İzmir'den sonra bir uyarı da Konya Havzası'na!
İzmir için susuzluk uyarısı yapan uzmanlar, Konya Havzası'na da dikkat çekiyor. Esra Toptaş yazdı...
Kuraklık tüm dünyanın olduğu gibi bizim de derdimiz tabii. Uzun yağışsız dönemler susuzluk riskiyle karşı karşıya bırakıyor bizi.
Yağış rejimindeki değişiklik yetmiyormuş gibi bir de bilinçsiz sulama olunca tarımsal verimlilik de riske giriyor haliyle. Dün, 3 büyükşehrin bu yaz karşı karşıya kaldığı tabloyu yazmıştım. İstanbul ve Ankara bu yaz geçen yıllara göre nispeten daha rahat en azından yakın gelecekte İstanbul ve Ankara için bir susuzluk tehdidi görünmüyor fakat İzmir için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Zira Tahtalı Barajı alarm seviyesinde. Bugünse bir büyük şehrimize daha dikkat çekmek istiyorum; Konya...
Uzmanlara göre Konya Kapalı Havzası’nda yeraltı su seviyesi her yıl 2-3 metre civarında düşüyor. Bu durum, mevcut sulanan alanların büyük bir kısmının, ileride sulanamama riskini ortaya çıkarıyor tabii. Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, bölgedeki durumu şöyle anlatıyor:
HER YIL 3 MİLYAR METREKÜP SU AÇIĞI
“Konya Havzası her yıl 3 milyar metreküp su açığı veriyor. Tarımsal sulama verimliliği seferberliği Konya Havzası’ndan başlamalı. Havzanın yıllık 2 milyar metreküp cari açık verdiği görülüyor. YAS Sahaları'nda Su ve Enerji Kullanımının Araştırılması ve Verimliliğinin Artırılması Projesi kapsamında yapılan saha çalışmalarında havzada hem su hem de enerji verimliliği sağlanmasının gerekli ve mümkün olduğu belirlendi.
Konya Ovası Projesi (KOP); Konya Kapalı Havzasında (KKH) bulunan Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illeri ile Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Yozgat illerini kapsıyor. KOP Bölgesi yüz ölçümü olarak, Türkiye yüzölçümünün yüzde 12,2’sini, tarım alanı olarak ise Türkiye tarım alanının yaklaşık yüzde 19,15’sini oluşturuyor. Konya Kapalı Havzasında bulunan Aksaray, Karaman, Konya ve Niğde illeri hem KOP Bölgesi'nin hem de ülkemizin gerek tarım alanı gerekse tarımsal üretim deseni konularında vazgeçilmez konumda.
Bu illerimizde tarımsal sulama faaliyetlerinde kullanılan suyun büyük çoğunluğu yeraltından temin ediliyor. Yeraltı Suyu (YAS) kaynaklarının tarımsal sulamada kullanılması da doğal olarak ciddi enerji kullanımı sonucunu doğuruyor. Yeraltı su seviyesini korumak suretiyle, kooperatiflerin enerji maliyetlerinin düşürülmesi bölgenin en önemli sorunlarından birisi. Bu bağlamda 'YAS Sahalarında Su ve Enerji Kullanımının Araştırılması ve Verimliliğinin Artırılması Projesi' ile bölgedeki kooperatifler ve çiftçiler üzerinde farkındalık oluşturulması amaçlandı. Konya kapalı havzası, ortalama yağış miktarı açısından Türkiye’nin en fakir bölgesi olup yıllık ortalama yağış miktarı 338 mm (kg/m2) civarındadır. Son 50 yıllık ortalama yağış haritasına göre Konya – Karapınar bölgesi yağış miktarı 250 mm (kg/m2) olup, ülkemizin en az yağış alan bölgesi."
OBRUK RİSKİNE DE DİKKAT ÇEKTİ
"Konya Kapalı Havzası Türkiye kullanılabilir su varlığının yüzde 4’üne sahip iken, tarım alanlarının yüzde 12’sine, sulanan tarım alanlarının ise yüzde 17’sine sahip. Hektar başına düşen su miktarı Türkiye ortalamasının üçte birinden, yıllık yağış miktarı da Türkiye ortalamasının yarısından daha az. Mevcut sulanan alanlarda kullanılan suyun yaklaşık yüzde 60’ı yeraltı suyundan karşılanıyor. Bu yoğun kullanım sebebi ile havzadaki yeraltı su seviyesi her yıl ortalama olarak 2-3 metre civarında düşüyor. Bu veriler bölgedeki Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından da takip ediliyor ve teyit ediliyor. Yeraltı sularındaki düşüşlerin devam etmesi halinde, belirli bir derinlikten sonra su çekimi ekonomik olmaktan çıkacaktır. Bu durum, mevcut sulanan alanların büyük bir kısmının, ileride sulanamama riskini ortaya çıkarıyor."
Fotoğraflar: AA
