Disprosyum nedir, nerelerde kullanılır? Disprosyum kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi ve yeri
Lantanit elementlerden biri olan disprosyum nadir özellikleri sebebiyle sınırlı uygulamalarda kullanılmaktadır. Adını Yunancada "elde edilmesi zor" anlamını taşıyan dysprositos kelimesinden alan element, nadir toprak elementlerinden bir metaldir. Disprosyum nedir, nerelerde kullanılır? Disprosyum kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi ve yeri nedir? İşte, detaylar.
Karakteristik özellikleri düşük miktarlarda yabancı madde karıştırılsa dahi değişkenlik göstermektedir. Olağandışı özellikleri sebebiyle belli uygulamalar için oldukça ideal kullanım olanakları sunmaktadır. Üretim %99'u Çin'de gerçekleşir. Disprosyum nedir? Nerelerde kullanılır? Disprosyum simgesi, sembolü ve periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.
Disprosyum Nedir?
Evinin şöminesindeki mermerden kopardığı parçalarla defalarca deney yapan Paul-Emile Lecoq de Boisbaudran tarafından 1886’da keşfedilen element, parlak gümüş renginde metalik bir görünüme sahiptir. Metal oldukça yumuşak olduğundan dolayı bıçakla kesilebilmektedir. Nadir toprak elementleri yani lantanit element serisinde bulunmaktadır. Elektropozitifliği yüksektir. Disprosyum metali, oda sıcaklığında nispeten reaktif değildir. Havaya maruz kaldığında hızlı bir oksitlenme gözlemlenmez. Ayrıca element bunun yanı sıra hem seyreltik hem de konsantre asitlerle reaksiyona girmektedir. Hidroklorik asit ile reaksiyona girerek disprosyum triklorür oluşturmaktadır.
Disprosyum Nerelerde Kullanılır?
Elementin uygulama alanları kısıtlıdır. Ticari anlamda saf halde ve yapısal alaşımlarda kullanıma sahip değildir. Terfenol-D” adı verilen manyetostriktif alaşımın bileşenlerinden biridir. Disprosyum, terbiyum ve demirden oluşan bu alaşım, yüksek manyetik duyarlılığa sahip; manyetik alan içinde genişleyip daralabilmektedir. Bu özelliğine manyetostriktif veya manyetostriksiyon adı verilmektedir.
Disprosyum oksit, nikel çimentosunda kullanılan nükleer reaktörlerin soğutma çubuklarının bir bileşeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Vanadyum ve benzeri elementlerle alaşımları lazer yapımında kullanılmaktadır. Nükleer reaktörlerde kullanılan kontrol çubuklarının üretiminde de ideal bir element olarak ön plana çıkmaktadır. Disprosyum iyodür, film sektöründe kullanılan lambalarda yoğun beyaz bir ışık vermektedir. yüksek paramanyetik özelliği, manyetik rezonans (MR) uygulamalarında görüntüleme ajanı olarak kullanılmasını sağlamaktadır.
Disprosyum Simgesi
Elementin simgesi “Dy” simgesiyle ifade edilmektedir. Element doğada saf halde bulunmamaktadır. Nadir toprak elementleri mineralleri arasında oluşum gösterir. Bu mineraller; ksenotim, fergusonit, gadolinit, öksenit, polikeraz, blomstrandin, monazit, bastnasittir. Genellikle erbiyum ve holmiyum ile birlikte oluşur.
Disprosyum Sembolü
“Dy” sembolüyle temsil edilen element, doğada 7 izotopun karışımından oluşur. Bu izotoplar; Dy-156, Dy-158, Dy-160, Dy-161, Dy-162, Dy-163 ve Dy-164 şeklindedir. En bol olduğu izotop Dy-164’tür
Disprosyum Periyodik Tablodaki Yeri
Periyodik tablonun 6. periyodunun lantanitler grubunda yer alan 10. element olarak karşımıza çıkan disprosyumun atom numarası 66'dır. Elementin bilinen biyolojik bir rolü yoktur. Çözünür disprosyum tuzları yutulduğunda hafif derecede toksiktir ancak çözünmeyen tuzlar toksik değildir.
Disprosyum Kullanım Alanları
Disprosyum Özellikleri