Gizemi hâlâ çözülemedi...Mimar Sinan'ın ustalık eseri Selimiye Cami ve sırları

EDİRNE'NİN NEDEN SEÇİLDİĞİ BİLİNMİYOR

Selimiye Cami'nin neden Edirne'ye yapıldığı kesin olarak bilinmiyor. Tahmine göre o dönemde İstanbul'da büyük bir camiye gerek olmadığı ve Edirne'nin Rumeli'deki Osmanlı egemenliğini yansıttığı için bu konumun seçilmiş olduğu düşünülüyor.

Başka bir rivayete göre II.Selim'in Edirneyi çok sevdiği ve bu yüzden caminin buraya yapıldığı düşünülüyor. 1568 yılında caminin yapımına başlanmış ve 1574 yılında açılması planlanmıştı ancak camiyi göremeden vefat eden II.Selim sonrasında açılış ertelenmiş ve 1575 yılında cami açılmıştır.

KUBBELER İÇİN BİLİNMEYEN BİR TEKNİK KULLANILDI

Mimar Sinan, Selimiye'de daha önceki hiçbir camide ya da antik çağ mabedinde görülmemiş bir teknik kullandı.

Diğer kubbeli yapılarda; asıl kubbe, kademeli kubbeler üzerinde yükselirdi ancak Selimiye de tek bir kubbe var. Kubbenin yüksekliği 43.25 metre yükseliğe, 31.25 metre çapa sahip.

Dönemin şartları göz önüne alındığında Mimar Sinan'ın bu kadar büyük bir yapıyı tek kubbeye dayandırması inanılmaz olarak görülüyor. Bugün bile bu matematiği nasıl hesaplayabildiği çözülemiyor.

Ayrıca, kubbenin im mekânda yarattığı ferahlık hissi; cami tasarımında psikolojik ögelere de dikkat edildiğini vurguluyor. Bu gizemli kubbe, caminin dış görününüşünü oluşturuyor.

MİNARELER GÖĞE UZANIYORMUŞ GİBİ TASARLANMIŞ

84 veya 85 metre minarelere sahip caminin cümle kapısının iki yakınındaki minarelerin şerefelerine üç ayrı yoldan çıkılır. Diğer iki minare tek merdivenlidir. Öndeki iki minarenin taş oymaları çukur, ortadaki minarelerin oymaları ise kabarıktır.

Minarelerin kubbeye yakın olması, camiyi göğe doğru uzanıyormuş gibi göstermesi amacıyla tasarlanmıştır.

SELİMİYE'NİN İÇİNDE GİZLİ SEMBOLLER Mİ VAR?

Selimiye'nin en büyük özelliği; Edirne'de nereye giderseniz gidin, camiyi görmenizdir.

Bununla beraber, caminin içinde bazı sembollerin var olduğuna inanılıyor.

Tek kubbe olması; Allah'ın birliği

Dört minare; dört halife

Beş kademeli pencereler; İslam'ın şartları

Dört vaaz kürsüsü; dört mezhep

Minaredeki 12 şerefe; namazın 12 farzı

Tabii ki bunlar halk arasında dolaşan efsaneler. Bu amaçla yapıldığı kesin olarak bilinmiyor.

CAMİNİN TEMELİ İÇİN SENELERCE BEKLEMİŞ

Selimiye hakkında bilinen başka bir rivayet ise Mimar Sinan'ın caminin temelini 8 sene boyunca beklediği ve bu şekilde temelin dayanıklı bir hale getirildiği hususunda.

Caminin mermer, çini ve hat işçilikleri de önemlidir. Yapının içi İznik çinileriyle süslüdür. Çinilerin bir kısmı 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşında, Rus generali Mihail Skobelev tarafından sökülerek Moskova'ya götürüldü.

HER AYRINTI HESAPLANMIŞ

Yapının, kuzeye, güneye ve avluya açılan 3 kapısı var. İç avlu, revaklar ve kubbelerle süslü. Avlunun ortasında mermerden özenle işlenmiş bir şadırvan bulunuyor.

Dış avluda ise sıbyan mektebi, darül kurra, darül hadis, medrese ve imaret bulunuyor. Sıbyan mektebi günümüzde çocuk kütüphanesi, medrese ise müze olarak kullanılıyor.

Geçmişte, cami meşalelerle aydınlatılırdı. Meşalelerden çıkan is, hava akımı oluşturmak üzere özel olarak yapılan bir delikten dışarı çıkıyordu.

TERS LALE MOTİFİ

Caminin müezzin mahfilinin mermer ayaklarından birinin altında ters bir lale motifi bulunuyor. Rivayete göre, caminin yapılacağı arsa üzerinde bir lale bahçesi bulunmaktaydı.

Önce bahçesini satmak istemeyen arsa sahibi, daha sonra bir şartla satmayı kabul etmiş; Mimar Sinan'ın camiye bir lale motifi işlemesi!

Mimar Sinan da lale motifini ters olarak yapmıştır. Lale motifi bu arsada bir lale bahçesi olduğunu, ters olmasının ise sahibinin ters karakterini temsil ettiği düşünülüyor.

SELİMİYE CAMİ UNESCO LİSTESİNDE

28 Haziran 2011 tarihinde, UNESCO Dünya Mirası Komitesi yapılan oylama sonucunda Selimiye Camii ve Külliyesi'nin Dünya Mirası Listesi'ne girdi.

Böylelikle, Drina Köprüsünden sonra bir Osmanlı eseri daha Dünya Mirası Listesi’ne girmiş oldu.