İnfaz sistemi tartışılıyor
Belçika'da 2004 yılında 4 kadını katlettikten sonra ömür boyu hapse mahkum edilen ve daha sonra başvurusu üzerine cezasının geri kalanını çekmek için Türkiye'ye nakledilen O.Ç.'in serbest bırakılması, infaz sistemimizi yeniden tartışmaya açtı. Hukukçular bu tartışmalı karar ışığında infaz düzenlemesi ile ilgili görüşlerini Habertürk'e anlattı. Kenan Butakın'ın haberi..
Belçika'nın Gent şehrinde yaşayan O.Ç., 11 Kasım 2004 gecesi, 25 yaşındaki eşi ile hamile olan 19 yaşındaki kız kardeşini sandalyeye bağlayıp kurşunladıktan sonra, üzerlerine yorgan yığıp ateşe verdi.
Daha sonra Aalst kentine giden O.Ç., burada eski eşi ve kayınvalidesi ile evdeki bir erkeği kurşun yağmuruna tuttu. Eski eşi ve kayınvalidesi ölürken, Belçikalı erkek ağır yaralandı.
Tekrar Gent'e dönmek üzere yıla çıkan saldırgan, otomobilinin arıza yapması üzerine bir kadın sürücüyü silah zoruyla rehin aldı. Gent'te eşiyle ilişki yaşadığını öne sürdüğü B.E. adlı kişinin evine giden O.Ç., onu da ağır yaraladı. Ardından polise teslim olan O.Ç., dört yıl süren yargılama sonunda ömür boyu hapse mahkum edildi.
BAŞSAVCILIK AÇIKLAMA YAPTI
2013 yılında cezasının geri kalanını çekmek için Türkiye'ye nakil başvurusu yapan O.Ç.'nin ise, 2020 yılında serbest bırakıldığı öğrenildi. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ise, "İnfaz işlemlerinin Belçika'da yerine getirilmesi halinde 28.06.2015 tarihinde tahliye edilecek olan O.Ç.'nin suç tarihinde yürürlükte olan 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkındaki Kanunun ilgili hükümleri uyarınca derhal infaz işlemlerine başlanılarak denetimli serbestlikle tahliyesine karar verilmiştir" açıklamasında bulundu.
HUKUKÇULAR HABERTÜRK'E DEĞERLENDİRDİ
O.Ç.'in serbest bırakılması ise infaz sistemimizi yeniden tartışmaya açtı. Hukukçular bu tartışmalı karar ışığında infaz düzenlemesi ile ilgili görüşlerini Habertürk'e anlattı;
"UYARLAMA MAHKUMİYETİN ESASINA İLİŞKİN YAPILMADI"
Hukukçu Pınar Hacıbektaşoğlu: "Burada uyarlama mahkumiyetin esasına ilişkin yapılmadı. 4 kadın öldürülmüş. Mehmet Ali Ağca Türkiye'ye getirildiğinde mahkumiyetin esasına bakıldı. O zaman ağır ceza mahkemesi buna ilişkin bir değerlendirme yapmıştı. Bu açıdan Ankara Ağır Ceza Mahkemesi 4 kadının katili için bizim ceza hukukumuzdaki ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını uygulamalıydı. Terörle ilgili olaylarda uyarlama yapılırken neden burada yapılmıyor."
Ceza Hukuku Uzmanı Prof.Dr.Ersan Şen"UYGULAMA DOĞRU GÖRÜNÜYOR MAALESEF"
Ceza Hukuku Uzmanı Prof.Dr.Ersan Şen: "Önce bu konuyu kanuni olarak ele almak gerek. İlk bakışta uygulama doğru görünüyor maalesef. Bazı ceza hukukçuları bu şahsa eski kanuna göre değil, yeni yürürlükte olan infaz kanununun uygulanması gerektiğini söylese de bu açıklamaların kanuni dayanağı yok. Çünkü bu şahıs 2004 yılında Belçika'da 4 kişiyi öldürüyor. Ömür boyu müebbet alıyor. Karar kesinleşmiş. Eğer orada yargılanmadan kaçıp gelip burada yakalansaydı, mağdur da Türk olduğundan en az 4 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılırdı. Belçika'da 1 müebbet aldığı için şu anda koşullu salıverme ve iyi halden dolayı tahliye oldu. İnfaz kanununa göre 15 yılda cezasının infaz edileceği ve iyi halden salıverileceği kaydediliyor. Bu açıdan bu konuda iş kanun koyucuya düşüyor. "
"BANA GÖRE 2023 KASIM'DA TAHLİYE EDİLEBİLİRDİ"
Avukat Dr.Rezan Epözdemir: "Burada bir hükümlülerin nakli müessesi var. 2004'te suç işlemiş. 2008'e kadar tutuklu kalmış ve 2013'e kadar hükümlü kalmış. Belçika'da toplam 9 yıl cezaevinde kalmış. Müebbet hapis cezası aldığı ifade ediliyor. Kasım 2013'te de Türkiye'ye naklediliyor. Peki cezasının infazı için Türkiye'ye nakledilmesi mümkün mü? Evet mümkün. Bunun için Belçika devletinin ve hükümlünün talebi olacak.
Avukat Dr.Rezan EpözdemirSuç askeri veya siyasi olmayacak. Salıverilmesine 6 aydan fazla kalmış olmayacak. Aynı zamanda suç, gönderildiği ülkede de suç teşkil edecek. Burada ceza miktarı o ülkede ne ceza almışsa odur. Yani müebbet hapistir. Fakat infaz, kişinin cezaevinde kaldığı ülkenin infaz hukuku kurallarına göre ve infaz düzenlemelerine göre yapılır. Bizde de yeni kanunda müebbet hapis cezası alan kimse, herhangi bir adli olaya karışmazsa 24 yıl cezaevinde kalıyor. Fakat önceki kanunda 20 yıl cezaevinde kalıyordu. Şartla salıvermede de lehe olan uygulanacağı için 20 yıl cezaevinde kalması gerek. 1 yıl da denetimli serbestlik var. Yani 19 yıl cezaevinde kalması gerek. Suçu 2004 Kasım ayında işlediğine göre, bana göre 2023 Kasım gibi şartla salıvermeden faydalanıp tahliye olabilirdi. Burada belki açık cezaevine geçip, açık cezaevinden kovid nedeniyle evine gönderilmiş olabilir. Yani belki salıverilmemiştir açık cezaevine geçmiştir. Açık cezaevinde ise bizde evde cezalar infaz ediliyor koronavirüs nedeniyle. Bu süre de uzatıldı. Hükümlü böyle bir durumda mı bunu bilmiyoruz. Ama bihakkın tahliye olması için 2023 yılına ihtiyaç vardı benim düşünceme göre. Ayrıca Belçika şöyle bir şey de söyleyemez, hakkaniyetli olmaz. 4 kişiyi öldürdü ve infaz düzenlemesi nedeniyle salıverildi diyemez. Çünkü kendisi bu mahkumu gönderiyor. Yani hükümlü talep ediyor ve Belçika onay veriyor ve gönderiyor. Türkiye'nin kabulüyle de getiriliyor."
"SORUN İNFAZ SİSTEMİNDE"
Ceza Hukuku Uzmanı Doç.Dr.Yılmaz Yazıcıoğlu: "Bu kararı bir Türk vatandaşı olarak ve bu ülkede yaşayan birisi olarak felaket olarak yorumluyorum. Bir ceza hukukçusu olarak da çok vahim. Ancak Türkiye'deki infaz rejimini bilen birisi olarak da kanuna, mevzuata uygun bir tahliye olarak değerlendiriyorum. Burada sorun infaz sisteminde. İşlediği suçun mahkumiyeti 2005 yılından önceye tekabül ediyor. 2005 öncesi sistemimizde cezasının yarısını yatmış olan kişiler iyi hal ile tahliye ediliyordu. Yani ömür boyu hapis cezasının karşılığı eski sistemde 30 yıldı ve 15 yıl yatan da tahliye ediliyordu. Ayrıca her 24 gün yatan 30 gün yatmış da sayılıyordu. Şimdi 1 yıl açık cezaevine alınan kişiler de koronavirüs nedeniyle tahliye ediliyor. Burada tabi Belçika'da verilen ceza da ömür boyu hapis cezası. Öte yandan bizde şu anda bu tarz suçlarda nitelikli adam öldürme suçu da geçerli. Eğer bu şekilde ceza alsaydı infaz rejimi daha ağır şartlarda olurdu."
"CEZA İNDİRİMLERİNDEN FAYDALANMAMALIYDI"
Avukat Lale Kaplan: "Böyle vahşi cinayetleri işleyen birinin infaz yasasının indirimlerinden asla faydalanmaması ve sonuna kadar da hapis cezasını yatması gerekir. Bizde ağırlaştırılmış cezaların infazının sürecinde iyi hal gibi durumlardan erken tahliyeye yol açacak kararlar veriliyor. Bunda da ona benzer bir durum oluşmuştur diye düşünüyorum. Burada ağırlaştırılmış müebbet olmadığı için infaz yasasının indirimlerinden faydalanarak belli bir süre sonra çıkabiliyor."
Ceza hukukçusu Prof. Dr. İzzet Özgenç de Twitter'da bir paylaşım yaparak tartışmaya katıldı. Özgenç, "Belçika’da mahkûm olduğu cezanın infazı sürecinde kalan cezasını çekmek üzere Türkiye’ye gönderilen hükümlünün cezasının infazına, gönderildiği tarihte yürürlükte olan kanun hükümlerine göre devam edilir. Bu süreçte lehe kanun uygulaması yapılamaz" diye yazdı.