“Brunson Evanjelikler için önemli bir figür değil, mesele Müslüman bir ülkenin onu tutuklamış olması"
Türkiye Evanjelizmi Papaz Andrew Brunson'la öğrendi. Zira Türkiye ve ABD arasında krize neden olan Papaz Andrew Brunson Evanjelizm mezhebine mensup. ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence de mezhebin ABD yönetimindeki belki de en etkili temsilcisi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da krizle ilgili konuşurken, olayın bu boyutunu ön plana çıkarmış, "Evanjelist, siyonist anlayışın tehditkar dil kullanmasını kabul etmek mümkün değil" demişti. Peki Evanjelizm nedir? Amerikan siyasetinde ne kadar etkililer? Özellikle dış politikada savundukları ilkeler ne? Din ve siyaset ilişkisi üzerine yıllarca çalışmış, özellikle Evanjelikleri inceleyen bir akademisyen, Doçent Doktor Molly Worthen tüm bu soruları yanıtladı. Worthen, Papaz Brunson'ın memleketi olan Kuzey Karolina Üniversitesi'nde ders veriyor. New York Times, Foreign Policy gibi önemli yayınlarda Evanjelizm ve Trump yönetimi arasındaki ilişki üzerine sık sık yazıyor.
ABONE OL
Uzmanı Habertürk'e anlattı: Evanjelikler kim?Silah lobisiyle bağlantıları ne? 70'lerden beri nasıl güçlendiler?
"EVANJELİKLERİN YÜZDE 81'İ TRUMP’A OY VERDİ"
Çok temel bir soruyla başlamak istiyorum. Evanjelikler kimdir?
Aslında çok çeşitli bir alt kültür. Tarihsel ve dini olarak Protestan bir cemaatten, topluluktan bahsediyoruz. Kökleri 16. yüzyıldaki Reform hareketine dayanıyor. İnançlarının temel ilkeleri şunlar: Birincisi İncil’in otoritesini çok geleneksel yorumluyorlar. Çoğu Evanjelik İncil’in kelime kelime doğru olduğuna, hatasız olduğuna inanır. İkincisi çok güçlü bir kişisel dine dönme deneyimine inanırlar. Evanjelist olma deneyimi onlar için adeta yeniden doğuş gibidir. Üçüncüsü Hazreti İsa’nın kim olduğuna dair görüşleri de tıpkı İncil’de olduğu gibi çok geleneksel. Liberal Hristiyanlara göre İsa daha çok ahlaki bir örnek. Evanjelikler için İsa kurtuluşa giden tek yol. Dördüncüsü, inançlarını yayma yükleri olduğuna inanıyorlar. Bu nedenle dünyanın dört bir yanına, Türkiye gibi ülkelere gidiyorlar. Hazreti İsa’nın geri geleceğine, kimin iyi kimin kötü olduğuna karar vereceğine ve bunun için de fazla bir zaman kalmadığını düşünüyorlar. Tam da bu nedenle inançlarını tüm dünyaya anlatmak istiyorlar. Tüm bunlara bir de sosyolojik bir analiz eklemek istiyorum. ABD’de Evanjelik dediğiniz zaman beyaz Amerikalılar akla gelir. Yani aslında çok ırksal bir ifade.