Aşırı sağın güçlendiği AP seçimleri Avrupa'yı sarstı: Sonuçların ardından art arda istifalar
Avrupa Parlamentosu seçimleri, 6-9 Haziran'da 27 Avrupa Birliği üyesinde düzenlendi. Aşırı sağın yükseldiği seçimlerin ardından Fransa'da meclis feshedilirken, Belçika ve İspanya'da istifalar geldi
6-9 Haziran'da 27 Avrupa Birliği (AB) üyesinde düzenlenen Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde aşırı sağ güçlendi.
Sonuçların açıklanmasının ardından Avrupa'da deprem yaşandı. Fransa'da meclis feshedilirken, Belçika'da Başbakan Alexander de Croo istifa kararı aldı. İspanya'da Sumar'ın lideri Yolanda Diaz, genel koordinatörlük görevinden istifa ettiğini duyurdu.
FRANSA
Fransa İçişleri Bakanlığı'nın verilerine göre, AP seçimlerinde aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi (RN) yüzde 31,36 ile açık farkla ilk sırayı aldı.
Macron'un partisi Rönesans yüzde 14,6 ile seçimi ikinci bitirirken, yüzde 13,8 ile üçüncü sırayı alan muhalefetteki Sosyalistleri az farkla geçebildi. Rönesans ve Sosyalistlerin oy oranları toplamı bile aşırı sağcı RN'nin oy oranına ulaşamadı.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, dün yaptığı açıklamada, sonuçların "Avrupa'yı savunan partiler için iyi olmadığını" kabul etti.
Beklenmedik bir kararla 30 Haziran-7 Temmuz'da ülkede erken seçime gidileceğini duyuran Macron, "Oylamayla parlamenter geleceğimizin seçimini yeniden size vermeye karar verdim. O yüzden bu akşam Ulusal Meclisi feshediyorum." dedi.
Aşırı sağcılar başta olmak üzere muhalefet, "meşruiyetini" kaybettiğini düşündüğü Macron'un bu kararından duydukları memnuniyeti dile getirdi.
Böylelikle 26 Temmuz-11 Ağustos'ta düzenlenecek Paris Olimpiyat Oyunları'na 50 günden az bir süre kalırken, ülke son 2 yılda 4. kez ulusal seçimler kapsamında sandık başına gitmeye hazırlanmaya başladı.
BELÇİKA
Belçika'da seçmenler, dün hem Avrupa Parlamentosu (AP) hem de ülkenin federal ve bölgesel parlamentoları için oy kullandı.
Başbakan Alexander de Croo'nun liberal Flaman partisi Open Vld, seçimi 9. tamamladı, yüzde 3 oy kaybederek seçmenlerin yalnızca yüzde 5,4'lük kesiminin desteğini aldı.
Seçimlerin galibi, beklenenin aksine aşırı sağcı Vlaams Belang (VB) değil sağ eğilimli milliyetçi Flaman parti N-VA oldu.
De Croo'nun partisi, AP seçimlerinde de bir koltuk kaybetti. De Croo, hem AP seçimlerindeki hem de genel seçimlerdeki hezimetin ardından istifa kararı aldı.
De Croo, X hesabından Belçika Kralı Phippe'yi ziyaretine ilişkin fotoğrafla birlikte "Kral, istifamı kabul etti." mesajını paylaştı.
Mevcut hükümetin güncel işlerle ilgilenmeye devam edeceğini, diğer yandan da yeni hükümet için geçiş sürecini yöneteceğini belirten De Croo, "Seçim sonuçları bir hayal kırıklığıdır ve bunun sorumluluğunu üstleniyorum." değerlendirmesini yaptı.
Belçika'da federe bölgelerin arasında yaşanan anlaşmazlıklar, hemen her seçim sonrasında siyasi krizlere neden oluyor.
Ülke, 1979 seçimlerinin ardından 107 gün, 1988'de 148 gün, 2007'de 194 gün ve 2019 seçimleri sonrası 653 gün hükümetsiz kalarak bu konuda rekor kırmıştı.
İSPANYA
İspanya'daki AP seçimlerini, koalisyon hükümetinin büyük ortağı Sosyalist İşçi Partisi'nin (PSOE) 4 puan önünde ana muhalefetteki merkez sağ görüşlü Halk Partisi (PP) kazandı.
Sol ve komünist görüşlü yaklaşık 20 siyasi partinin katılımıyla 2023 yılında kurulan, koalisyon hükümetinin küçük ortağı olan Sumar, AP seçimlerinde 808 bin 142 oy aldı (yüzde 4,56) ve sadece 3 parlamenter çıkardı.
Sumar'ın lideri Yolanda Diaz, AP seçimlerinde aldıkları yenilgide kendisinin sorumluluğu olduğunu açıklayarak genel koordinatörlük görevinden istifa ettiğini duyurdu.
"Son seçimler ayna görevi gördü. Vatandaşlar ne oy verirken ne de oy vermemeye karar verirken hata yapıyor. Bu durumda sorumluluk benim." diyen Diaz, nerede hata yaptıklarını iyi bir şekilde teşhis ederek, gereken siyasi adımları atmalarının önemine işaret etti.
Diaz, buna rağmen Başbakan Yardımcısı ve Çalışma Bakanı olarak kalmaya devam edeceğini söyledi.
İspanyol basınında yapılan yorumlarda, "PSOE ve Sumar ittifakının Kasım 2023'te kurduğu azınlık koalisyon hükümetinin AP seçimlerinden yara aldığı ancak şimdilik ayakta kalabileceği" belirtiliyor.
Ayrılıkçı Katalan ve Bask siyasi partilerin dışarıdan desteğini alan koalisyon hükümetinin geleceği için yıl sonuna doğru yapılacak müzakerelerde 2025 bütçesinin Meclis'ten geçirilmesi hayati önem taşırken, bütçenin kabul edilmemesi halinde erken seçimin gündeme gelebileceği görüşü ağırlık kazanıyor.
*Haberin görseli AP tarafından servis edilmiştir.