Kutuplardaki yaşam şartları: Kutup denizlerindeki balıklar neden donmaz?
Kutup bölgesinde denizde yaşayan küçük balıklar suyun donma derecesi ile etkileşime girerek bunu düşürebilir. Peki kutup noktalarında balıklar nasıl donmadan hayatına devam ediyor? İşte merak edilen sorunun cevabı...
- 1
Arktik Okyanusu'ndaki balıkların neden donmadığını inceleyen bilim insanları, sıfırın altındaki sıcaklıklarda kan akışını sağlayan doğal bir antifrizin nasıl çalıştığını keşfetti. İşte, kutuplarda yaşayan deniz canlılarının donmadan hayatta kalmalarının sebebi...
- 2
BALIK KANININ DONMA NOKTASI
Arktik Okyanusu'ndaki balıkların neden donmadığını inceleyen bilim insanları, sıfırın altındaki sıcaklıklarda kan akışını sağlayan doğal bir antifrizin nasıl çalıştığını keşfetti. Kuzey Kutbu'ndaki suyun sıcaklığı, deniz suyunun donma noktasına yakın, yıl boyunca oldukça sabit -1.89 derecedir.
- 3
Ancak balık kanının donma noktası yaklaşık -0.89 derecedir. Belirli bir enlemin ötesine geçen balıkların buzlanmasını beklersiniz. Bunun yerine balıklar, kanlarındaki donmaya karşı koruma sağlayan protein sayesinde hareket etmeye devam edebiliyor. Bu durum neredeyse 50 yıl öncesinde keşfedildi fakat proteinlerin nasıl çalıştığı konusu yeni aydınlanıyor.
-
- 4
MOLEKÜLLER PROTEİNLERİN YANINDA YAVAŞLIYOR
Bochum Üniversitesi kimyageri Martina Havenith liderliğindeki araştırmacılar, protein varlığında su moleküllerini incelemek için terahertz spektroskopisini (bir fiziksel test aracı) kullandı. Normalde dans eden, bağ oluşturup bozan su moleküllerinin, proteinin yakınında yavaşladığını gördüler.
- 5
YAVAŞLAMA SAYESİNDE BALIKLAR HAYATTA KALIYOR
Bağ oluşturma sürecinin yavaşlaması, balıklar için ölümcül olabilecek buz kristalleşmesini önler. Aşırı düşük sıcaklıklarda balıklar hala donabilir, ancak bu noktada etrafındaki su da donmuş olacaktır.
- 6
ANTİFİRİZ PROTEİNLERİ
Antifriz proteinleri sayesinde balıkların vücutlarının donma noktası büyük oranda düşüyor. Balıkların vücutlarının donma noktasının 1 derecenin altında hatta -2,7 derecede olması sebebiyle balıklar hayatta kalıyor.
Kaynak: Tübitak, Wired
-
