Arsenik nedir, nerelerde kullanılır? Arsenik kullanım alanları, özellikleri ve simgesi
Endüstriyel açıdan faydalı ama insan sağlığı üzerine bir o kadar tehlikeli olan bu elementin geçmişi 13. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Ancak M.Ö. 5. yüzyılda tıbbi amaçlarla elementin kullanıldığına dair bazı bilgiler de mevcuttur. Arsenik nedir, nerelerde kullanılır? Arsenik kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi ve yeri nedir? İşte, detaylar.
Kurşun alaşımları elementin birincil kullanım alanını oluşturmaktadır. Elementin 1200'lü yıllarda Albertus Magnus tarafından keşfedildiği düşünülmektedir. Bir dönem frengi gibi bir takım hastalıkların tedavisinde de kullanılmıştır. Arsenik nedir? Nerelerde kullanılır? Arsenik simgesi, sembolü ve periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.
Arsenik Nedir?
“Zehirlerin kralı” sıfatıyla bilinen arsenik sarı, siyah ve gri olmak üzere üç allotropik biçimde gözlenmektedir. Kararlı biçimi gümüş grisi ve kırılgan kristal bir katıdır. Metalik formda ise kırılgan yapıdadır. Sararır ve ısıtıldığında hızla arsenik trioksite oksitlenir. Metalik olmayan formu ise daha az reaktiftir. Doğada arsenik-75 olan kararlı bir izotop olarak yer almaktadır.
Arsenik kelimesinin kökeninin Yunanca sarı renk anlamına gelen arsenikaon kelimesinden türetildiği öngörülmektedir. Ancak bir diğer tahmin Latince güçlü anlamındaki arsenikum kelimesidir. Arseniğin bileşikleri tatsız, renksiz ve zehirlidir. Vücudun bazı bölgelerinde iltihaplara sebebiyet verebilir. Ayrıca kanserojen özelliğe sahip olduğundan dolayı pek çok kanserin oluşumunda etkindir. Kimi bileşiklerinin cüzi miktarları dahi insanı öldürmek için yeterlidir.
Arsenik Nerelerde Kullanılır?
Birçok ürünün içeriğinde arseniğe rastlamak mümkündür. Kimya endüstrisinde belirleyici bir rol almaktadır. Ticari olarak ise genellikle bakır, kurşun, altın ve kobalt cevherlerinin yan ürünü olarak elde edilmektedir.
Arsenik ve bileşiklerinin kullanıldığı alanlar şunlardır:
Arsenik Simgesi
“As” simgesiyle ifade edilen arsenik doğada serbest olarak bulunmamaktadır; geniş alanlara dağılmış olarak bulunur. Yer kabuğunda bulunan kalay ve antimonun miktarları kadar arsenik içerinin bulunduğu öngörülmektedir. Deniz suyunda ise milyonda 10 civarlarında arsenik bulunur. En yaygın minerali olarak arsenopirit karşımıza çıkar.
Arsenik Sembolü
“As” sembolüyle temsil edilen arsenik elementi, bilinen en zehirli elementlerden biridir. Vücut dokuları ve fonksiyonları üzerindeki zararlı etkileri, arsenik zehirlenmesi olarak adlandırılmaktadır. Genel olarak böcek ilaçların teneffüs edilmesiyle kendini belli etmektedir. Ayrıca ilaçlı meyve ve sebzeleri yıkamandan, doğrudan tüketmek de zamanla vücutta arsenik birikmesine sebebiyet vererek zehirleyebilir.
Akut arsenik zehirlenmesinde şiddetli karın ağrısı, kusma ve dolaşım bozukluğu sonucu birkaç saat içerisinde ölüm gerçekleşebilir. Kronik zehirlenmeler ise küçük miktarlarda arsenik alınması şekilde gerçekleşir. Belirtilerin kendini göstermesi zamana yayılır.
Arsenik Periyodik Tablodaki Yeri
Periyodik tablonun 4. periyodunun 15. grubunda yer alan elementin atom numarası 33'dür. Oksit formundaki arsenik üretimi yıllık 50.000 tondur. Dünya üzerinde yer alan bakır ve kurşun cevherlerindeki arsenik kaynakları ise 10 milyon tonu aşmaktadır.
Arsenik Kullanım Alanları
Arsenik Özellikleri
