Hastalar doğru tanıya kadar 6 -7 doktora başvuruyor
Bir kadın sorunu olarak bilinen Polikistik Over Sendromunun metabolik riski hasta dışında ailenin kadın ve erkeklerini de etkiliyor. Örneğin PKOS'lu hastaların anne ve babalarındaki diyabet riskinin 2.5 kat fazla olduğu görülüyor. Metabolik sendrom riski ise annelerde yüzde 80, babalarda yüzde 40 gibi yüksek oranlara sahip. Bu hastaların kız ve erkek kardeşlerinde insülin direnci görülüyor. Teşhisi zor hastalıkta dikkat çeken bir diğer gerçek de hastaların doğru tanı alana kadar ortalama 6 -7 doktora başvurmaları
Doğurganlık çağındaki kadınlarda en sık görülen hormonal bozukluk olan ve kısırlığın en önemli nedeni olarak kabul edilen Polikistik Over Sendromu (PKOS) dünyada yaklaşık 120 milyon kadını etkiliyor. Habertürk’ten Ceyda Erenoğlu’nun haberine göre belirtileri arasında adet düzensizliği, yüzde ve vücutta tüylenme artışı, saç dökülmesi, ciltte yağlanma, sivilcelenme ve kilo artışı olan sendromda, hastalar kanda erkeklik hormonlarında artış, adet düzensizliği, yumurtlama bozukluğu ve yumurtalık kistlerinin saptanmasıyla tanı alıyor.
Hacettepe Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Avrupa Endokrinoloji Derneği Yöneticisi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, “ABD ve Türkiye’de yaptığımız çalışmalara göre PKOS en az 10 kadından birini etkiliyor”diyor ve devam ediyor; “Tanı konmasındaki güçlükler nedeniyle bu sorunla karşılaşan hastalar ortalama 6-7 doktora başvuruyor. Sürecin yönetilmesi,doğru tanıyı aldıktan sonra bile hastalığın kesin tedavisi olmaması nedeniyle güçleşiyor. PKOS metabolik sendrom, diyabet ve depresyona neden olup kalp hastalığı riskini artırabiliyor.”
DİYABET GÖRÜLME SIKLIĞINDA 7 KAT ARTIŞ
PKOS’da vücudun şeker kullanımını sağlayan hormon olan insüline karşı yetersiz cevabı nedeniyle diyabet görülme sıklığı 7 kata varan oranlarda artıyor. 35 yaş sonrası doğurganlık çağının ikinci yarısındaki bir PKOS hastasında, tip 2 diyabet görülme riski yüzde 40’lara ulaşıyor. Kişinin ailesinde diyabet bulunması halinde bu oran yüzde 50-60’lara kadar çıkabiliyor. PKOS hastalarının yarısına, “metabolik sendrom” tanısı koyulurken yüzde 90’ında obezite, kan şekeri yüksekliği, lipid-kolesterol bozuklukları ve hipertansiyon gibi metabolik sendrom bileşenlerinden en az birinin mevcut olduğu belirtiliyor.
YENİ ÇALIŞMA
Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, “2000’li yılların başında ‘Hacettepe PKOS Çalışma Grubu’ olarak yaptığımız ve PKOS hastalarının yanında kız ve erkek kardeşler ile anne ve babaların insulin direnci, metabolik sendrom ve diyabet riski yönünden değerlendirildikleri literatürdeki ilk çalışmada, PKOS hastalarının birinci derece yakınlarında da insulin direnci, metabolik sendrom ve diyabet riskinin arttığını saptamıştık. Bu çalışma sonrasında farklı ülkelerden yapılan çok sayıda çalışmada benzer bulgular gösterilmişti. 2018 yılında Amerikan Üreme Tıbbı Derneği’nin yayın organı ‘Fertility Sterility’dergisinde, dünyada tüm çalışmaların verilerini ilk kez birlikte değerlendiren iki meta analiz makalesini arka arkaya yayımladık. Buna göre PKOS’lu hastaların anne ve babalarında diyabet riskinin 2.5 kat, metabolik sendrom riskinin annelerde yüzde 80, babalarda yüzde 40 arttığını, kız kardeş ve erkek kardeşlerde de insulin direnci olduğunu gördük. Sonuçları ilgi uyandıran ve her ikisi için de editör yorum yazıları yayımlanan makalelerimizin sonuçları, bir kadın sorunu olarak bilinen PKOS’un metabolik riskinin, ailede hastanın dışında hem kadın hem de erkekleri etkilediğini gösteriyor.
