Hükümeti kapatıp parkları kapatmayınca bakın neler oluyor

Amerika’daki ulusal parklar cennet kıvamında masum yerler değil. Yılda 150 milyonu aşkın turistin akın ettiği, Instagram’da uçurum manzaralı selfie paylaşmak uğruna kayalıklar üzerinde tehlikeli atraksiyonların yapıldığı yerler… Seyahat dergisi Outside’ın verilerine göre 2006-2016 yılları arasında, yani 10 yılda ulusal parklarda hayatını kaybedenlerin sayısı bin kişiyi buluyor; intihar vakaları hariç.

Gezilerini Instagram'da paylaşan Meenakshi Moorthy-Vishnu Viswanath çifti geçen yıl, Yosemite Vadisi'nde uçurumdan düşerek can vermişti.

Bu ölümlerin çoğu, selfie çekerken kayalıklardan düşmek şeklinde meydana geliyor. Yosemite ve Yellowstone’dan Horseshoe Bend ve Büyük Kanyon’a doğa harikası bu gezi alanlarına yerli ve yabancı turist akını da zaten sosyal medyadaki paylaşımlar nedeniyle artmış bulunuyor. İki yıl içinde ulusal parkları ziyaret edenlerin sayısı 330 milyon kişiyle ile Amerika nüfusunu bile geçiyor. Bütün zamanların en büyük rekoru kırılıyor.

Şimdi hükümet kapatma vakası da rekora koşuyor. Trump’ın, bütçeden Meksika sınırına 5.7 milyar dolarlık duvar ödeneği çıkmadığı için ısrarla devam ettirdiği karar nedeniyle o uçsuz bucaksız parklarda, ücret ödenmeksizin sınırlı sayıda görevli bulunduruluyor. Yeterli eleman olmadığı için tuvaletler kilitli. Medyadaki haberlere göre ortalık insan pisliğinden geçilmiyor, flora ve faunasıyla doğa kendi haline terk ediliyor. Çöp ve dışkılar, bebek bezleri gönüllüler tarafından toplanıyor. Ayrıca meydanı boş bulan ziyaretçilerin doğa değerlerine zarar verebileceği endişesi de var. Büyük Kanyon’un bulunduğu Arizona gibi eyaletler, kendi bütçesinden hizmet veriyor mecburen. Smithsonian müzelerinin, hayvanat bahçelerinin çoğu ise kapalı.

Ulusal Parkları Koruma Koalisyonu Başkanı Phil Francis, “Görevimiz parkların açık kalmasını sağlamak. Gönüllülerin çabasını takdirde karşılıyoruz ama atık su sistemleri ve doğal yaşamın, ginseng gibi endemik türlerin korunması konusunda bilgi sahibi değiller. Doğa ve ziyaretçilerin güvenliği ve çevre sağlığı adına parkların kapanması gerekir” diyor. Diğer örgütler de ülke çapındaki 400 kadar park, anıt, tarihi muharebe alanı ve diğer yerlere ivedi şekilde kilit vurulması çağrısında bulunuyor. Fakat Trump, kulak tıkıyor. Çünkü hükümet kapatma tatil dönemine denk geldiği için gezi alanlarının kapatılması halk arasında tepkiye neden olabilir.

2013’te Başkan Obama 17 gün süren hükümet kapatma döneminde park girişlerini kapatıp, ulusal anıtları da bariyerle çevirince, hele hele gazilerin Washington’taki İkinci Dünya Savaşı anıtını ziyareti engellenince kıyamet kopmuştu. Tatilcilerden yükselen tepkilerle birlikte Kongre’nin iki kanadında da çoğunlukla bulunan Cumhuriyetçiler, konuyu gündeme taşımış ve Obama döneminde parkların yönetiminden sorumlu olan yetkililer Kongre’de saatlerce ifade vermişti.

BUGÜN MAAŞ GÜNÜ AMA…

Trump’ın “Aylar, hatta yıllar sürebilir” dediği hükümet kapatmadan, 800 bin kadar federal çalışan etkileniyor. Kısmi kapatma nedeniyle ulusal parklardan ulusal müze ve anıtlarda çalışanların büyük kısmına iş başı yok, ücret de yok. Emniyet, hava trafik kontrolü, federal cezaevleri gibi zorunlu sahalarda görev yapanlar da 22 Aralık’tan beri ücretsiz çalışıyor. Ancak yönetimle Kongre arasında uzlaşma sağlandıktan sonra ödenebiliyor ücretler ki, şu anda durum meçhul.

Bugün itibariyle 21’inci güne giriliyor ve 1995’teki hükümet kapatma rekoruyla eşitleniyor. Bugün aynı zamanda maaş günü, bir son dakika anlaşmasıyla ödemeler yapılmadığı takdirde, çalışanların ücretlerini alabilmesi için bundan sonraki en erken tarih 26 Ocak. Bu arada 38 milyon yoksul Amerikalının aldığı gıda yardımı da tehlikede. Ayrıca Trump, yangın mağduru California’yı da federal yardımı kesmekle tehdit ediyor. Çünkü Trump’ın şu an cenk ettiği Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Partili yeni Başkanı Nancy Pelosi, California temsilcisi.

“BYE BYE” SİYASETİ

Demokrat liderler Nancy Pelosi ve Chuck Schumer... Trump, onlarla görüşmeyi "bye bye" diyerek sona erdirdi.

Trump önceki gün Pelosi ve Senato azınlık lideri Chuck Schumer’la görüşmeyi terkettikten sonra attığı tweet’ler ile Demokratlar’dan medyaya herkese veryansın etti. Bütçe krizini çözmek üzere Demokrat liderlerle görüşmenin tamamen zaman kaybı olduğunu yazdı. Bu tablo, Trump’ın görevinin devam edeceği önümüzdeki iki yıl boyunca nasıl bir siyasi güç dengesine olacağına dair de fikir verdi.

Bütün zamanların en uzun hükümet kapatma icraatına doğru ilerleyen Trump salı akşamı halka hitaben yaptığı konuşmada, ülkeye azılı suçluların girmesini önleyecek duvarı bizzat Pelosi’nin önlediği algısını yaratmaya çalıştı. Ama acaba, parasız kalan federal çalışanlar nezdinde ne kadar işe yarayacak? Demokratlara göre Trump, Amerikan halkını rehin almış durumda, serbest bırakmak için de fidye istiyor.

Trump ise hamlelerini tırmandırıyor. Dün Teksas’taki McAllen sınır devriye karakoluna gitti, olağanüstü hal ilan edebileceğini tekrarladı. Bu durumda Kongre’yi bay-pas ederek duvarı yapabilecek. Ancak anayasa ihlali olacağı için böyle bir hamlenin mahkemelik olacağına ilişkin görüşler var.

Trump’ın programında Demokrat liderlerle ilave görüşmeler yer almıyor, müzakere tıkanmış görünüyor. CNN International’ın Beyaz Saray’daki görüşmeye yakın kaynaklardan aktardığına göre Trump “bye bye” diyerek ortamı terk etmeden önce şöyle bir sahne yaşandı:

Demokratlar, hükümetin açılmasını ve görüş ayrılıklarının giderilmesi için müzakerelere devam önerisinde bulunuyor ve Senato azınlık lideri Schumer, “Neden insanlara zarar vermeyi bırakmıyorsunuz artık?” diyor. Trump’ın cevabı; “Çünkü hükümeti açarsam, bana istediklerimi vermezsiniz” oluyor. Aynı CNN, geçen haftaki görüşmeden de bir pasajı aktarmıştı. Trump, Schumer’a “İstediklerimi almadan hükümeti açarsam, aptal durumuna düşerim” demiş. Aslında Trump’ın ne durumda olduğunu anlamak için medyaya bakmak yeter. Mesela, “Ortaçağ’da duvarlar işe yaramıştı” şeklindeki çıkışı TV’lerde gece şovlarına malzeme verdi; “Yakında sülük tedavisi de tavsiye eder” esprileriyle.