Askeri geçmişten moda sahnesine: Sonbahar aylarının favori parçası trençkot nasıl ortaya çıktı?

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞININ 100 YIL ÖNCESİ

Trençkotun tarihi aslında I. Dünya Savaşı'ndan neredeyse 100 yıl öncesine dayanmaktadır. 1823'ten itibaren hem erkekler hem de kadınlar için dış giyim üretiminde kullanılan bir tür kauçuklaştırılmış pamuk olduğu belgelenmiştir. Bu kumaş hava koşullarına dayanıklı olduğu için devrim niteliğindeydi ve hem askeri hem de sivil kullanım için kullanılmaya başlandı.

ÖNCEDEN "MAC" OLARAK ANILIYORDU

Bu tarz paltolara “mac” deniyordu ve isimlerini mucitleri Charles Macintosh'tan alıyorlardı. Bu kumaşın kullanıcıyı kuru ve sıcak tutması ne kadar şaşırtıcı olsa da, önemli bir kusuru vardı: kumaş nefes alamıyordu, dolayısıyla ter içeride kalıyordu. Bunun yanı sıra, kumaşın oldukça kötü bir kokusu vardı ve güneşin sıcağında bile “eriyebiliyordu”. Bu eksikliklere rağmen mac'ler 19. yüzyıl boyunca ordu personeli tarafından kullanıldı.

PEKİ TRENÇKOTU KİM İCAT ETTİ?

Tasarımcılar ve kumaş üreticileri yıllar içinde malzemeyi geliştirerek daha nefes alabilir ve dolayısıyla daha giyilebilir hale getirmeye çalıştılar. Trençkotu yarattığını iddia eden 2 kumaşçı vardır ve tartışmalar bugün bile devam etmektedir; John Emary ve Thomas Burberry.

BURBERRY NE YAPTI?

Trençkotun gelişiminde en önemli isimlerden biri, İngiliz moda tasarımcısı Thomas Burberry'dir. 1879 yılında Burberry, gabardin adını verdiği bir kumaşı icat etti. Gabardin, hafif, nefes alabilen ve su geçirmez bir yapıya sahipti.

Bu özellikleri sayesinde, askerler için mükemmel bir dış giyim materyali haline geldi. Gabardin, trençkotun temel malzemesi oldu ve bu kumaşın kullanılmaya başlaması, trençkotun dayanıklı ve konforlu bir giysi olarak öne çıkmasını sağladı.

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI İLE EN POPÜLER HALİNE ULAŞTI

Trençkotun popülaritesi Birinci Dünya Savaşı sırasında zirveye ulaştı. İngiliz ordusu, bu giysiyi savaş alanında kullanmaya başladı. O dönemde siperlerde (trenches) savaşan askerler için, yağmur ve çamurla mücadele edebilecekleri hafif bir palto gerekliydi. İşte bu yüzden trençkot, savaş alanında yaygın olarak kullanıldı ve "trench coat" (siper ceketi) adıyla anılmaya başladı.

Trençkotun diz altına kadar inen uzun yapısı, ek cep detayları, kayışlı kolları ve omuzda yer alan askeri apoletleri, savaş alanındaki işlevselliğini artırdı. Askerlerin önemli ekipmanlarını taşıyabilmesi için geniş ceplere sahipti, kayışlı manşetleri ve yakası, rüzgâra ve yağmura karşı ek koruma sağlıyordu. Ayrıca, göğüs ve omuzlarda bulunan fiyonklar ve apoletler, subay rütbelerini göstermek için kullanılıyordu.

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA DA POPÜLERLİĞİ DEVAM ETTİ

İkinci Dünya Savaşı başladığında, siper hala sahadaki subaylar için tercih edilen bir palto idi. Diğer ülkeler bu paltoların ne kadar pratik ve popüler olduğunu gördüler ve ordularındaki subay ve askerlerin kullanımı için uyarladılar. Paltonun stili sahada kullanım için hafifçe uyarlanmaya başlandı ve sonunda daha kısa versiyonlar mevcut hale geldi.

TRENÇKOT HOLLYWOOD'DA!

Siperlerde ve savaş alanlarında tercih edilen bir palto olmasının yanı sıra, siper Dünya Savaşları arasındaki dönemde bir şekilde ünlü bir statü kazanmaya başladı. Hollywood'un altın çağında sipere saygı gösterildi ve çeşitli filmlerde beyaz perdenin yıldızları tarafından giyildiği görüldü.

Humphrey Bogart, 1941 yapımı Malta Şahini filminde Aquascutum Kingsway trençkot giymişti. Ayrıca 1942 yapımı Casablanca ve 1946 yapımı The Big Sleep filmlerindeki meşhur sahnelerde de giymiştir.

ZAMANLA EN ÖNEMLİ PARÇALAR ARASINA GİRDİ

Bu güçlü roller ve ordudaki sağlam yerleşiklikleri, trençkotu daha da kıskanılan ve imrenilen bir parça haline getirdi. Zahmetsizce havalıydılar ve güçlü, korkusuz, cesur ve gizemli bir tavır ve kişilik taşıyorlardı. Kraliyet ailesinden film yıldızlarına kadar trençkot, blue jean kadar önemli bir moda parçası haline geldi.

Kaynak: Smithsonian Mag, Gloverall, Micheal Andrews, Contrado