İbadetin fotoğrafı çekilir mi?

L&uuml;tfi ERDOĞAN / ANKARA SELFIE (&ouml;z&ccedil;ekim) modasının, kurban ve hac gibi dini vazifeleri kuşatacak bi&ccedil;imde genişlemesi, bazı tartışmaları da beraberinde getirdi. Suudi din adamı Şeyh Asım el Hakim, hacda selfie &ccedil;ektirenleri &ldquo;Hac ruhuna uygun davranmamak&rdquo; ile eleştirdi. El Hakim, K&acirc;be ve &ccedil;evresinde s&uuml;nnete riayet edecek şekilde hareket etmek gerektiğini belirterek &ldquo;Hassasiyetlere dikkat edin&rdquo; &ccedil;ağrısı yaptı. İlahiyat&ccedil;ı Ali Rıza Demircan, gerek camide gerekse kurbanda selfie olmayacağını belirterek &ldquo;Haramdır diyemeyiz ama &ouml;l&ccedil;&uuml;y&uuml; ka&ccedil;ırmamak gerekir&rdquo; dedi. Hacda ve kurbanla selfie &ccedil;ektirmek uygun mudur? İlahiyat&ccedil;ılar ve din adamlarınn g&ouml;r&uuml;şleri ş&ouml;yle: İstanbul &Uuml;. İlahiyat Fak. &Ouml;ğr. &Uuml;y. Prof. Dr. Mustafa KARATAŞ: &lsquo;Peygamber&rsquo;in huzurunda olmaz&rsquo; FOTOĞRAF, selfie ve video &ccedil;ekme durumları insanları o anki ibadetten &ccedil;ıkarabiliyor. Bizim işimiz daha zor. Kendi ibadetimizi yaparken, K&acirc;be etrafında T&uuml;rkiye&rsquo;den tanıdık insanlar fotoğraf &ccedil;ektirmek istiyorlar. &lsquo;Hocam bir resim alabilir miyiz?&rsquo; diye soranlar oluyor. Tavafta, namazda gibiyiz. Fotoğraf &ccedil;ektirilecek yer mi orası? Sahabiler başını kaldırmadan Peygamber Efendimizin huzurunda otururken sen lakayt bir şekilde nasıl gezebiliyorsun? Bu gibi durumlar Peygamber huzurunun manasının anlaşılmadığını g&ouml;steriyor. Yapılmaması ve yapanların uyarılması gerekiyor. Kenara &ccedil;ekilip uzaktan fotoğraf &ccedil;ekilebilir. Ancak ibadet esnasında bunlar olmaz. Tavaf esnasında hi&ccedil; olmaz. Peygamber&rsquo;in huzurundasın. Bu durum M&uuml;sl&uuml;manların problemidir. İlahiyat&ccedil;ı Ali Rıza DEMİRCAN: &lsquo;İbadet ihlasla yapılmıyor&rsquo; BENİM birka&ccedil; yıldan bu yana şik&acirc;yet&ccedil;i olduğum durum bu. Meşhur insanlar K&acirc;be &ccedil;evresine geldiğinde hemen fotoğraf &ccedil;ektirmek istiyorlar. Ben de aynısını yaşadım. Televizyon programından tanıyorlar. Onlarca insan K&acirc;be&rsquo;nin &ccedil;evresinde d&ouml;n&uuml;ş alanında fotoğraf &ccedil;ektirmeye &ccedil;alışıyor. M&uuml;barek K&acirc;be&rsquo;de ihlasla tefekk&uuml;r olmuyor. Manevi hazzı dorukta yaşamak gerekirken cep telefonları ellerinde oluyor. Hac boyunca bir kez g&ouml;r&uuml;nt&uuml; alınabilir. Ama bunu gereğinden fazla yapmak dikkat etmemiz gereken manevi durumlarımızı zaafa uğratır. Gerek camide gerekse kurbanda selfie olmaz. Haramdır diyemeyiz ama &ouml;l&ccedil;&uuml;y&uuml; ka&ccedil;ırmamak gerekir. Marmara &Uuml;. İlahiyat Fak. &Ouml;ğretim &Uuml;yesi Prof. Dr. Faruk BEŞER: &lsquo;Olmasa daha iyi&rsquo; FOTOĞRAF bir g&ouml;r&uuml;nt&uuml;n&uuml;n bulundurulmasıdır. Fotoğraf &ccedil;ekmek de mek&acirc;n neresi olursa olsun haram değildir, g&uuml;nah değildir. Elbette g&ouml;n&uuml;l ister ki insanlar bununla uğraşmak yerine ibadetini halis bir şekilde yapsın. Ancak insanlara s&uuml;rekli ibadet yaptıramazsınız. Prof. Dr. Bayraktar BAYRAKLI: &lsquo;İbadeti zedeler&rsquo; BİR insan dua ederken nasıl selfie &ccedil;ektirebilir. B&ouml;yle yaparlarsa ibadet zedelenir, yaralanır. Selfie &ccedil;ekip yayınlayacağına tavaf yapsın. Tavaf haccın &ccedil;ok &ouml;nemli bir par&ccedil;asıdır. B&ouml;yle iş olmaz. Hacda &uuml;&ccedil; farza &ccedil;ok dikkat etmek gerekir. Bunlardan biri de tavaftır. Tavaf yaparken selfie&rsquo;yi nasıl &ccedil;ekeceksin, anlamıyorum. Eğer tavafta selfie &ccedil;ekip bir de paylaşıyorsan sen tavaftan kopuyorsun demektir. Prof. Dr. Abd&uuml;laziz BAYINDIR: &lsquo;Haccı bozmaz&rsquo; HACDA fotoğraf &ccedil;ektirmek veya selfie &ccedil;ektirmek haccın uygunluğunu bozmaz. &lsquo;Uygunluğunu bozar&rsquo; diyen din adamları &ccedil;ektirmesinler. Bu konu tartışmaya bile değmez. &lsquo;Fotoğraf &ccedil;ektiriyorlar&rsquo; demek hacca gidenler &lsquo;su i&ccedil;iyor&rsquo; demek gibi bir durum. O kadar doğal bir durumdur. Canı isteyen &ccedil;ektirsin, canı isteyen paylaşsın, canı istemeyen &ccedil;ektirmesin. İlahiyat&ccedil;ı Prof. Dr. Saim YEPREM: &lsquo;Gen&ccedil;leri teşvik a&ccedil;ısından olumlu&rsquo; B&Uuml;T&Uuml;N ibadetlerde kişilerin sadece onu d&uuml;ş&uuml;nmesi ve ibadetin gayesini ger&ccedil;ekleştirmesi gerekir. Bu gayeyi yitirmeyecek şekilde davranmak gerekir. Bu temel prensipten vazge&ccedil;memek lazım. Hac ibadeti maddi imk&acirc;nlar a&ccedil;ısından &ouml;m&uuml;rde bir defa yapılabilen bir ibadet. Artık d&uuml;nya teknik imk&acirc;nlarla dolu. O havayı tekrar yaşamak isteyenler de tabii ki fotoğraf &ccedil;ektirebilir, selfie yapabilir. Eskiden nasıl hatıra yazmak vardı, şimdi de bunu fotoğrafla yapıyorlar. Teknolojinin ibadetin ruhunu bozmayacak şekilde kullanılmasından yanayım. Bazıları s&uuml;rekli eleştirmek istiyor. Camilerde mikrofon koyarken de bizim gen&ccedil;liğimizde hocalar karşı &ccedil;ıkmıştı. &lsquo;Mikrofon caiz değildir&rsquo; diye. İbadetin gayesini bozmayacak şekilde fotoğraf &ccedil;ekilip hatıra bırakılabilir. Maksadı ibadeti ortadan kaldırmak olmadığı belli. Ben bunu olumlu bir gelişme hatta gen&ccedil;lere g&ouml;sterilmesi ve teşvik edilmesi a&ccedil;ısından olumlu buluyorum. Kurbanla fotoğraf &ccedil;ektirmeye dinin temel prensipleri olarak baktığımız zaman uygundur veya değildir diyemeyiz. İnsan ve toplum psikolojisi ile ilgili h&uuml;k&uuml;mlerdir. İ&ccedil;inde bulunduğumuz toplum bunu garip karşılayıp yadırgayabilir. Kurban kellesiyle fotoğraf &ccedil;ektirmek uygun değildir. Ama bu yorum da din uygunluğu ya da uygunsuzluğu değildir. Ankara &Uuml;niversitesi İlahiyat Fak. Prof. Dr. Hayrani ALTUNTAŞ: &lsquo;Hac ruhuna aykırı değil&rsquo; HAC insanların samimiyetlerini gerektiren bir ibadettir. Hacda fotoğraf &ccedil;ektirmek ya da selfie &ccedil;ektirmek haccı bozmaz. Ancak bunu da abartmamak lazım. İbadeti bir hatıra olarak saklamak, zaman zaman tekrar bakıp o anları yaşamak isteyenler olabilir. Haccı ebedileştirmek isteyebilirler. Bu durum hacca bir m&acirc;ni teşkil etmez. Ancak dediğim gibi sadece fotoğraf &ccedil;ektirmek i&ccedil;in gidilmiş gibi bir intiba bırakılmamalı. Kendi fotoğraflarını &ccedil;ektirmek isteyenler tabii ki olabilir, haccın ruhuna aykırı değildir. Kurban kellesiyle fotoğraf &ccedil;ektirmek ve sosyal medyaya koymak uygun değil. İnancımıza g&ouml;re yanlıştır.

İbadetin fotoğrafı çekilir mi?

Hac görevini tamamlayan 3 milyon civarında Müslüman, Kurban Bayramı'nın ikinci gününde de şeytan taşladı...