Prof. Dr. İlber Ortaylı, Habertürk TV'de Fatih Altaylı'nınTeke Tek programında açıklamalar

"ÇİN'E CİZVİT VE BENEDİKTENLİ MİSYONERLER GİDİYOR"

19. yüzyılda Çin merak konusuydu. Cizvitler alim takımıdır. Dünya yüzeyinde teşkilatlanan, üniversiteler kurmuşlar. Viyana Üniversitesi tamamen Cizvitlerin kurduğu yerlerdir sonradan ayıklansa da. Daha sessiz gibi görünenler Benediktenler var. Amele gibi çalışıyorlar. Ormanları biçip, tarıma açıyorlar. Manastırları da idare ediyorlar. Okul da yetmiyor. Her sahada adamları var. Benim tanıdığım var rahip münevver birisiydi. Adam daha sonra evlenmiş. Kızı varmış. Bana 'Kafkasya'da Çeçenlerle birlikte Ruslara karşı savaşırdım' dedi.

"BATI TÜRKLÜĞÜ ÇİN'DEN KAÇMAYI DENEMİŞTİR"

Hüseyin Cahid Bey çevirmişti, Çin, Türk, Moğol tarihiyle ilgili olarak. Bazı milletler tarihlerini komşularından öğrenmiştir. Türkler demiri işler, çok iyi aşçıdır, süvaridir, etrafa karşı kendini gösterir. Ama bir tarih yazımı, gerekli belgelerin ortaya konması gibi bir olay yok. Birtakım iddialar var. Şu ana kadar en çok kabul edilen 5. asra kadar giden Göktürk alfabesi diye bildiğimiz runik alfabe. Daha önce var mıdır; olabilir. Birtakım komşular var Sanskritçe, eski Pahlevi Farsça falan. 20. yüzyılda Çin fakirlikte yaşayan kocaman kıta. Daha milad sınırlarında nüfusu 50 milyon, çok kalabalık. Her zaman istilacıları yok etmekten çok eritiyor. Batı Türklüğü Çin'den kaçmayı denemiştir. Çin erken vakitte terk ettiğimiz bir yer. Kültür olarak onlardan çok uzak ve ayrıyız.

"BATI DÜNYASI BİZE GÖRE ÇİN'İ DAHA İYİ BİLİYOR"

Ataerkil bir toplum sayılabilir. Fakat kadınların da rolü var. Üretimin içindeler. Erkekler savaşçıdır. Kadınlar orayı çevirmeye mecburdur. Orta Çağ'ın ilk başlarında artık Türkler tarih konusu. Ötüken harabeleri diyoruz. Orkun diyoruz. Moğolistan komünizmden sonra açıldı. Malzeme yeni yeni açığa çıkıyor. Müşterek olarak kazılar yapılmaya başlandı. Pertev Nail Boratav başlattı bu işi.

"ÇİN'LE RUSYA'NIN MÜTTEFİK KALACAĞINA İNANMIYORUM"

Fransız Türkolojisi Türkoloji olmaktan çok Araplarla, İran'la, Urdu'yla ilgilenir. Kendi sömürgelerinde Berberiler, Araplar vardır. Çin araştırmaları tekrar çıktı. Batı bize göre Çin'i iyi biliyor. Türklerin dış dünyayı tanıması daha kolay oluyor. Çünkü biz tabula rasayız. Çin'le Rusya'nın müttefik kalacağına inanmıyorum. Tarihi stratejiye bakarsanız Rusya'nın müttefiki ABD'dir. Amerika'nın geniş Çinli kitlesi hiçbir şekilde ne otonomi isterler ne de kendi kültürlerinin devamı için kıpırdanmaları vardır. Aklı başında bütün insanlar çocuklarının İngilizce öğrenmelerini ister. Çin mahallelerinde görürsünüz, oradakiler Çince konuşmaz. Dünyanın Çin'le ilişkileri son derece problemlidir. Hep böyle oldu, hep böyle olacak. Birilerinin birilerini zorla kısırlaştırma ameliyesine girmesini beklemek lüzumsuzdur. Hindistan ve Pakistan'ın ne derlerse desinler Amerika içlerinden çıkmıyor. Öbür taraftan denge aramaya kalktıkları zaman Pakistan Çin'le beraber olmayı tercih ediyor. Hindistan'ın çok enteresan Rus uzmanı kalabalığı ver.

"RUSYA, TÜRKLERLE UĞRAŞILMAYACAĞINI BİLİYOR"

Kafkasya 19. asrın ortalarında başlayan; bilhassa Çeçen ayaklanması. O zaman imparatorluğumuza sığınanlar var. Maraş, Kayseri'ye yerleşmişler. Orta Karadeniz ve bütün Marmara bölgesine. Çerkesler muhtelif kabileleriyle gelmişler. Bu yerleşim son derece önemli. Geçen asırda Akaretler'de bir Çerkes okulu vardır. Saraylıların çocukları. Bugün o okul yok. Kurulması da sözkonusu değil. Zaten evde olması gereken lisan olduğu söyleniyor, bu çok acı. Her türlü siyasi davranışın içindedirler. Rusya'nın bizimle savaşma durumu sözkonusu olamaz. Türkler'le uğraşılmaz, çok pahalıya mal olur diye anladılar bunu.

"TÜRKİYE'DEN KÖLE TACİRLERİ ÇIKMAMIŞTIR"

Afrika uzmanları var. Mali, Senegal gibi yerlerde müslümanlığın yayılması tutulması. Afrika'da Arapların misyonerliğiyle yerleşenler var. Bir de Batı Afrika'daki müslümanlar. Osmanlı'da bazıları orada tekke kuruyor, dergah kuruyor. Osmanlı'da çölden kervanlarla gidiyor. Orada misyonerlik yapacak veya orada geçim var mı diye bakmaya gidiyor. Gidip bir zenci kızla evleniyor. Çocukları oluyor ya geliyor ya kalıyor. Köle ticareti için değil. Köle tacirleri Türkiye'den çıkmaz, o bölgelerin adamlarıdır. Habeşistan'dan, Sudan'dan getirirler. Çiftliklerde çalışırlar. Sonra Mısır'dan gelme fellahlar var. Hatta Hidiv'in kurdukları çiftliklere götürülmüş.

"SURİYELİLER MERDİVENALTI SEKTÖRDE İSTİHDAM EDİLİYOR"

Türkiye'ye Orta Asya'dan çok adamla gelecek. Uygurlar, Kırgızlar gelecek. 'Gelmesin' diyenler evlerinde Türkmen, Özbek yardımcılar kullanıyor. Suriyeliler Türk toplumu tarafından en az istihdam edilen ve istihdamlarına ihtiyaç duyulmayanlar. Merdiven altı iş yapanlar ihtiyaç duyuyorlar. Bütün felaket o. Merdiven altı yüzünden asgari ücretin altında çalışanlar var. Suriyeliler nasıl yollanır? Bu benim bileceğim iş değil. Bayramda seyranda köyüne gidenler gelmeyecek. Sığınmacının ne işi var bir orada, bir burada.

"TÜRKLER BİR GÜNDE MÜSLÜMAN OLMAMIŞTIR"

İnsan inancı kabul ettikten, hidayete erdikten sonra herkes 'tam bana uygun' der. Türklerin İslamiyeti kabul edip, üç günde benimsedikleri doğru değil. Hazreti peygamberden sonra, Araplar gelenleri aynileştirmeye çalıştırmış. Bu iş kolay olmuyor. Savaş gücü olan bir topluluk orada çok makbuller. Bir anda Müslüman olmamışlar Türkler.