Fiilimsi ekleri ve örnekleri: Fiilimsi ekleri tablosu konu anlatımı
Fiillere getirilen bazı ekler aracılığıyla fiillerin isim, sıfat ve zarf olmasını sağlayan sözcüklere fiilimsi adı verilmektedir. Fiillerin kök ve gövdelerinden yapım ekleriyle türetilen fiilimsi örnekleri nelerdir? Fiilden türeyen fakat tam anlamıyla herhangi bir eylem belirtmeyen fiilimsiler nedir? Fiilimsiler hakkında tüm merak edilen sorulara sizler için yanıt aradık.
İsim fiil ekleri, sıfat fiil ekleri ve zarf fiil ekleri olarak üç ayrı başlıkta toplanan ve türlerine göre farklı görevlerde de bulunabilen fiilimsi ekleri tablosu ne şekildedir. İşte, tüm detaylar…
Fiilimsiler Nedir?
Fiilden ya da bir diğer adıyla eylemden türetilen fakat tam olarak eylem bildirmeyen, fiillerin aldıkları zaman kip ve kişi eklerini alamayan yalnızca -ma, -me gibi olumsuzluk eklerini alabilen sözcüklere “fiilimsi ya da eylemsi” denir.
Fiilimsilerin öne çıkan özellikleri ise şu şekildedir:
Fiilimsi Ekleri Tablosu
Fiilimsi Ekleri
Fiilimsi ekleri, yukarıda verilen tabloda da görüldüğü üzere fiilimsinin türüne göre farklılık göstermektedir. Şimdi gelin üç farklı fiilimsinin aldığı ekleri örnekler üzerinden birlikte inceleyelim.
İsim Fiil (İsim Fiil Ekleri)
Fiillere getirilen -ma, -ış -mak ekleriyle türetilen ve bir eylemin ya da olun adı olan sözcüklere isim fiil adı verilmektedir.
İsim Fiil Örnekleri:
Önemi Not: İsim fiil eklerini alan bazı fiilimsiler kalıplaşmış ve isim haline gelmişlerdir. Bu şekilde oluşan isimler asla isim fiiller ile karıştırılmamalıdır.
Örnek:
Sıfat Fiil (Sıfat Fiil Ekleri)
Fiil köklerine gelen eklerle fiilleri türeten, cümle içinde sıfat göreviyle kullanılan sözcüklerdir. Tür bakımından cümle içinde niteleme sıfatı olarak görev yapan bu sözcükler, -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş eklerinin fiillere getirilmesiyle yapılır.
Sıfat Fiil Örnekleri:
Önemli Not: Bazı sıfat fiiller kalıplaşarak isim haline gelmişlerdir.
Örnek:
Önemli Not: Sıfat fiiller, cümle içindeki çekimli fiillerle karıştırılmamalıdır. Bu iki sözcüğü birbirinden ayırmak için sözcüğün cümle içinde yüklem görevinde mi yoksa sıfat görevinde mi kullanıldığına bakmalıyız.
Örnek:
Önemli Not: Sıfat fiiller bazı durumlarda, niteledikleri isim düştüğü için isimleşebilirler.
Örnek:
Zarf Fiil (Zarf Fiil Ekleri)
Fiil kök ve gövdelerine getirilen -ken, -alı, -madan, -ince, -ip, -arak, -dıkça, -e….-e, -r…..-maz, -casına, -meksizin, -dığında, -esiye gibi eklerle türetilip zarf görevinde kullanılan sözcüklere zarf fiil denir.
Örnek:
Fiilimsi Örnekleri
Fiilimsi konusunun daha net anlaşılması için aşağıda verilen fiilimsi örnekleri incelenebilir:
Örnek Fiilimsi Soruları
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat fiil kullanılmıştır?
A) Meyvesiz ağaca kimse taş atmaz.
B) Menfaatleri için küçülmeyen insan büyüktür.
C) Hayat ancak yaşayarak tecrübe edilir.
D) Öğrenmenin sınırlarını genellikle kendiniz koyarsınız.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim fiil kullanılmamıştır?
A) Asil duruşu daima gözümün önündedir.
B) Adadan dönmemize bir saat kalmıştı.
C) Bu, birçok kişinin emek verdiği bir kitaptır.
D) İlkbaharı düşünmek her zaman içimi ısıtıyor.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf fiil kullanılmamıştır.
A) Lastik patlamış, yoldan geçen binlerinden yardım istemişler.
B) Gün boyu şirketten gelecek haberi beklemiş umutla.
C) Tatilden dönenler otoyollarda trafik yüzünden zor anlar yaşadı.
D) Birbirlerini o kadar iyi tanıyorlar ki konuşmadan bile anlaşırlar.
