Çocukların eksik kol ve bacaklarla doğmasına neden olan ilaç faciası: Binlerce bebek böyle doğdu

Thalidomide birkaç ülkede pazarlandı ve Birleşik Krallık'ta Distaval olarak adlandırıldı. İlaç, grip ve hamile kadınların mide bulantısını yatıştırması için veriliyordu.

İlaç, 49 ülkede çok farklı isimler altında satıldığından, bebekler üzerindeki etkisinin anlaşılması beş yıl sürdü. Tabii, bu sürede birçok bebek geri dönülemez biçimde zarar gördü.

1950'lerin sonlarına doğru bebekler eksik veya kısaltılmış uzuvlarla doğmaya başladı.

Doktorlar, anormal doğumların olabileceğini söylese de giderek artan tuhaf doğum oranları üzerine araştırma başlatıldı. Bazı doktorlar bunu Thalidomide kaynaklı olduğunu söylese de bazı doktorlar sorunun bu olmadığını belirtti.

Daha sonra yapılan araştırmalar, talidomidinin yalnızca hamileliğin belirli bir aşamasında alındığında bebeğe zarar verdiğini gösterdi.

Hamile hayvanlar üzerinde test yapıldığında, rahimde tekrar emilen ilacın; düşük yapma, gözlere, kalbe, beyne ve ayırt edici uzuvlara zarar verdiği anlaşıldı.

Bazı bilim insanları bu ilacın hayvanlar üzerinde böyle bir etkisi olmadığını iddia ediyordu ancak gözden kaçan detaylar vardı.

Birincisi, hayvanlar kusurlu doğan yavruları yiyordu. Bu yüzden, araştırmacılar kusurlu bir yavruyla karşılaşmamıştı. İkinci ise hayvanlara verilen ilaç tablet şeklinde değildi, ilaç suda eritilerek veriliyordu.

Talidomide karşı kanıtlar artmaya devam ettikçe, suç inkar edilemez bir hale geldi ve 26 Kasım 1961'de Chemie Grünenthal şirketi tarafından resmen geri çekildi. 2 Aralık 1961'de Birleşik Krallık distribütörleri de aynı şeyi yaptı.

Ancak Birleşik Krallık hükümeti Mayıs 1962'ye kadar resmi bir uyarı yayınlamadı, bu nedenle talidomid muhtemelen birçok ecza dolabında kalmaya devam etti ve şüphelenmeyen insanlar tarafından satın alındı.

Talidomidinin piyasaya çıktığı birkaç kısa yılda, dünya çapında 10.000'den fazla bebeğin etkilendiği tahmin ediliyor. Yaklaşık yarısı doğduktan birkaç ay sonra öldü. Hayatta kalan talidomidli bebekler ve aileleri, ilacın etkisiyle yaşıyor.

1968 yılında Chemie Grünenthal, Almanya'da mahkemeye çıkarıldı. Şirket davayı mahkeme dışında halletti ve Alman mağdurların tazmin edilmesi için düzenlemeler yapıldı. Hiç kimse herhangi bir suçtan yargılanmadı.

Tüm dünyada sadece ABD ve Türkiye bu ilacın satışına onay vermediği için faciadan etkilenmedi. En son 2013 yılı Aralık ayında Avustralya ve Yeni Zelanda'daki 100'ün üzerinde Thalidomide mağduruna, 81 milyon dolar tazminat ödendi.

Olayın detayları Science Museum ve Understanding Animal Research'ten alınmıştır.