Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Putin'den açıklamalar

Açıklamaların ardından,Türkiye ve Rusya arasında "İdlib Gerginliğin Azaltılması Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin Mutabakat Zaptı" imzalandı.

İki liderin açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

Cumhurbaşkanı Erdoğan:

"Rusya'da bulunmaktan çok memnunum. Başta Sayın Putin olmak üzere şükranlarımı sunuyorum. Gerekli hallerde sürekli telefon üzerinden görüşüyoruz. İşbirliğimiz gelişiyor. Ekonomi alanında olumlu sonuçlar alıyoruz. Ticari hacmimizdeki eğilim yükseliyor. Türk Akım Doğalgaz Boru Hattı projesi devam ediyor. Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yılda Rus turistler ilk sırada yer alıyor. Bu yıl 6 milyon Rus turist gelmiş olacak. İlgili bakanlarımız çalışıyorlar. Suriye konusunu Tahran'da ele almıştık. Türkiye olarak hassasiyetlerimizi açıkça söylemiştik. Tahran'daki mutabakatı nasıl hayata geçiririzi konuştuk. İdlib'de karşılıklı endişelerimiz konusunda önemli bir mesafe kat ettik.

Muhalifler ve rejim kontrolündeki mesafede silahsız bir alan oluşturulacak. Muhalifler bulundukları yerde kalacaklar. Rusya, İdlib çatışmasızlık bölgesine saldırılmaması konusunda gerekli teminleri yapacaktır. Koordineli devriye faaliyeti gerçekleştirilecek. Türkiye, gözlem noktalarını takim edecektir. İdlib'de büyük bir insani krizin önüne geçilmesine çalışıyoruz. Türkiye'nin yeni yükler ile karşılaşmaması kadar, Rusya ve diğer ülkeler için de büyük kazanımdır. Suriye'nin asıl toprak bütünlüğünü kast eden YPG/PYD'dir. Fırat'ın doğusundaki terör bataklıklarının kurutulması gerekiyor. Biz Afrin ve Fırat Kalkanı ile adımlar attık. Benzer adımların YPG 'nin elindeki diğer bölümler için de atılması önem arz ediyor."

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin:

"Çok önemli mutabakatlara ulaştık. Ve onaylanmış kararlar konusunda mutabakat sağlamıştık. Rusya’nın endişeleri ve biz Rusya olarak İdlib çatışmasızlık bölgesizlik kuran ülkelerden biriyiz. Bizim endişelerimiz İdlib’de olan savaşçılardan, özellikle Halep noktasına saldırı tehlikesi var. Rus üslerine tehlikesi de var. Bugün yapılan görüşmelerde bu durum ayrıntılı şekilde değerlendirdik. Ve şu kararı aldık. 15 Ekim tarihinde silahsızlanma bölgesi, Nusra’daki savaşçılar bu bölgeden çekilecekler. O bölgeden, sayın Erdoğan’ın teklifiyle ağır silahların çekilmesi kararını aldık. Bütün muhalif grupların silahlarla bölgeden çekilecekler. O bölgede kontrol, Rus ve Türk askerler tarafından ortak yapılacaktır.

Bizim düşüncelerimize göre alınan kararların yerine getirilmesi, Suriye’deki çözüm sürecinin pekiştirilmesi, Cenevre’deki görüşmelerin hızlandırılması ve barışın tesis edilmesine katkı sağlayacaktır. Önemli olan şudur ki hem Rusya hem Türkiye, hem Astana formatını kullanacaktır hem de Cenevre’de siyasi çözüm arayışını da sağlayacağız. Bugün ortak, önemli, yapıcı yoğun çalışmalar neticesinde Türk meslektaşlarıma şükranlarımı sunmak istiyorum."

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN RUSYA'DAN AYRILDI

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, özel uçak "CAN" ile saat 20.25'te Rusya'nın Soçi kentinden Türkiye'ye hareket etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, Soçi Uluslararası Havalimanı'ndan Soçi Belediye Başkanı Anatoli Pakhomov, Rusya Dışişleri Bakanlığı protokol yetkilileri ve Türkiye Cumhuriyeti Moskova Büyükelçisi Hüseyin Diriöz uğurladı.

Erdoğan ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, MİT Başkanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun da Soçi'den ayrıldı.

İBRAHİM KALIN

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, iki liderin yaptığı kritik görüşmenin ardından Twitter üzerinden açıklama yaptı.

Kalın, "Cumhurbaşkanımız büyük bir insani krizi önleyecek diplomatik bir girişime imza attı" ifadesini kullandı.

Kalın sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bugün yapılan anlaşmaya göre: Muhalifler bulundukları yerde kalmaya devam edecek. Rusya ve Türkiye koordineli devriye gezecek. Rusya, İdlib bölgesine saldırılmaması için tedbir alacak."

ÖMER ÇELİK

AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik Twitter hesabından, açıklama yaptı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Tahran'da tüm dünyanın gözleri önünde ortaya koyduğu irade ve onu takip eden kararlı tutumunun sonuç verdiğini belirten Çelik, "Cumhurbaşkanımızın yürüttüğü insani diplomasi Soçi Zirvesi'nde sonuç vermiş, Türkiye, uluslararası vicdanın sözcüsü, mazlum Suriyelilerin çığlığına kulak veren yegane aktör olmuştur." değerlendirmesinde bulundu.

Çelik, her türlü siyasi hesabın boy gösterdiği bu meselede, birçok çatışmacı tarafın hesaplarının üstünde bir tutum izleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kesin bir irade ve kararlılıkla insani hassasiyetlerin takipçisi olmayı sürdürdüğünü vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Ortaya çıkan tablo diplomasinin zorlu yollarında kademe kademe inşa edilen bir sonuçtur. Cumhurbaşkanımızın yaklaşımı ile Türkiye, Suriye meselesinde en yüksek siyasi ve insani meşruiyete dayalı politikayı takip ettiğini gösterdi.

Tarihin zor dönemeçlerinde olduğu gibi bir kere daha mazlumların umudunun kararlı bir politika ile dillendirilmesi Türkiye'nin öncülüğü sayesinde gerçekleşmiştir. Ortaya çıkan çeşitli zorluklar karşısında insani hassasiyetlerden vazgeçen politika önerilerinde bulunanlar, bir kere daha bu kararlılıktan ders almalıdır."

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın brifinginde, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Soçi'de yaptıkları görüşme ve liderlerin İdlib'de silahlardan arındırılmış bir bölge oluşturulması kararına ilişkin değerlendirmede bulundu.

Dujarric, "Başkan Putin ve Başkan Erdoğan arasındaki toplantı çok önemli bir toplantı ve umarız İdlib'deki sivillere olumlu etkisi olur. İdlib'de siviller büyük tehlike altında." ifadesini kullandı.

"TÜRKİYE VE RUSYA'NIN KARARINA SAYGI DUYUN"

BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nın danışmanı Jan Egeland, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Soçi'de yaptıkları görüşme ve liderlerin İdlib'de silahlardan arındırılmış bir bölge oluşturulması kararına ilişkin sosyal medya hesabı üzerinden açıklama yaptı.

Anlaşmanın İdlib'de yaşayan milyonlarca sivil için bir umut olduğuna işaret eden Egeland, "Türkiye ve Rusya, yerinden edilmiş insanlara yönelik korkunç bir savaşı önleyebilecek plan konusunda hemfikir. Suriye hükümeti (Esad rejimi) ve silahlı muhalif gruplar, anlaşmaya saygı duymalı, kan dökülmesine yol açmamalı ve insani yardımlara izin vermelidirler." ifadesini kullandı.