Arap iş dünyasından Türkiye çıkarması

Arap ülkelerinde, iş dünyasının yaşadığı sorunların başında gelen en önemli unsurlardan birisi güven. Ama her türlü güven; mal ve can emniyetinden tutun her türlü güven aklınıza gelebilir.

Özellikle Suudi Arabistan’da iş adamlarının otel odasına kapatılıp, çeşitli baskıların yapılması, mal varlıklarının bir kısmını terke maruz bırakılmaları güvenli liman arayışlarının ana sebeplerinden birisi. Çünkü Prens Selman’ın etki alanına giren diğer Arap ülkelerinde de benzer adımların olduğu ve önümüzdeki günlerde yoğunlaşmasının söz konusu olabileceği konuşuluyor.

Mesela Suudi Arabistan’daki en etkili tüccarlar Yemenliler. Hatta ticaretin yüzde 50’ye yakınını Yemenliler gerçekleştiriyormuş. Ürdün’de ise Iraklı iş adamları etkin. Aynı şekilde Suriye’den, Irak’tan, Yemen’den veya diğer Arap ülkelerinden çeşitli sebeplerle uzaklaşmak zorunda kalan iş adamları, Körfez ülkelerinde iş yapıyorlar. Fakat bu ülkelerde iş yapmalarına, oturum almalarına izin verilirken, vatandaşlık verilmiyor.

Bir örnek; Suriye kökenli bir Arap iş adamı 40 yıldır Katar’da önemli işlere imza atmış, ama vatandaşı olamamış. Benzer durum diğer Körfez ülkeleri için de geçerli. Dolayısıyla iş yaptıkları, yıllarca yaşadıkları ülkelerin vatandaşı olamamaları, asli unsuru gibi muamele görmemeleri, hatta aileleri için gelecek kaygısı taşımaları beraberinde çeşitli problemleri de getiriyor.

Özellikle Arap Baharı, Katar ambargosu veya bölgedeki başka siyasi gelişmelerden en fazla etkilenme de bu konumda olan iş dünyasında yaşanıyor.

Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Katar, Bahreyn ve Ürdün gibi ülkeler, Suriye, Irak, Fas gibi diğer Arap ülkelerinden gelen müteşebbislere vatandaşlık vermiyor. Amerika, Avrupa Birliği, İngiltere gibi coğrafyalarda kendine sığınacak liman arayan Arap iş adamları, bu ülkelerde çeşitli nedenlerden dolayı aileleriyle uzun süreli yaşam süremiyor veya buralarda kalıcı olmak istemiyorlar.

Arap iş adamları ‘Güvenli Liman’ arıyor

Günümüzde kendini bu durumda hisseden yurdundan edilmiş Arap iş dünyasının veya bazı ülkelerde baskılardan uzaklaşmak isteyenlerin hedefinde ‘Güvenli Liman’ olarak Müslüman ve özgür kimliğiyle Türkiye görünüyor. Özellikle Suriye’de yaşanan vahim hadiseler sonrası her kesimden Suriyeli insanın ve hassaten Suriyeli iş dünyasının Türkiye’deki başarı hikâyeleri ciddi anlamda örnek teşkil ediyor.

Sadece Suriye kökenliler değil, başka Arap ülkelerinden Türkiye’ye gelen iş adamlarının başarı tabloları da ülkemizi cazip hale getiriyor. ‘Güvenli Liman’ arayan Arap iş dünyası ülkemizde kalıcı olmanın yollarını arıyor. Bunun için de bizatihi Arap iş adamları harekete geçerek Türkiye’de yatırım için platformlar oluşturmuşlar. Aklınıza hemen inşaat temelli, devamı olmayan yatırımlar gelmesin. Enerji, savunma sanayi, tarım, hayvancılık, endüstri, turizm, yüksek teknoloji, eğitim, sağlık gibi ekonominin her alanı hedeflerinde.

‘Badeer Platform’ ile kalıcı olacaklar

Önümüzdeki ay, 5-6 Aralık’ta, yukarıda anlatmaya çalıştığım konumda olan Arap iş dünyası ‘Badeer İş Dünyası ve Yatırım Fırsatlar Zirvesi’ ismiyle İstanbul’da bir araya gelecek. Platformun başında Katar’da 40 yıldır iş yapan, Türkiye’de de yatırımları olan Flora Group’un sahibi Suriye kökenli iş adamı Badeer Al-Saeed ve Suudi Arabistanlı iş adamı Abdulkerim Al-Sayed bulunuyor. AK Parti’de 3 dönem Bolu milletvekilliği yapan bilgisayar programcısı Ali Ercoşkun da bu platformun üyesi olarak Türkiye’de gerçekleşen zirvenin eli ayağı pozisyonunda.

Arap iş dünyasından 150 yatırımcıyı Türkiye’ye getirecek olan zirvenin detaylarını Ali Ercoşkun’dan dinledim. Açıkçası ilk defa Türkiye’nin Arap dünyasıyla daha geniş iş yapabileceği en güzel fırsatı bu şekilde yakalama imkânı olduğu düşüncesine sahip oldum. Zira bu yatırımcılar sadece Türkiye’de iş imkânları aramıyorlar. Aynı zamanda güvenli bir liman olarak aileleriyle beraber ülkemizde yaşamak, şirketlerinin merkezlerini de ülkemize taşımanın yollarını arıyorlar. Aynı zamanda bu Arap yatırımcılar sadece Arap coğrafyasında yaşayanlardan müteşekkil değil.

ABD, İngiltere ve Avrupa başta olmak üzere başka bölgelerde bulunan Arap ve Müslüman kökenli profili yüksek iş adamları zirvenin misafiri olacak. Mesela Sudan'dan katılımcılar söz konusu. Zirveye Rusya’dan iş adamları iştirak edecek. Onların hedefi ise Türk iş dünyası ile Balkanlar ve Afrika’ya açılmak.

Türkiye de devlet olarak bu zirveye sahip çıkıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank yukarıda zikrettiğim ayrıntıların detayına hâkim birisi olarak ‘Badeer İş Dünyası ve Yatırım Fırsatlar Zirvesi’ne her türlü destek veren bakanların başında geliyor. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin himayesinde yapılan, Ekonomi Bakanlığı’nın da yardımlarını alan zirve, ülkemize önemli yatırımcı çekecek gibi görünüyor. İki gün sürecek zirvenin ardından her 3 ayda bir sektörler bazında toplantılar gerçekleşecek. Daha da önemlisi bu platformun ülkemizde bir tüzel kişiliğe kavuşarak yoluna devam edecek şekilde yapılandırılmasıdır.