Ayçiçeği gerçekleri!
Rusya'nın Ukrayna'yı işgaliyle birlikte Türkiye'nin en çok konuştuğu, tartıştığı konuların başında ayçiçek yağı gelmeye başladı. Malum, Türkiye, en çok Ukrayna ve Rusya'dan ayçiçek yağı ithalatı yapıyor ve savaşla birlikte özellikle Ukrayna'daki gemilerin çıkışı mümkün olmuyor. İthalat gemilerinin gelememesi de iç piyasada kriz beklentisi yaratmış durumda. Bunun üstüne bir de sadece birkaç aylık ayçiçek yağı stokunun kaldığı iddiaları yükselince son birkaç gündür marketlerde ayçiçek yağı izdihamları görülmeye başlandı. Savaşla birlikte ham yağ ton fiyatının bin 400 dolardan 2 bin dolara yükselmesi de kısa süre içinde iç piyasada yüzde 50'lerin üzerinde fiyat artışına neden oldu. Hızlı fiyat artışıyla birlikte 5 litrelik ayçiçek yağının fiyatı 200 TL'yi buldu. Hatta bazı marketlerde fiyatlar 200 TL üzerinde. Habertürk'ten Esra Boğazlıyan'ın haberi...
ABONE OLDün, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi bir açıklama yaparak ‘Ülkemizde yeterli miktarda Ayçiçek yağı stoku bulunmaktadır’ dedi ve bir yağ krizi yaşamadığımızın altını çizdi.
Ayçiçek yağında bir kriz yaşanmıyor olsa bile ‘ayçiçek yağında neden dışa bağımlıyız? Neden kendimize yetemiyoruz’ tartışması da sürüyor diğer yandan. Türkiye’nin ayçiçekte kendine yeter oranı yüzde 60’lar civarında. Peki neden yüzde 100 değil? Gelin ayçiçekteki üretim ve ithalat rakamlarına bir göz atalım…
Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre; yağlık ayçiçeği ekiliş alanları 2015 yılında 5.6 milyon dekar iken 2020 yılında yaklaşık yüzde 17 artarak 6.5 milyon dekara yükselmiş. 2015 yılında 1.45 milyon ton olan yağlık ayçiçeği üretimi 2020 yılında 1.9 milyon tona ulaşmış. TÜİK 2019/2020 pazarlama yılı verilerine göre ayçiçeğinin yeterlilik oranı yüzde 60.1. Toplam ayçiçeği üretimi 2021 yılı TÜİK I. Tahmininde bir önceki yıla göre yüzde 14,7’lik artışla 2.37 milyon ton olarak açıklanmış. Türkiye Ayçiçek üretiminin yoğun olarak yapıldığı iller Tekirdağ, Konya, Edirne, Kırklareli ve Adana. Bu iller, toplam üretimin yüzde 68’ini karşılıyor.