Kronik migreni olanlara uygulanan botoks tedavisi ağrılı gün sayısını azaltıyor
Delirten ağrılara neden olan, yaşamı kesintiye uğratan, depresyona yol açan kronik migreni olanlardansanız, bu tedavide onay alan botoks uygulamasının sonuçlarından haberdar olmalısınız. Botoks tedavisi ile kronik migreni olan 18 yaş üstü hastalarda 5. uygulamadan sonra ağrılı gün sayısında yüzde 70 civarında azalma olduğu belirtiliyor. Habertürk'ten Ceyda Erenoğlu'nun haberi...
Baş ağrısı tüm nörolojik hastalıklar içerisinde en sık görüleni. Habertürk’ten Ceyda Erenoğlu’nun haberine göre bir kişinin yaşamı boyunca herhangi bir tipte baş ağrısı çekmesi olasılığı yüzde 90. Şişli Florence Nightingale Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken, “baş ağrılarının yüzde 90’ı birincil olup nörolojik muayene normal çıkar ve altta yatan bir hastalık bulunmaz. Geri kalan yüzde 10 oranındaki baş ağrısı ise ikincildir ve altta yatan pek çok neden olabilir. Tanıyı koymak için ayrıntılı baş ağrısı öyküsü en önemli unsurdur. Hastaların yüzde 90’ında ayrıntılı öykü ve nörolojik muayene ile birincil baş ağrısı tanısı koymak mümkündür”diyor.
BU BELİRTİLER VARSA HEMEN DOKTORA
*Eğer baş ağrınız ilk ve en şiddetli baş ağrınızsa
*Sıklığı ve şiddeti giderek artış gösteriyorsa
*Yeni başlamış günlük baş ağrınız ya da süreğen günlük baş ağrınız varsa
*Baş ağrınız hep aynı tarafta oluyorsa
*Eskiden beri bildiğiniz baş ağrınızın karakterinde değişiklik olduysa
*Baş ağrınıza ateş ve kilo kaybı gibi bulgular eşlik ediyorsa
*55 yaşından sonra yeni başlayan baş ağrılarınız varsa
*Kanser hastalığınız ya da immun sisteminizi baskılayan başka bir hastalığınız varsa
*Hamile ya da yeni doğum yapmışsanız
*Baş ağrınız egzersizle, öksürmekle ve ıkınmakla başlıyorsa
*Baş ağrınız tedaviye cevap vermiyorsa zaman geçirmeden doktora başvurup ileri inceleme yaptırmayı ihmal etmeyin.
HANGİ GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMİ TERCİH EDİLMELİ?
Baş ağrısında tercih edilen inceleme yönteminin magnetik rezonans görüntüleme (MRG)Oolduğu belirtiliyor. Bilgisayarlı tomografi daha çok kafa travması ve ani başlangıçlı baş ağrılarında kanamayı saptamak için kullanılıyor.
EN SIK GÖRÜLEN BİRİNCİL BAŞ AĞRILARI
En sık görülen birincil baş ağrılarının; migren, gerilim tipi baş ağrısı ve trigeminal otonomik baş ağrıları (Küme baş ağrısı vb)olduğu belirtiliyor. Daha nadir görülen birincil baş ağrıları ise öksürük baş ağrısı, egzersiz baş ağrısı, cinsel ilişki ile birlikte olan baş ağrısı, gök gürültüsü baş ağrısı, soğuk ile tetiklenen baş ağrısı, dışarıdan bası ile oluşan baş ağrısı, saplanıcı baş ağrısı, halkasal baş ağrısı, hipnik baş ağrısı ve yeni başlayan günlük ısrarcı baş ağrısı olarak sıralanıyor.
DÜNYADA 3. SIKLIKTA GÖRÜLEN HASTALIK: MİGREN
Prof. Dr. Dilek Necioğlu Örken, migrenin dünyada 3. sıklıkta görülen bir hastalık olduğuna dikkat çekiyor ve “Kadınlarda bir yıl içinde migren görülme sıklığı yüzde 17.1, erkeklerde yüzde 5.6’dır. Ortalama başlangıç yaşı 25 olmakla birlikte çocuklarda da görüldüğü unutulmamalıdır. Erkek çocuklarının yüzde 8’inde, kız çocuklarının ise yüzde 11’inde migren baş ağrısı görülür”diyor.
MİGREN AĞRISININ EVRELERİ
Migren baş ağrısının ilk evresi haberci belirtilerin görüldüğü evre olup hastaların yüzde 80’inde rastlanıyor. Bu haberci belirtiler ataktan saatler hatta günler önce başlayabiliyor. Bulgular; depresyon, hareketlilikte artış, sinirlilik, alınganlık, uykululuk, ışık ve sesten rahatsızlık, esneme, ensede sertlik hissi, aşerme, ishal ya da kabızlık olabiliyor. İkinci evre “aura evresi” olarak adlandırılıyor ve yüzde 30 oranında görülüyor. Üçüncü ever olan “baş ağrısı evresi”, çoğu kişide görülmekle birlikte olmayan kişilere de rastlanıyor. Yani nadir görülmekle birlikte baş ağrısız migren atağı yaşayanlar da olabiliyor. “Düzelme evresi” adı verilen son evrede, kişide duygulanım değişiklikleri, güçsüzlük, yorgunluk, iştahsızlık, sinirlilik ve konsantrasyon bozukluğu görülebiliyor.
MİGRENİM VAR MI?
Migren baş ağrısı, baş ve yüzümüzün her yerinde olabiliyor. Aşağıdaki belirtiler size migreniniz olup olmadığına ilişkin ipuçları veriyor.
*Ağrı hastaların çoğunda tek yanlıdır ancak iki yanlı da olabilir ve genellikle zonklayıcıdır.
*Hastaların yüzde 75’i baş ağrısı ile birlikte boyun ağrısı, sertlik hissi ve gerginlik tanımlar.
*Tedavi edilmezse ağrı 4 -72 saat sürer.
*Genellikle fiziksel aktivite ve hareket ile ağrıda artış görülür.
*Ağrı sırasında bulantı, kusma, ışık ve ses rahatsızlığı meydana gelir.
MİGREN AĞRISINI BAŞLATAN TETİKLEYİCİLER
Hastaların yüzde 76’sında migren tetikleyicilerinin bulunduğuna dikkat çekiliyor. Sıklık sırasına göre bu tetikleyiciler; stres, hormonlar, açlık, hava durumu, fiziksel yorgunluk, seyahat, uyku bozuklukları, parfüm ya da kokular, parlak ışık, boyun ağrısı, alkol, sigara dumanı, geç uyumak, sıcak, bazı yiyecekler ve egzersiz olarak sıralanıyor.
100 HASTANIN 25’İNDE AYDA 4 VE DAHA FAZLA ATAK GÖRÜLÜYOR
Hastaların yüzde 25’inde ayda 4 ve daha fazla atak görülürken, yüzde 35’inde ayda 1- 4 atak, yüzde 38’inde ise ayda 1 ve daha az atak görüldüğü belirtiliyor. Migren baş ağrısı olanların yüzde 70’inin birinci derecede akrabalarının bir tanesinde migrene rastlanıyor.
MİGREN AURASINI TANIYALIM
Baş ağrısından önce görülen nörolojik belirtilere “aura” adı veriliyor. Auralı migrene kadınlarda yüzde 5.3, erkeklerde ise yüzde 1.9 oranında rastlanıyor . Auralı migreni olan hastaların yüzde 81’i aynı zamanda aurasız migren atakları da geçirebiliyor. Migren atağında görülen auralar; görsel, duyusal, konuşma bozuklukları ve güçsüzlük şeklinde olabiliyor ve genellikle 5-60 dakika sürüyor. Aura genellikle baş ağrısı öncesi olmakla birlikte ağrı sırasında ve nadiren ağrı sonrasında da görülebiliyor. Baş ağrısız aura görülmesi durumunda altta yatabilecek diğer hastalıkların elenmesi gerekiyor.
TEDAVİDE NE YAPILIR?
Migren tedavisi atak tedavisi ve önleyici tedavi olmak üzere ikiye ayrılıyor. Atak tedavisinde; parasetamol, aspirin dahil olmak üzere basit ağrı kesiciler, bazı bulantı önleyici ilaçlar ve triptanlar kullanılıyor. Önleyici tedavi, kişinin günlük hayatını etkileyecek kadar sık olan migren ataklarında gerekli görülüyor. İlk alınacak önlemin yaşam şekli değişiklikleri ve tetikleyicilerden uzak durmak olduğu belirtiliyor. Bu önlemler yeterli olmazsa bazı tansiyon, epilepsi ve depresyon ilaçları da önleyici tedavi amaçlı kullanılabiliyor. Bu ilaçların migren ağrı sıklığı ve şiddetini azaltmak için (ağrı olsun olmasın) günlük olarak düzenli kullanılmaları gerekiyor.
ATAKLARLA SEYREDEN MİGREN NASIL KRONİKLEŞİR?
Günde 4 saat ya da daha uzun süren, ayda 15 günden daha fazlasının ağrılı geçirildiği ve bu durumun 3 aydan uzun sürdüğü baş ağrıları kronik günlük baş ağrısı olarak değerlendiriliyor. Bu ağrıların toplumda görülme oranının yüzde 3 - 5 olduğu belirtiliyor. Migrenin kronikleşmesine yol açan risk faktörleri arasında; Ağrı kesicilerin çok miktarda kullanılması, aşırı kafein tüketimi, kadın cinsiyetİ, stres, bunaltı, depresyon, atak sıklığının fazlalığı, kafa ve boyun travması, obezite, horlama ve eklem iltihabı gibi nedenler sayılıyor.
BOTOKSUN MiGRENE ETKİSİ
Kronik migren tedavisinde kullanılan önleyici tedavilerin aralıklı migren tedavisinde kullanılanlardan farklı olduğu belirtiliyor. Son yıllarda Botoks (botilinum toksini) kronik migren tedavisinde onay alan bir uygulama olarak dikkat çekiyor. Prof.Dr.Dilek Necioğlu Örken, “Botoks botulizm hastalığına neden olan bir bakteri tarafından üretilen bir nörotoksindir. Damıtılarak çok küçük miktarda kullanıldığında belirli bölgelerde kas kasılmasını geçici olarak azaltır. Ayrıca baş ağrısına neden olan ağrı liflerinin etrafına zerk edildiğinde ağrının yayılmasına neden olan kimyasal maddelerin salınımını bloke eder. Botox, migren baş ağrısının başlamasını engeller ancak etkinliğinin başlaması için zaman gerekir. Etkinlik tam anlamı ile 2 ya da 3. tedavide beklenir ve genellikle 2. tedaviden sonra ağrılı günler yüzde 50 oranında azalır. Hastalar tedavi devam ettikçe etkinliğin arttığını görürler. Bir enjeksiyonun etkinliği yaklaşık 10-12 hafta arası sürer”diyor.
BOTOKS TEDAVİSİNDEN KİMLER YARARLANABİLİR?
Botoks tedavisi, diğer önleyici tedavilerden yararlanmayan 18 yaş üzerinde kronik migreni olan hastalarda kullanılıyor. Uygulama migren baş ağrısını önlemek için baş ve boyun bölgesinde belirlenmiş 30’dan fazla bölgeye, 12 haftada bir kas içi enjeksiyon yapılması esasına dayanıyor. Bu noktada kronik migren için Botoks tedavisinin sadece bu konuda eğitim almış doktorlar tarafından yapılmasına dikkat edilmesi gerekiyor. Uygulamanın etkisi İlk tedaviden 2-3 hafta sonra görülmeye başlanıyor. 5 uygulamadan sonra ağrılı gün sayısı yüzde 70 oranında azalıyor. Boyun ve baş ağrısının botoks tedavisinin en sık görülen yan etkileri olduğu belirtiliyor. Nadir olarak da alerjik reaksiyon gelişebiliyor. Son yıllarda ağrı mekanizmasında rol oynayan bir molekül olan CGRP’i bloke eden ilaçlar “umut verici” olarak değerlendiriliyor.
