'Batı tercih yapmalı'

Nevzat &Ccedil;İ&Ccedil;EK / HT GAZETE NAHDA Hareketi Lideri Raşid Gannuşi ile yaptığımız s&ouml;yleşinin ikinci b&ouml;l&uuml;m&uuml;nde yine &ouml;nemli konular vardı. -IŞİD konusuna gelecek olursak; siz nasıl okuyorsunuz durumu? D&uuml;nyada bir&ccedil;ok gencin bir&ccedil;ok cihadi b&ouml;lgeye gitmesinin yolu a&ccedil;ıldı. Bu gen&ccedil;ler Fransa, İngiltere gibi kendi bulundukları b&ouml;lgelerde kalmış olsalardı birikimleri ile oralarda İslam&rsquo;a daha iyi hizmet edebilirlerdi. Ama bu gen&ccedil;leri oradan cihat b&ouml;lgelerine g&ouml;nderecekleri yolu sonuna kadar a&ccedil;tılar. Niye a&ccedil;tılar, &ccedil;&uuml;nk&uuml; M&uuml;sl&uuml;manların M&uuml;sl&uuml;manları &ouml;ld&uuml;rmesi Batı&rsquo;nın hoşuna gidiyor. Bunu g&ouml;rmemiz lazım. Aslında IŞİD konusu karşı tarafın bir zaafıdır. Bug&uuml;n Suudiler hem Husiler hem de IŞİD tarafindan tehdit ediliyor. ABD&rsquo;nin de aynı şekilde &ccedil;ıkarları tehdit edilir hale geldi. Suud bug&uuml;n kendisi de tehdit edildiği i&ccedil;in dikkat edin, siyasal İslam&rsquo;a karşı yapılan saldırılarda bir hafifleme yaşanmaya başladı. Katar&rsquo;ın ve T&uuml;rkiye&rsquo;nin &uuml;zerindeki baskının hafiflemesinin sebebi budur. En fazla baskıyı, devrimlere karşı olan Birleşik Arap Emirlikleri ve Suud yapıyor. Ama artık karar vermek zorundalar. Ya Husiler, IŞİD gibi yapıların yanında duracaklar ya da yollarını değiştirecekler. Batı da eğer IŞİD&rsquo;in İslam&rsquo;ı ile Erdoğan&rsquo;ın İslam&rsquo;ı arasında bir se&ccedil;im yapacaksa herhalde Erdoğan&rsquo;ın İslam&rsquo;ı &ccedil;ıkarları i&ccedil;in daha uygundur. -İran ve Suud bağlamında meseleye nasıl bakıyorsunuz? Her şeyin altında komplo aramıyorum, ger&ccedil;eklerden hareketle yorum yapmak daha sağlıklı. IŞİD b&ouml;lgede komplo değil bir g&uuml;&ccedil; oldu. Yaptıkları her şeyi bazı fıkıh kitaplarındaki delilleri kullanıp meşrulaştırıyorlar. Yenilenmiş hareketler kendi fıkıhlarını da oluşturdular ama IŞİD toprağı kazıp altından eski fıkıhı &ccedil;ıkarıyor. Mesela zimmilerin hakları, m&uuml;şriklerin &ouml;ld&uuml;r&uuml;lmesine delil &ccedil;ıkarıyorlar. -Peki bunu nasıl hayata ge&ccedil;iriyorlar? Irak tarihinde s&uuml;rekli bu aşırılığı g&ouml;rebilirsiniz. Mesela zalim Hizbullah komutanı El Hac veya Saddam H&uuml;seyin&rsquo;in y&ouml;ntemlerine bakın. Saddam&rsquo;ınkine yakın bir şiddetle onun sonunu getirdiler. Bush oraya vali tayin edip Irak askerini &ccedil;&ouml;zd&uuml; ve onu Şia&rsquo;ya teslim etti. Bu bir komplo değildi; Şia&rsquo;nın dolayısıyla İran&rsquo;ın ABD&rsquo;ye g&uuml;lmesiydi. Bir tarafta 3 bin yıllık Farisi İmparatorluğu var, diğer tarafta 400 yıllık ABD. Yani bunlar g&uuml;&ccedil;l&uuml; ama beyinleri &ccedil;ok k&uuml;&ccedil;&uuml;k. ABD Irak&rsquo;ı işgal edeceğini d&uuml;ş&uuml;nd&uuml;ğ&uuml;nde İranlılar diğer taraftan kıs kıs g&uuml;l&uuml;yordu. S&uuml;nni kesim Abbasilerden beri orada olan bir ger&ccedil;ekti ama şimdi ayrıntı haline geldi. Maliki de şiddet konusunda Saddam&rsquo;dan geri değildi, S&uuml;nni kesimi yok etme m&uuml;cadelesi verdi... IŞİD gibi bir &ouml;rg&uuml;t&uuml;n zemin bulacağı bir b&ouml;lge oluşturdu. Belki dışarıdakiler IŞİD gibi bir grubu g&ouml;revlendiriyor ama kendileri de oradaki atmosferden istifade ediyor. Irak&rsquo;ta vuku bulan, devam eden zul&uuml;m zincirinin kendisidir. DEMOKRASİ KARŞITI IŞİD &Ccedil;ARESİZLİKTEN FAYDALANIR -IŞİD&rsquo;e en fazla katılımın olduğu &uuml;lke Tunus. Bunu nasıl izah ediyorsunuz?Tunus&rsquo;ta Burgiba M&uuml;sl&uuml;manlara karşı aşırı şiddet uyguladı ve bu da M&uuml;sl&uuml;manlarda radikal bir karşıtlık getirdi. Biz Nahda olarak bunu daha mutedil bir hale getirdik. &Ccedil;oğunluğu aldık ama askeri darbeyle bizi tamamen uzaklaştırdılar. Namaz kılmak bile ter&ouml;rist denmesi i&ccedil;in yetiyordu. Dini uygulamaların tamamı yasaklandı. Gen&ccedil;ler radikalizme y&ouml;neldi ve eğer iktidar şiddet uygularsa şiddetle cevap veriyorlar. Şu an IŞİD veya başka gruplara katılan Tunuslular devrim sonrası ortaya &ccedil;ıkan gen&ccedil;ler değil, Bin Ali&rsquo;nin siyaseti karşısında ortaya &ccedil;ıkan gen&ccedil;lerdir. Gerek IŞİD gerekse El Kaide tamamen zalim ve gaddardır. Esad, M&uuml;barek, Saddam, Zeynel Abidin Ali, Kaddafi ve Maliki&rsquo;nin uygulamaları bunların en b&uuml;y&uuml;k sebepleridir. -IŞİD&rsquo;in hedefi nedir? IŞİD ve benzeri gruplar demokrasi karşıtıdır ve &ccedil;aresizlik, kaos gibi durumlardan faydalanırlar. Arap Baharı&rsquo;ndan sonra radikal grupların &ccedil;ekiciliği azalmıştır, ama demokrasi tehdit edildiğinde ve zayıfladığında demokrasinin M&uuml;sl&uuml;manlara g&ouml;re olmadığını Arap gen&ccedil;liğine dikte etmek i&ccedil;in yeni arg&uuml;manlar buldular. IŞİD&rsquo;i sadece g&uuml;venlik i&ccedil;in değil, demokrasinin yayılmasını engellediği ve İslam&rsquo;ı yanlış tanıttığı i&ccedil;in yenmeliyiz. Bunun i&ccedil;in halkımızın sosyo-ekonomik taleplerini yerine getirmeye &ccedil;alışıyoruz. BAZI BATILILAR ILIMLI İSLAM I DESTEKLİYOR -Batı IŞİD&rsquo;e k&ouml;t&uuml; diyor ama sizin gibi hareketleri de &ccedil;ok desteklemiyor. Bu bir &ccedil;elişki değil mi? Genelleyemeyiz. Bazı Batılılar, aşırılıkla en iyi şekilde başa &ccedil;ıktığı i&ccedil;in ılımlı İslam&rsquo;ı destekliyor. Ama bazıları da b&uuml;t&uuml;n İslamcıları demokrasiyi savunsun veya savunmasın tehlikeli g&ouml;steriyor. İslamcıları dışlamak i&ccedil;in diktat&ouml;rl&uuml;k d&ouml;nemine d&ouml;nd&uuml;rmek istiyorlar. Bu yaklaşımda olanlar bunun bizim b&ouml;lgemizde tehdit oluşturduğu gibi Batı&rsquo;nın da &ccedil;ıkarlarını tehlikeye attığını anlamalıdır. Bu sadece radikalizm ve ter&ouml;rizmi artırır.

'Batı tercih yapmalı'

IŞİD İslam'ı mı, Erdoğan İslam'ı mı?