Pandora'nın Kutusu açılıyor
Piyasalar için 12 Ekim ve 4 Kasım tarihleri kritik. ABD ile ilişkilerin bozulmasına neden olan ve halihazırda ev hapsinde tutulan ABD'li Rahip Brunson'ın mahkemesi 12 Ekim'de gerçekleşecek. Öte yandan 4 Kasım'da ABD'nin İran'ın petrol ihracatını sınırlayan yaptırımları devreye girecek. Habertürk yazarı Abdurrahman Yıldırım bu iki kritik eşiğin Türkiye'ye olası etkilerini yorumladı.
Yaz aylarından itibaren yaşamakta olduğumuz kur şokunda, kur şokuna bağlı enflasyon ve faiz şokunda ekonominin durumu, dış piyasaların seyri, TCMB’nin tepkisi rol oynadı. Ama başat ABD ile yaşanan gerginlikteydi. Geçmiş türbülans ve kriz dönemlerinde Türkiye’ye destek olan ABD bu kez bizzat türbülansın tetikleyicisi ve sürükleyicisi oldu. Bu dönemdeki şanssızlığımız da bu.
-İki ülke arasındaki ilişkilerin gerilmesi de Rahip Brunson üzerinden yürüdü. Dava 12 Ekim Cuma günü görülecek. Ev hapsindeki Brunson tamamen serbest kalırsa ABD ile sorunların ve gerginliklerin çözümünde ilk adım atılmış olacak. Bu durumda dikkatler sonraki adımlara çevrilecek ama bu eşiği atlamadıktan sonra ikinciye geçme ve çözme ihtimali de yok.
-Çünkü 6 Kasım’da ABD’de ara seçim var. 4 Kasım’da da İran’a ikinci ambargo kararı devreye giriyor. Bu karardan Türkiye geçmişteki gibi istisna tutulmazsa ikinci en büyük petrol ve doğalgaz tedarikçisini kaybedecek. Enerji güvenliği ve enerji ihtiyacı sekteye dahi uğrayabilir.
-İki ülke arasındaki trafik ve son açıklamalar gerginliğin azalmaya doğru gittiğine işaret. Tartışmasız geçen bu dönem aynı zamanda yaklaşan kararda yargının elini rahatlatıyor, üzerindeki karar baskısını hafifletiyor. Hafta sonuna kadar bu atmosfer bozulmazsa Brunson’ın ülkesine dönme ihtimali yükselebilir.
-Geçen hafta enflasyon açıklanana ve ardından FED Başkanı Powell’ın konuşmasına kadar süren Türkiye finansal piyasalarındaki pozitif seyirde bu ihtimalin kısmen fiyatladığını düşünüyoruz. Ne olursa olsun cuma günü yargı kararı ile Pandora'nın Kutusu açılacak. İlişkiler ya daha kötüye gidecek ya da iyileşmenin yolu açılacak ve yeni testlerden geçmeye hazırlanacağız.
- ABD ile ilişkiler yeniden gerginleşirse dünya piyasalarındaki negatif hava da buna eklenerek Türkiye’nin yaşayacağı türbülans ikiye katlanabilir. Çünkü Cuma günü açıklanan tarım dışı istihdam verisi ABD dolarını yükseliş yolundan ve faizleri çıktığı düzeylerden düşürecek içerikte değil. Bu da bizim gibi gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı, para birimlerinde değer kaybı, tahvil piyasasında fiyat düşüşünün devamını getirebilir.
Bıçak sırtı gidiş bitmedi ve bitmeyecek.
Abdurrahman Yıldırım'ın köşe yazısının tamamını okumak için şu linke tıklayınız.
