Uzun süre bilgisayar kullananlar dikkat!

Bu hastalık mouse tutan elleri seviyor!

Ellerinizde ve bileklerinizde ağrı, hissizlik ya da uyuşukluk var mı? Bu yakınmalarınız özellikle geceleri sizi uyandıracak kadar şiddetleniyor mu?

Eğer yanıtınız 'evet' ise dikkatli olun, sizde genellikle klavye ve mouse'u sık kullanan kişilerde sık görülen ve tedavi edilmezse günlük hayatı oldukça kısıtlayan 'karpal tünel' sendromu olabilir."

Karpal Tünel Sendromu, el parmaklarının hareket etmesi ve hissinin sağlanmasında büyük rol üstlenen ve median sinir olarak adlandırılan yapının sıkışması sonucu ortaya çıkan bir hastalık.

Yrd. Doç. Dr. İbrahim Sun, sinir sıkışmaları arasında en sık görülen 'Karpal Tünel Sendromu'nun klavyede yazarken veya mouse kullanırken el bileğini sürekli bükülü pozisyonda tutan...

veya el bileğine sık sık yük binen işlerde çalışan kişilerde daha sık ortaya çıktığını belirterek, "Ellerde gelişen yakınmalarda mutlaka bir hekime başvurulmalı.

Çünkü geç kalındığında sendrom ilerleyerek kaslarda güçsüzlüğe ve kas erimesi olarak bilinen atrofiye neden oluyor.

Bunun sonucunda hasta yazı yazmak ve araba kullanmak gibi günlük aktivitelerini yapmakta büyük güçlük çekiyor, hatta poşet bile taşıyamaz hale gelebiliyor.

Üstelik erken tanı konulduğunda ilaç veya fizik tedavi ile geçebilecek olan bu sendrom ilerlediğinde tek çözüm ameliyat oluyor." diyor.

KARPAL TÜNEL SENDROMU NEDİR? - Karpal tünel, bilek düzeyinde bulunan median sinirin geçtiği bir kanal. Boyun bölgesinden çıkıp bileğe kadar uzanan median sinir elde birçok kasın uyarılmasını üstleniyor.

İşte bu kanal boyunca median sinir çeşitli nedenlerden dolayı el bileğinde basıya uğrarsa, sinir sıkışmaları arasında en sık görülen 'Karpal Tünel' Sendromu ortaya çıkıyor.

AĞRI GECE UYANDIRACAK KADAR ŞİDDETLİ OLABİLİYOR

Karpal Tünel Sendromu'nda hastalar en sık el ve bilekte, gece uykudan uyandıracak kadar şiddetli olabilecek ağrıdan yakınıyor. Parmaklarda uyuşma ve hissizlik de sinir sıkışmasının bir diğer tipik belirtisini oluşturuyor.

Sinir sıkışması genellikle ilk 3 parmakta ve 4. parmağın yarısında, uyuşma ile ağrı sorununa yol açıyor. Bu sorun bazı hastalarda ise sadece 3 veya 2 parmakla sınırlı kalabiliyor.

İlerleyen dönemde ağrı şiddetlenirken, uyuşma hissi de artıyor.

Bunun sonucunda hasta araba kullanmakta, saçlarını taramakta, telefonla konuşmakta, yazı yazmakta, bardak, tabak veya poşet gibi nesneleri tutmakta, hatta kağıdı kavramakta bile büyük bir güçlük çekebiliyor.

- EN BÜYÜK RİSK EL BİLEĞİNİ UZUN SÜRE BÜKÜLÜ TUTMAK - -

Her 100 kişiden birinde görülen hastalık en çok kadınları etkisi altına alıyor. Buna neden olarak kadınların farklı bir bağ dokusuna sahip olması, hormonal farklılık ve karpal tünelin genişliğinin farklı olması gösteriliyor.

Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Yrd. Doç. Dr. İbrahim Sun sinir sıkışmalarına neden olan faktörleri şöyle sıralıyor:

Karpal Tünel Sendromu en sık, bilgisayar-daktilo kullananlar, müzisyenler, marangozlar, kaya matkabı operatörleri, fabrika işçileri, dikiş işleri ile uğraşanlar, tenis oyuncuları ve hamilelik,

romatizma, kronik böbrek yetmezliği, şeker hastalığı, bilek kazası, tümörler ve enfeksiyon gibi bazı hastalık ve durumlar nedeniyle oluşabiliyor.

Mouse kullanırken bilekler yine uzun süre masanın kenarında tutulursa sinire doğrudan bası oluşturarak hastalığı tetikleyebiliyor.

Sık sık el hareketlerini zorlayacak şekilde hareket etmek de hastalığın gelişmesine yol açabiliyor.

Örneğin her gün temizlik yapmayı alışkanlık haline getiren ev hanımlarının sık sık temizlik bezini sıkmaları bilekte fazla yük oluşturuyor ve sinir sıkışmasına zemin oluşturacak yapı değişikliklerine neden olabiliyor.

İlerleyen yaşla birlikte kanalın içinde yer alan yapılarda oluşan kireçlenme veya yağ dokusuna ait çeşitli rahatsızlıklar sinirleri sıkıştırabiliyor. - -

ELEKTROMİYOGRAFİ İLE MİLİMETRİK TEŞHİS -

Teşhis için önce hastanın yakınmaları dinleniyor, ardından bazı testlere ve fizik muayeneye başvuruluyor. Sinir sıkışmasından şüphelenildiği durumda ise kesin tanı için ultrason veya MR tetkiki yapılıyor ya da doğrudan grafi yöntemine başvuruluyor.

Yrd Doç. Dr. İbrahim Sun, günümüzde en sık başvurulan ve en fazla yarar sağlayan yöntemin Elektromiyografi cihazı olduğunu belirterek, "Bu tanı cihazı, sinirin tam olarak nerede sıkıştığını milimetrik ölçülerle gösteriyor. " diyor.

KARPAL TÜNEL SENDROMU'NDAN KORUNMANIN PÜF NOKTALARI

- Klavye ve Mouse kullanırken bileklerinizi uzun süre bükülü tutmayın, - - Mouse kullanırken bileğinizi uzun süre basıya neden olacak şekilde masanın kenarında tutmayın, - -

Dirseğinizi veya ellerinizi yoracak şekilde sık sık ağır yük kaldırmayın. Elinizle çok fazla yük taşımayın.

- Bağ, eklem ve kasları güçlü tutmak için düzenli olarak spor yapın. - -

Uzun süre hareketsiz kalmak bazı yapı değişikliklerine neden olarak sinirleri sıkıştırabiliyor. Bu nedenle hareketli bir yaşamı benimseyin. - -

Elle tedavi sırasında sinir ve dalları boyunca, ellerle birtakım bastırma, germe gibi manevralar uygulanarak yapılan bu tedavi yöntemi hafif vakalarda 3-5 seans, orta şiddette 6-8 seans, ileri vakalarda ise 8-10 seans sürüyor. Ama tedavide geç kalınmaması lazım" diye konuştu.

Karpal tünel sendromunun eskiden romatoid artrit gibi bazı iltihaplı romatizmal hastalıklarda, bilek travmasında, uzun süreli mesleki el işi yapanlarda (halıcılık, dokumacılık, daktiloculuk, örmecilik, kasaplık, tamircilik) görülürken son yıllarda bilgisayar kullanımının artması sonucu, toplumda görülme sıklığının hızla arttığını kaydeden Dr. Ali Şahabettinoğlu, uzun süreli bilgisayar kullananlarda parmakların yoğun çalışması ile tünel içinde ödemin oluştuğunu ve bunun da sinirin sıkışmasına yol açtığını ifade etti.

Masa başında bunları yiyin!

Bir parça bitter çikolata

Miktarını abartmadıkça hergün bir parça bitter çikolata yemek hem tatlı ihtiyacınızı giderecek hem de beyninizi çalıştıracaktır. -

Kakao'nun içeriğindeki flavanols maddesi kanı hızlandırarak beyne daha hızlı ulaşmasını sağlar

Böylece daha uyanık ve dikkatli çalışabilirsiniz

Mandalina-portakal

Kış aylarında öğleden sonra yiyeceğiniz 2 mandalina ya da bir portakal hem güçlü kokusu sayenizde hislerinizi uyandıracak hem de C vitamini sayesinde vücudunuzu canlandıracaktır.

Arkadaşlarınızla paylaşmayı unutmayın!

Portakal soymaya üşeniyorsanız taze portakal suyu için

Su!

Evet, kulağa çok basit geliyor olabilir ama itiraf edin, işe dalıp gittiğinizde su içmeyi unutuyorsunuz!

Oysa vücudun susuz kalmasından en çok beyin zarar görür

Yapılan araştırmalara göre, yeterince su içmemek dikkat eksikliğine ve kısa süreli hafıza zayıflığına sebep oluyor. -

Kendinize su içmeyi hatırlatmak için masanızda mutlaka bir şişe su ve bardak bulundurun.

Soda da sizi hem canlandıracak hem de midenizi rahatlatacaktır

Bol su içtiğinizde daha sık tuvalete gideceksiniz, böylece kalkıp kısa bir yürüyüş de yapmış olacaksınız!

Çay-Kahve

Sabahları kahve içmeden uyanamadığını söyleyen insanlar vardır. Bu bir bakıma doğrudur. Kafeinin dikkat ve enerji düzeyini artırdığı ispatlanmıştır -

Yapılan yeni araştırmalar, çay ve kahvenin işe odaklanmanızı kolaylaştırdığını ve verimliliğinizi artırdığını gösteriyor

Çay ya da kahveden bıktıysanız yeşil çayı tercih edin

Bir avuç çiğ badem - - - - -

Günde bir avuç badem yiyerek hem hislerinizi uyandırabilir hem de ana öğün öncesi açlığınızı bastırabilirsiniz -

Badem mükemmel bir E vitamini ve lif kaynağıdır

Enerji verir, işe odaklanmanızı kolaylaştırır

4-5 adet kuru hurma - - - - -

Verimliliğinizin düştüğü saatlerde bir bardak kahve eşliğinde yiyeceğiniz bir kaç adet kuru hurma size enerji verecektir

Hurma hafızanızı güçlendirir

İçeriğindeki kalsiyum, potasyum, demir B vitamini bedeninizi canlandırır

Günde 1 tane elma - - - - - - - -

Elma lif ve C vitamini için mükemmel bir kaynaktır.

Daha fazla lif almak için elmayı kabuğuyla beraber tüketin.

Daha sağlıklı ve lezzetli bir opsiyon olması için yanında badem, ceviz ve kaju gibi yemişler tüketebilirsiniz.

Bunlarda sağlıklı yağlar, antioksidan E vitamini, kemikleri güçlendiren kalsiyum ve sağlıklı bir sinir sistemi için magnezyum bulunur.

Ofis ortamınız çok sıcaksa buzlu çay ya da kahve de tercih edebilirsiniz

İmkânınız varsa taze nar suyu sıktırıp için

Canınız bir şey yemek istemiyorsa nane şekeriyle de canlanabilirsiniz

Karanfil çiğnemek de duygularınızı canlandırır

Bir kaç tane ceviz yiyin! İçeriğindeki Omega 3 sayesinde hem beyninizi besleyebilir hem de depresyonla mücadele edebilirsiniz

Bir avuç fındık da zihin ve beden yorgunluğunuzu azaltacaktır

Şahabettinoğlu, "O yüzden bu semptomlara dikkat edip erken dönemde bir fizik tedavi uzmanına başvurup, EMG tetkiki ile kesin teşhisin yapılıp tedaviye gidilmesi lazım. Koruyucu tedbir olarak, bilgisayar kullananların devamlı yazmada her 20-30 dakikadan sonra 3-5 dakika kadar ara vermeleri, aralıksız saatlerce yazı yazılmaması, el bileğinin rotasyon (döndürme) hareketinin çok uygulandığı elma-patates soyma, kavanoz kapağı açma gibi işlerin yoğun yapıldığı aşçı, mutfak görevlisi ile ev hanımlarının arada bir bileklerini dinlendirerek çalışmaları, ağır yük kaldırılan mesleklerde iyice yorulmadan ya da gücün sonuna gelmeden arada bir el-kolu dinlendirip işe devam edilmesi gerekir" dedi.

Ofiste uygulanabilecek kolay egzersizler

Sandalyenizde otururken yukarıda bir cisme ulaşmaya çalışır gibi el bilek, dirsek ve omuzlarınız düz bir çizgi oluşturacak şekilde kollarınızı gerin, beş saniye kadar gerili tutun ve bırakın.

Ellerinizi koltuğun arkasına birleştirin ve omuzlarınızı ve sırtınızı geriye doğru gerin.

Omuzlarınızla öne ve geriye dairesel hareketler yapın.

Beş saniye süresince gerili tutun ve bırakın.

Ellerinizle ayaklarınıza değecek şekilde öne doğru eğilin.

Otururken ayak bileklerinizi sürekli yukarı çekin ve aşağı itin.

Masanızın üzerinde küçük ağırlıklar bulundurun. Bu bir küçük su şişesi de olabilir.

Bir şey düşünürken ya da telefonla konuşurken diğer kolunuzla yana ve öne doğru ağırlık kaldırma egzersizleri yapın.

Sandalyenizden biraz ayağa kalkın, 5 saniye bekleyin ve tekrar oturun.

Ayağa kalkınca hafifçe çömelip yukarı doğru kollarınızı da uzatarak zıplayın.

Bu egzersizlerden her birinin 5 tekrarlı setler halinde yapılması, vücuttaki ağrıyı ve yorgunluğu azaltarak, fiziksel ve ruhsal olarak daha iyi hissedilmesini sağlar.

Ofiste daha sağlıklı bir çalışma ortamı yaratabilmek için şu noktalara dikkat etmek gerekiyor:

Bilgisayar ekranı yüzün tam karşınızda olacak şekilde ayarlayın, ancak ekran çok aşağıda ya da yukarıda olmamalı.

Bilgisayar kullanırken sürekli sağa ya da sola dönmek kronik boyun ve sırt ağrısına neden olabilir.

Bilgisayarda yazı yazarken ve fare kullanırken bileğin düz olmasına dikkat edilmeli.

Boyun olabildiğince öne eğilmeden yani düz tutulmalıdır.

Otururken sırtınızı yaslanmalı ve dik durulmalı. Bunun için sandalye yüksekliği iyi ayarlanmalı.

Yürümek temel egzersizlerdendir.

İş yerinde yürümek için fırsat yaratıp ofiste asansör kullanmak yerine merdivenlerin tercih edebilirsiniz.

Öğle arasında da ofis dışında, en az 15 dakika yürüyebilirsiniz. Hem enerji yakımını sağlar hem vücuttaki kan dolaşımını düzenler.

Tüm bunlara rağmen sırt, boyun ve el bileği ağrılarından şikayetiniz varsa mutlaka uzman yardımı alın.

İHA