Banka arkada kalacak, bankacılığı üretici ve satıcı yapacak
Bankacılık teknolojik gelişmeleri de arkasına alıp inanılmaz dönüşüyor. Türkiye'de yapılan 3 düzenlemeden birisi vatandaşın bankacılık hizmetine daha kolay ve hızlı ulaşabileceği servis bankacılığı modeli. Denizbank'ın servis bankacılığını hayata geçirmek için kurduğu NeoHub şirketinin Genel Müdürü Gürhan Çam servis modeli bankacılığını 'arka plan' bankacılığı olarak adlandırılabileceğini belirtiyor. Çam'ın verdiği bilgilere göre bu sistemde parayı kullandıran yine banka, risk de yine banka üzerinde bulunuyor. Bu modelde tek tek dükkanlarla değil büyük üreticilerle anlaşmalar yapılıyor. Vatandaş ürünü vadeli alırken krediyi bankadan kullandığını bilmiyor bile.
Bankacılık 3 ayrı açılım ile dijital dünyaya uyum sağlıyor. Bunlar aynı zamanda yeni bankacılık ekonomisinin 3 farklı açılımı. Öncelikle en çok duyduğumuz dijital bankacılıktan bahsedebiliriz. İkincisi servis modeli bankacılık ve üçüncü yenilik ise açık bankacılık. Dijital bankacılık adından da anlaşıldığı gibi hiç şube olmadan tamamen dijital alanda yapılan yeni bir bankacılık türü. Şube açması da beklenmeyen internet bankacılığı ve uygulama üzerinden yürüyen bu bankacılık türünde bir genel müdürlük ve genel müdürlük birimleri ise bulunuyor. Dijital bankanın şu anda Türkiye'de örneği yok. Bir grubun dijital banka kurmak için izin aldığı biliniyor. Açık bankacılık Merkez Bankası tarafından düzenleniyor. Dijital bankacılık ve servis modeli bankacılık ise Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından regüle ediliyor. Bazı alanlarda aynı gibi gözüken bu yeni açılımlar özelde ise farklılıklar içeriyor. Denizbank'ın servis modeli bankacılığı hayata geçirmek için kurduğu NeoHub şirketinin Genel Müdürü Gürhan Çam, bu yeni bankacılık türünün özelliklerini anlattı.
ARKA PLAN BANKACILIĞI
Dijital bankacılıkta 2 ayrı model mevcut. Birinde sermayeniz 1 milyar TL diğerinde 2.5 milyar TL civarında. 1 milyar lira sermayesi olanlar ticari bankacılık yapamıyor. 2.5 milyar lira sermaye tabanı olanlar tüm bankacılık hizmetlerini yapabiliyor. Aynı yönetmelikte servis modeli bankacılığı da düzenlenmiş durumda. Servis modeli bankacılığı ise 'arka plan' bankacılığı olarak adlandırabiliriz. Dijital banka ile servis modeli arasındaki farklılıklara değinen Çam, bir banka için servis modeli bankacılığı yapıyor demenin yeni bir kanal, şube açmak anlamına geldiğini belirterek "Burada oyuna bir üçüncü kişi giriyor. Bu üçüncü kişi diğer sektörlerde çalışan bir sermaye sahibi. Örneğin bir beyaz eşya üreticisi olabilir. İşi beyaz eşya üretmek isteyen birisi kendi iş modeline bankacılık yeteneği de katmak istiyor. Müşteri bir dükkana gittiği zaman şu anda satın aldığı ürün için dükkandan çıkıp bankaya giderek kredi kullanıyor. Servis modeli bankacılığı ile banka o beyaz eşya üreticisi ile anlaşıp müşteriyi yormadan dükkandan çıkmadan bu işi bitiriyor."
Şu anda satıcılar ile yapılan anlaşmalarla bir sistemin kısmen varolduğunu anlatan Çam, "Ancak şu andaki modelde benim satıcılarla çeşitli anlaşmalar yapmam, ürünü alan kişinin krediyi açık ve net bir şekilde kullanması gerekiyor. Servis modeli bankacılıkta ise bunu artık iş modelinin içine gömüyoruz. Buna biz biraz da gömülü bankacılık diyoruz" şeklinde açıklıyor. Çam'ın verdiği bilgilere göre bu sistemde parayı kullandıran yine banka, risk de yine banka üzerinde bulunuyor. Ancak müşterinin bundan haberi bile olmuyor. Bu modelde tek tek dükkanlarla değil büyük üreticilerle anlaşmalar yapılıyor. Anlaşmalar tek tek BDDK götürülüp lisanslı hale geliyor.
EVLENDİRME HİZMETİ EN GÜZEL ÖRNEK
Çam, bankaların arka plana çekildiği ve müşterilere yeni modellerle bankacılık hizmeti sunulan yeni model için şu örneği verdi: "Örneğin evlendirme iş modelini örnek olarak ele alalım. Sözden nişandan, çikolata ve yüzük alınmasından, gelinliklerin ve beyaz eşyaların alınmasına, düğün yeri ve ev alımına kadar konsept olarak bir iş modeli geliştiren bir girişimciyi düşünelim. Burada bankacılık yeteneklerine ihtiyaç var. Her adımda müşteriler bankaya gidip kredi kullanmak zorunda. Oysa bunların hiçbirini yapmadan işlerin halledildiğini, gelin ve damadın bankaya gitmeden bu işlerin çözüldüğünü hayal edelim. İşte buna servis modeli bankacılık deniliyor. Biz arka plana geçiyoruz. O gelinle damat yine bizim müşterimiz, riskleri bizim üzerimizde, verilerinin gizliliğini yine biz üstleniyoruz. Riskleri biz ölçüyoruz."
ORTAKLARI BANKA İNCELİYOR
Adına arayüz sağlayıcılığı da diyebileceğimiz servis modeli bankacılık bu hizmeti sağlayabilen herkese açık. Çam, "Bizim en önemli özelliğimiz müşteriyi yormadan işlemlerini bitirmek. İş ortaklarını da banka denetleyip inceliyor" diye konuşuyor.
Düzenleme yapıldıktan sonra yurtdışından çok fazla taliplilerinin geldiğini belirten Çam, "Bu girişimciler arkasına servis modeli gücünü alarak yurtdışı ile bağlantılı iş yapak istiyor. Risk bankada kalıyor iş ortağı alacaklarını garanti altına alıyor" diyor. Bankaların bu işbirliğinden en büyük kazancı tabii ki müşteri ağını genişletmek özellikle de şimdiye kadar bankacılığın ulaşamadığı ve nüfusun yüzde 31'ini oluşturan vatandaşlarla bağ kurulması. Bu gelişmenin getireceği diğer önemli avantaj ise vatandaşın bankacılık hizmetine kolay, hızlı ve daha ucuz ulaşabilmesi. Bankaların maliyeti düşeceği için bir takım krediler veya bankacılık hizmetleri bu sistemi kullanacak olanlara daha ucuz ulaştırılabilecek.