içeceğin kökeni aslında Etiyopya'dır. Brezilya ve Kolombiya kahvesinin hakim olduğu zamanlardan önce, Etiyopya kahve yetiştirme merkeziydi ancak bu çekirdekten sıcak bir içecek yaratmada ilk adımı Yemenliler attı.
Donut – Yunanistan
Donut, Amerika'nın sahip olduğu en popüler yiyeceklerden biri ancak bu tatlı aslen Yunan'dır ve yağda kızartılmış hamur veya "loukoumades" olarak bilinirdi. Donut, Yunanistan'dan Hollanda'ya seyahat ederek bu mutfağın bir parçası haline geldiler. 16. yüzyılda, Hollandalı yerleşimciler Amerika Birleşik Devletleri'ne donutı getirenler oldu.
Balık ve Patates Kızartması (Fish & Chips) – Portekiz
Balık ve patates kızartmasını İngiliz yemeği olarak bilmeyen yoktur. Bu lezzetli yemeğin kökenleri 15. yüzyılda Portekiz mutfağına dayanıyor. Büyük bir şefin icadı olmayan bu yemek, insanların zor zamanlarda uygun fiyatlı bir yemek arayışına basit bir çözüm olarak ortaya çıktı. İngiliz askerleri bu yemeği beğendi, kendi ülkelerine götürdü ve balık ve patates kızartması ikilisi bir İngiliz geleneği haline geldi.
Makarna – Çin
Makarnanın İtalyan olmadığını düşünmek biraz zor ancak bu yemeğin aslen Çinli olduğu söylesek şaşırtıcı olur muydu? Noodle'ların Asya'nın temel besini olduğu ve makarnanın bu bunların torunu olduğu yönünde bir teori bulunuyor. Bu teoriye göre Marco Polo makarnayı İtalya'ya getiren isim olmuş. Başka bir teori de Arapların makarnayı 13. yüzyılda İtalya'ya tanıttığını ve makarnanın kökenlerinin Antik Mısır ve Yunanistan'a kadar uzadığını iddia ediyor.
Dondurma - Moğolistan
İtalya'nın, sıcak günlerin vazgeçilmezi dondurmanın evi olduğu söylenir (bkz Roma dondurması). İtalya'da kahvaltıda bile poğaça benzeri bir hamur işinin arasında dondurma tüketiliyor (brioche con gelato). Dondurmanın aslen Moğol olduğu söylentisi mevcut, hatta Çinli olduğunu iddia edenler de var. Eskiden dondurma, dondurulan sütten yapılmış bir şekerlemeydi. İtalya'ya geldiğindeyse, onlar bunu bugün bildiğimiz lezzetli tatlıya dönüştürdü. Türkiye'deki karsambaç, Güney doğu Asya bölgesindeki chendol da dondurmanın atalarından sayılabilir.
İsveç Köftesi - Türkiye
Ülkemizdeki IKEA'larda da bulunan hayli popüler bir yiyecek İsveç köftesi. İsveç köftelerinin Kral XII. Karl tarafından 18. yüzyılda ülkelerine getirildiğini ve bu lezzetin bugünkü Türkiye kökenli olduğunu açıkladığını ifade edelim.
Döner, Türkiye
Döner Almanya’da da akla gelen ilk fast food. Öyle ki Almanların kendilerine ait bir lezzet olarak tanımladığı ‘currywurst’ü bile geçmiş durumda… Hatta dünyanın en zenginlerinden Elon Musk’ın kendi deyimiyle ‘favori Alman yiyeceği’. Ancak döner Türk. Dönerin tarihi 1800'lü yılların başına kadar uzanıyor. Almanya’daki hikayesi ise 1972’de, Almanya’ya giden Türk işçi Kadir Nurman’ın Berlin’deki Bahnhoff Zoo semtinde pide içinde et satmaya başlamasıyla başlıyor.
