İyot metal mi ametal mi? İyot (I) elementi periyodik tabloda hangi grupta yer alır?
Kendine has ışıltılı bir yapısı olan iyot elementi, oda sıcaklığı şartları altında hiçbir metalik özellik göstermemesi ile de bilinmektedir. Koyu gir ve mor renge sahip bir element olan iyot, birçok elementle birleşik oluşturması ve suda az miktarlarda çözünmesi ile de öne çıkar. İnsan sağlığı açısından da oldukça büyük bir öneme sahip olan bu element, besinler aracılığıyla insan vücuduna da taşınmaktadır. Özellikle bağışıklık sisteminin işlevi açısından olmazsa olmaz bir element olan iyot metal mi ametal mi? İyot hangi metal? Ayrıntılar içeriğimizin devamında…
Topraklarda, bazı deniz ürünlerinde ve çözünmüş olarak deniz suyunun içinde bulunabilen iyot elementi, ilaç yapımından fotoğrafçılık sektörüne kadar birçok alanda kullanılmaktadır. Peki, iyot elementi periyodik tabloda hangi grupta yer almaktadır? İşte, tüm detaylar…
İyot Hangi Metal?
Halojenler grubunun en hafif üyesi olmasıyla bilinen iyot elementinin keşfedildiği tarih 1811’dir. Fransız kimyager Bernard Courtois, sodyum ve potasyum üzerine yaptığı çalışmalar esnasında mor bir buhar ile karşılaşmış ve bunun yeni bir element olduğu kanısına varmıştır. Bu elementi ismi de mor renginden ötürü Yunancada mor anlamına gelen “iodes” kelimesinden türetilmiştir.
Koyu gri ve koyu mor bir renge sahip olan iyot elementi, diğer birçok element ile bileşik oluşturması ve mensubu olduğu halojenler sınıfının en az reaktif üyesi olmasıyla öne çıkmaktadır. Suda çok az çözülen bir element olan iyot, atmosferde bulunan oksijen ve azot ile de herhangi bir reaksiyona girmemektedir.
Doğal ortamda en fazla, deniz suyunun içinde çözünmüş bir halde bulunan bir element, deniz suyuna oranla daha az olmakla birlikte bazı toprak türlerinde ve deniz canlılarının kendisinde de bulunabilmektedir. Özellikle deniz suyunda bulunan iyodun saflaştırılması ile elde edilen bu element, insan vücuduna ise besin zinciri aracılığıyla girmektedir.
Tüm canlılarda olduğu gibi insanlar da iyoda ihtiyaç duymaktadır. Özellikle insanlarda saçların, tırnakların ve kemiklerin sağlıklı olmasına katkı sunan bu element, vücudun enerji kullanımını da düzenler. İnsan vücudunda iyot eksikliğinin görülmesi ise bazı problemlere yol açabilmektedir. Özellikle çocuklarda zekâ geriliği ve gelişim bozuklukları iyot eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bunun yanında ciltte meydana gelen normalden fazla kuruluk, sağlıksız kilo alımı, kronik yorgunluk gibi şikayetler vücuttaki iyot eksikliği ile ilgili olabilmektedir.
İnsan vücudunda bulunan iyot, çoğunlukla tiroit bezinde bulunmaktadır ve vücuttaki iyot eksikliği guatr hastalığına da sebep olmaktadır. İyot elementinin sağlık alanında ilk kullanılması da 1820 senesinde guatr hastalığının tedavisidir.
İyot Metal Mi Ametal Mi?
Kimyada ısı ve elektriği iletme konusunda oldukça başarılı, kolaylıkla işlenebilen ya da şekillenebilen ve parlak bir görünüme sahip olan elementlere metal; bu özelliklerin hiçbirini göstermeyen, katı, sıvı ya da gaz halinde bulunabilen ve kendi içinde dahi çok fazla ortak özellik göstermeyen elementlere ise ametal adı verilmektedir.
Peki, bu yazımızın konusu olan iyot metal mi ametal mi? İyot elementi, taşıdığı özellikler sebebiyle ametaller sınıfı içinde yer almaktadır.
İyot Elementi Periyodik Tabloda Hangi Grupta?
Atom numarası 53, kimyasal sembolü ise I olan iyot elementi; periyodik tablonun beşinci periyodunun on yedinci grubunda yer almaktadır. Halojenler grubu elementlerinden bir tanesi olan ve bu sınıfta en az reaktif element olmasıyla öne çıkan iyot elementinin erime noktası 113.7 santigrat derece; kaynama noktası ise 184.4 santigrat derece olarak ölçülmektedir.
