Çalışırken müzik dinleyenler buraya! Odaklanmanıza yardımcı mı oluyor yoksa dikkatin düşmanı mı?
Müzik, birçok insan için günlük aktiviteleri daha keyifli hale getirebilir; ancak ders çalışırken odaklanmayı artırıp artırmadığı tartışmalı bir konudur. Bazı araştırmalar, doğru müziğin bilişsel performansı ve stresi azaltmaya yardımcı olabileceğini gösterirken, diğerleri bunun dikkat dağınıklığına yol açabileceğini öne sürmektedir. İşte detaylar!
- 1
Ders çalışırken müzik dinlemek, odaklanma konusunda kişiden kişiye değişen etkiler yaratabilir. Kimi insanlar için müzik odaklanmayı desteklerken, kimileri için dikkat dağıtıcı olabilir. Araştırmalar, müziğin türü ve bireysel farklılıkların bu etkileri nasıl şekillendirdiğine dair ilginç ipuçları sunuyor. İşte detaylar!
- 2
MÜZİK VE KONSANTRASYON: ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?
2021 yılında yapılan bir çalışma, müziğin konsantrasyonu artırıp artırmayacağına dair sonuçların karmaşık olduğunu göstermiştir. Bu çalışma, kişinin müzik tercihlerinden yaşına, müziğin türünden görevin karmaşıklığına kadar birçok faktörün önemli olduğunu vurgulamaktadır.
- 3
MÜZİĞİN TÜRÜ VE TEMPO
Araştırmalar, müziğin türü ve temposunun bilişsel performansı etkilediğini göstermektedir. Örneğin, 2017 yılında yapılan bir çalışmada, yaşlı bireylerin çalışma belleği eğitimi sırasında farklı türlerde müzik dinlemiş ve müziğin bilişsel performansa etkileri incelenmiştir. Albinoni müziği dinleyenler, Mozart dinleyenlere göre daha büyük kazanımlar elde etmiştir.
-
- 4
Benzer bir şekilde, 2019 yılında yapılan bir çalışma, müziğin görev karmaşıklığına göre farklı etkiler yarattığını göstermiştir. Basit görevlerde müzik performansı artırırken, karmaşık görevlerde dikkat dağıtıcı olmuştur. Bu bulgular, müziğin öğrenme üzerindeki etkisinin kişisel tercihlere ve görevin türüne bağlı olduğunu vurgulamaktadır.
- 5
MÜZİK STRESİ AZALTIYOR MU?
Kalıcı stres, konsantrasyonu ve bilişsel performansı olumsuz etkileyebilir. 2021 yılında yapılan küçük ölçekli bir araştırma, müziğin psikolojik ve fizyolojik stres üzerindeki etkilerini incelemiştir.
- 6
Bu çalışmaya katılanlar, 30 dakika müzik dinledikten sonra kaygılarının ve ağrılarının azaldığını bildirmiştir. Bu bulgu, müziğin stres seviyelerini düşürerek ders çalışmayı kolaylaştırabileceğini göstermektedir.
-
- 7
MÜZİĞİN HAFIZA ÜZERİNDE OLUMLU ETKİLERİ VAR MI?
2015 yılında yapılan bir çalışmada, müzik dinleyen öğrencilerin hafıza testlerinde sessiz ortama göre daha iyi performans gösterdiği görülmüştür. Ancak bu sonuç, dinlenen müziğin türüne bağlı olarak değişiklik göstermiştir. Duygusal olarak dokunaklı müzik veya sessizlik hafızayı geliştirirken, yağmur sesi veya neşeli müzik hafızayı geliştirmemiştir.
- 8
2017’de yapılan bir başka araştırmada, arka plan müziğinin hafıza türlerine etkisi incelenmiştir. Düşük uyarımlı müziğin, yüksek uyarımlı müziğe kıyasla daha fazla kelime hatırlamayı sağladığı bulunmuştur. Ancak, arka plan müziğinin sessiz ortama göre hafızayı daha iyi desteklemediği de belirtilmiştir.
- 9
NEDEN HER ZAMAN MÜZİK ODAKLANMAYI ARTIRMAZ?
Müziğin ders çalışırken her zaman odaklanmayı artırmadığı birçok araştırma ile ortaya konmuştur. Bazı durumlarda müzik, özellikle sözlü veya yüksek sesli olduğunda, ders çalışmayı olumsuz etkileyebilir.
-
- 10
DİKKAT DAĞITICI ETKİ
Arka plan müziği bazı insanlarda dikkat dağınıklığına yol açabilir. 2021 tarihli bir makaleye göre, müziğin okuduğunu anlama görevleri üzerindeki etkisi olumsuz olabilir. Özellikle pop müzik gibi türler, içe dönük bireylerin performansını düşürebilirken, dışa dönük bireylerde bu etki görülmeyebilir. Yani kişilik de müzik dinleme deneyimini farklılaştıran önemli bir faktördür.
- 11
ÇALIŞMA BELLEĞİNE YÜK BİNİYOR OLABİLİR Mİ?
Çalışma belleği, geçici olarak bilgiyi tutan bilişsel sistemdir ve kapasitesi sınırlıdır. 2017 tarihli bir makale, müziğin çalışma belleğine ek bir yük getirdiğini ve öğrenme için mevcut kapasiteyi azalttığını öne sürmüştür. İnsanlar, müziği ve öğrenme materyalini aynı anda işlemek zorunda kaldıklarında, bu dikkat bölünmesine ve öğrenme sürecinin zorlaşmasına yol açabilir.
- 12
HANGİ TÜR MÜZİK ODAKLANMAYI ARTIRIR?
2017 tarihli bir araştırma, müziğin temposu ve yoğunluğunun öğrenme üzerindeki etkilerine dikkat çekmiştir. Araştırma sonuçlarına göre:
-
- 13
Yumuşak ve hızlı tempolu müzik ders çalışmaya olumlu etki yapabilir.
Yavaş ve yüksek sesli müzik ders çalışmayı olumsuz etkileyebilir.
Enstrümantal müzik, sözlü müziğe göre dikkat dağıtıcı etkisi daha az olduğu için odaklanmayı artırabilir.
Müziğe aşinalık, odaklanmayı kolaylaştırabilir.
Kaynak: Medical News Today