İkta sistemi nedir? İkta sistemi sisteminin tarımsal üretimin gelişmesine sağladığı katkılar neler?

Kökleri MÖ. 8. yüzyıla kadar uzanan ikta sistemini ilk kez kullanan Türk devleti ise Büyük Selçuklu Devleti’dir. Selçukluların öne çıkan vezirlerinden bir tanesi olan Nizam-ül Mülk tarafından kullanılmış olan Selçuklurda ikta sistemi ne şekilde uygulanmıştır? İkta ve tımar sistemi arasında farklıklar nelerdir? İşte tüm detaylar…

İkta Sistemi Nedir?

İkta sistemi ne demek diye sorulduğunda verilecek olan cevap; devlete ait olan topraklar üzerinden elde edilen gelirlerin, devlet görevlerine maaş olarak verilmesi olacaktır.

Pratik bir mali yöntem olan ikta sistemi; uygulayan devletlerin, ekonomik ve askeri açıdan güçlü olmalarına olanak sağlamıştır. Kendilerine ikta olarak verilen bu topraklar üzerinde, ikta sahibi olarak bulunan kişi, bölgeden vergilerin toplanmasında devlet adına hareket eder ve elde ettiği bu gelir ile kendi maaşını da karşılar. Herhangi bir savaş durumda ise yine görevli olduğu bölgeden ordu toplamakla da görevli olan ikta sahipleri, bu askerlerin tüm ihtiyaçlarını karşılamakla da mükelleftir.

Vergilerin toplanması ve ordunun asker ihtiyacının karşılanmasında etkin bir rolü olan ikta sahiplerinin bir diğer önemli özelliği de tarımsal üretime olan katkılarıdır. Sorumlu oldukları bölgenin güvenliğini sağlayan bu kişiler aynı zamanda yöredeki tarımsal üretiminde kesintisiz sürmesini sağlamaktadırlar.

İkta Sistemi Tarımsal Üretimin Gelişmesine Ne Gibi Katkılar Sağlamıştır?

İkta sistemi; devlet görevlilerinin maaşlarının ödenmesi ve ordunun asker ihtiyaçlarının karşılanması yanında tarımsa üretimde bir süreklilik sağlanmasında da etkin rol oynayan bir sistem olmuştur. Mülkiyeti devlete ait olan araziler bu sistem ile üretime açılmıştır. Üretime açılan bu topaklar ile tarımsal üretim artmış ve artan üretime bağlı olarak devletin vergi gelirleri de yükselmiştir.