Sayıştay açıkladı: 15 yılda Evrensel Hizmet Fonu'nda ne toplandı? Nereye harcandı?
Sayıştay, 2005 yılında yasası çıkan Evrensel Hizmet Fonu kapsamında, son 15 yılda işletmecilerden toplam 13.2 milyar TL'lik evrensel hizmet katkı payı tahsil edildiği ancak tahsil edilen bu tutarın yarısının bile kanun kapsamında kullanılmadığını tespit etti. İşte son Sayıştay raporlarında yerini alan, yıl yıl evrensel hizmet gelirleri ve toplanan kaynakların kullanıldığı evrensel hizmet projeleri... Necdet Çalışkan'ın haberi...
Türkiye’de 2005 yılında kurulan Evrensel Hizmet Fonu ile ilgili olarak Sayıştay’dan çarpıcı bir rapor geldi. Sayıştay’ın Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile ilgili hazırladığı Kamu İdare Denetim Raporu’nda, yasanın çıktığı yıldan bu yana işletmecilerden toplam 13.2 milyar TL’lik evrensel hizmet katkı payı tahsil edildiği ancak tahsil edilen bu tutarın yarısının bile ilgili kanun kapsamında kullanılmadığı tespitine yer verildi.
Raporda, şu tespitler yapıldı:
“2005 yılında çıkarılmış bahse konu Kanun hükümlerinin 2020 yılı sonu itibarıyla uygulama sonuçlarına bakıldığında, yükümlü işletmecilerden tahsil edilen katkı paylarının ancak yarısına yakın bir kısmının söz konusu hizmetlerin sunumunda kullanılmış olduğu görülmüştür.”
“Söz konusu Kanun’un yürürlüğe girdiği 25.06.2005 tarihinden 2020 yılı sonuna kadar geçen 15 yıllık zaman zarfındaki uygulama sonuçları incelendiğinde, Kanun kapsamında evrensel hizmet katkı payı ödemekle yükümlü işletmecilerden toplam 13.246.685.917,00 TL evrensel hizmet katkı payı tahsil edildiği; buna rağmen, tahsil edilen bu tutarın ancak 6.149.789.645,00 TL’sinin Kanun kapsamında belirlenen evrensel hizmetlerin sunumunda kullanıldığı anlaşılmıştır.”
“Kanun kapsamında toplanan gelirlerin ancak yarısına yakın bir kısmının Kanun kapsamındaki hizmetlerin yerine getirilmesinde kullanılmış olması, anılan Kanun kapsamında tahsil edilen evrensel hizmet gelirlerinin genel bütçe giderlerinin finansmanında kullanıldığı sonucunu ortaya koymaktadır. Bu durum, Kanun’un amacına uygun düşmemektedir.”
"EVRENSEL HİZMET GELİRİ, EVRENSEL HİZMET SUNUMUNDA KULLANILMALI"
Habertürk'ten Necdet Çalışkan'ın haberine göre 2020 Yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda son 15 yıllık dönemde toplam 13 milyar 246 milyon 685 bin 917 TL’lik evrensel geliri toplanırken, aynı dönemdeki evrensel hizmet giderleri ise 6 milyar 149 milyon 789 bin 645 TL’de kaldı.
Arada oluşan 7 milyar 96 milyon 896 bin 272 TL’nin kanun kapsamında olmayan hizmetlerde kullanıldığı tespitine yer verilen Sayıştay raporunda, “Sonuç olarak, Kanun’un 15 yıllık uygulanma sonuçları itibarıyla Kanun kapsamında toplanan gelirlerin ancak yarısına yakın bir kısmının Kanun kapsamında belirtilen hizmetlerde kullanıldığı anlaşılmaktadır. Bu durum ise söz konusu Kanun ile öngörülen amacın istenilen düzeyde yerine getirilmediği anlamını taşımaktadır. Bu itibarla, Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında tahsil edilen evrensel hizmet gelirlerinin, Kanun’da öngörülen hizmet kapasitelerinin artırılması suretiyle evrensel hizmetlerin sunumunda kullanılmasının sağlanması gerekmektedir” denildi.
YIL YIL EVRENSEL HİZMET GELİR VE GİDERİ NE OLDU?
Raporda, yıl yıl kanun kapsamında toplanan gelir miktarı ile evrensel hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla yapılan giderlerin dökümüne de yer verildi.
EVRENSEL HİZMET GELİR-GİDER FARKI
HANGİ PROJELERE NE KADAR HARCANDI?
Sayıştay’ın raporuna göre Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında toplanan kaynakların kullanıldığı Evrensel Hizmet Projeleri ise şöyle oldu:
