Üç kentte e-scooter kuralları: Londra, Berlin ve Paris
23 yaşındaki Dilara Gül'ün elektrikli scooter kullanırken bir otomobilin kendisine çarpması sonucu hayatını kaybetmesi tüm ülkeyi yasa boğdu. Bu acı kayıp, bir süredir hayatımızda olan e-scooter'ların yarattığı hayati tehlikeye bir kez daha dikkatleri çekti. İstanbul trafiğinde kimi zaman araçların arasında kimi zaman da kaldırımda fark edilmesi güç bu küçük araçlar ölümle burun buruna ilerliyor. Küçük ama tedbirsizlik ve kuralsızlık nedeniyle hayati riski büyük olan bu araçların kullanıldığı tek büyük kent İstanbul değil. Avrupa'nın en büyük ve gelişmiş üç başkenti; Londra, Berlin ve Paris'te uygulanan kurallar, e-scooter kullanımına Türkiye'nin aksine ne kadar ciddiyetle yaklaşıldığını gözler önüne serdi. Habertürk'ten Emin Arslan, üç kentteki e-scooter yönetmeliğini derledi.
Son birkaç yılda hayatımıza giren e-scooter'lar, kolay kullanımı, çevre dostu oluşu ve toplu taşıma yükünü hafifletmesi sebebiyle birçok kesim tarafından olumlu karşılanırken; kuralsızlık, tedbirsizlik ve kaos oluşturması sebebiyle küçük/büyük birçok kazaya da sebebiyet vermeye devam ediyor.
Türkiye'de genelde kaldırımlarda sürülen, hız sınırı 25km/s olan ama hiçbir şekilde denetlenmeyen, kask takan sürücünün çok nadir görüldüğü ve sık sık çift kişinin bindiği e-scooter'lar artık ölümlü kazalarla da anılıyor.
23 yaşında, kazandığı burs için ABD’ye dans okumaya gitmeye hazırlanan Dilara Gül, Şişli'de bir otoyolda e-scooter'ıyla karşıdan karşıya geçerken bir otomobilin çarpması sonucu hayatını kaybetti. Bu acı kayıp, kimi zaman trafiğin içinde kimi zaman da kaldırımda yayaların arasında fark edilmeden ilerleyen bu küçük araçlarla ilgili acil tedbirlerin alınmasını yeniden gündeme getirdi.
E-scooter'lar Avrupa'nın büyük kentlerinde de kullanılıyor. Londra, Berlin ve Paris'teki uygulamalar meseleye ne kadar ciddiyetle yaklaşıldığını gözler önüne seriyor. İşte bu üç büyük kentteki kurallar:
LONDRA: KAMUYA AÇIK TÜM ALANLARDA YASAK, DENEMELER DEVAM EDİYOR
Londra, İngiliz hükümetinin daha çevre dostu bir seyahat aracı olacağını umduğu e-scooter'ların kullanılmasına en son izin verdiği şehir olarak öne çıkıyor.
Şu anda, halka açık yollarda, kaldırımlarda, bisiklet şeritlerinde, bisiklet yollarında veya diğer kamusal alanlarda yetişkinlere yönelik elektrikli scooter veya çocuklara yönelik elektrikli scooter kullanılması yasak. Birleşik Krallık'ta, kamu mülkünde elektrikli scooter kullanmak yasa dışı.
Birleşik Krallık'ta sadece özel mülklerde elektrikli scooter kullanabilirsiniz. Özel mülkün veya arazinin sahibi değilseniz, arazi sahibinden izin alınması gerekiyor. Arazi özel mülkiyete ait olduğu ve onu kullanma izniniz olduğu sürece, e-scooter kullanmakta özgürsünüz.
Hükümet e-scooter için bir 'deneme' süreci işletiyor. Kasım 2022'de bitecek olan sürecin sonunda hükümet kuralları yenileyecek. Halka açık yollarda kullanılabilecek tek e-scooter, devlet destekli denemelerin bir parçası olarak kiralananlar olacak.
Deneme sürecinde e-scooter kullanıyorsanız uymanız gereken bazı kurallar var:
BERLİN: KASK, SİGORTA, ÇİFT FREN, ZİL, ÖN VE YAN IŞIK ZORUNLU
Almanya'nın başkenti Berlin'deki yönetmelik Londra'da olduğu gibi henüz deneme aşamasında değil. Bu nedenle kurallar biraz daha gevşek. Ancak var olan kurallara uyum sıkı bir şekilde takip ediliyor.
Alman yasalarına göre, e-scooter'lar "minyatür elektrikli araçlar" olarak adlandırılıyor. Bu nedenle, kamu karayolu trafiği lisansı, yalnızca aşağıdaki kriterler karşılandığında alınabiliyor:
PARİS: OTOMATİK YAVAŞLAMA SİSTEMİ
Fransa'nın başkenti Paris'te ise diğer iki şehirden farklı olarak, 'otomatik yavaşlama' sistemi mevcut. Bu da kazaları büyük ölçüde önlüyor.
Paris'te, şehir genelinde kiralık yaklaşık 15 bin e-scooter var. 15 Kasım 2021'den itibaren yürürlükte olan yeni kurallar uyarınca Paris'in birçok bölgesindee-scooter'lar yürüme hızının biraz üstüne otomatik olarak düşüyor.
Konumu gerçek zamanlı olarak izlenen e-scooter'lar, parklar, bahçeler, okulların yakınındaki sokaklar, kamu binalarının önündeki meydanlar ve ibadethaneler gibi belirlenmiş alanlara girdiklerinde otomatik olarak normal azami hızlarının yarısına kadar yavaşlıyor. Yönetmelikle belirtilen e-scooter hızı artık 10 km/s ile sınırlandırıldı.
2019'da verilen kararla Fransa'da e-scooter kullanırken sigortalı olmak zorunlu. Diğer şehirlerde olduğu gibi burada da kaldırımda e-scooter sürmek yasak. Müzik dinlerken veya telefonla ilgilenirken e-scooter'a binilemiyor.
Park etmek isteniyorsa, e-scooter'ın ortalıkta bırakılması yasak. Kaldırımdaki yayaları rahatsız etmemek için bir e-scooter park alanına veya iki tekerlekli araçlar için bir park yerine park etmek gerekiyor. Bu kuralların herhangi bir şekilde ihlali, 135 € ile 1.500 € arasında değişen bir para cezasına neden olabilir.
ÜÇ KENTİN BİSİKLET YOLU
Üç kentin de e-scooter düzenlemelerine bakıldığında, bisiklet yollarının en güvenli ve kullanışlı yol olduğu öne çıkarken; bu da bisiklet yollarının kentlerde ne kadar efektif olduğu sorusunu beraberinde getiriyor.
Londra hükümetinin büyük önem verdiği bisiklet kullanımına teşvik projesi kapsamında, Londra’da bisiklet yolu ağı 350 km uzunluğa sahip. Tüm şehir ağına entegre edilmiş bu bisiklet yolları, sürücülerine güvenli ve temiz oluşum imkanı sunuyor.
Berlin, üç kent içinde en uzun bisiklet yolu ağına sahip kent. Tam 900 km uzunluğunda bir ağa sahip olan kentte bisikletler günlük hayatın tamamen bir parçası olmuş durumda.
Diğer kent Paris’te de 700 km uzunluğunda bisiklet yolu ağı mevcut.
Dilara Gül'ün hayatını kaybettiği kaza...
Geçen Ekim ayında da Ümraniye'de scooter kullanırken park halindeki aracın kapısının açılması sonucu yola savrulanİlknur Akkaya İETT otobüsünün altında kalarak can vermişti.
