Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Gündem Eğitim Praseodim Nedir, Nerelerde Kullanılır, Kullanım Alanları, Özellikleri, Periyodik Tablodaki Simgesi, Yeri

        Karakteristik rengi sarı olan element, 1885 yılında Avusturyalı bilim adamı Baron Carl Auer von Welsbach tarafından Viyana’da keşfedilmiştir. Hibrit otomobillerde, uçak alaşımlarında ve renkli camlarda kullanılan element, bazı lambalarda da ışığa sarı renk vermektedir. Praseodim nedir? Nerelerde kullanılır? Praseodim simgesi, sembolü ve periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.

        Praseodim Nedir?

        Sarımsı, metalik bir parlaklığa sahip olan element; yumuşak, sünek ve dövülebilir bir metaldir. Doğal formda bulunamayacak kadar reaktif olan bu element, havaya maruz kaldığında yavaşça yeşil bir oksit kaplama geliştirir. Elektropozitifliği yüksektir. Yaklaşık bir santimetrekarelik praseodim parçası, 1 yıl içinde tamamen korozyona uğramaktadır. Hidroksit oluşturmak için sıcak ve soğuk su ile reaksiyon gösterir. Bu reaksiyondan hidrojen gazı açığa çıkmaktadır. Saf halde oluşumu olmayan element, doğada nadir bulunmaktadır. Diğer nadir toprak metalleriyle birlikte oluşmaktadır. Lantanitler arasında bolluk açısından 4. sırada yer alır.

        REKLAM

        Praseodim Nerelerde Kullanılır?

        Ticari anlamda önemli bir uygulamaya sahip olmayan elementin bazı bileşikleri ve metal formunun sınırlı uygulamaları vardır. Radyoaktif izotopları, ticari anlamda kullanılabilir özellikler taşımamaktadır. Element; cam yapımı sırasında ortaya çıkan sarı ışığı ve kızılötesi ışınımı, ışık kaynaklarından filtreler. Bu sebeple endüstriyel kullanım açısından tercih edilir. Praseodim tuzları; gözlük, mine ve sırların temiz sıra renkte olmasını sağlamaktadır. Bardak, seramik, emaye gibi ürünlerde sarı renk elde etmek için oldukça uygun bir bileşendir. Prasoidim oksit, neodim ile birlikte didimiyum camların bir bileşenini oluşturur. Katalizörler ve cam parlatma gibi uygulamalardaki kullanımı her geçen gün artmaktadır.

        Diğer nadir toprak elementleriyle birlikte pek çok bileşen ve alaşımlarda kullanılabilir. Praseodim, güçlü mıknatıslarda dayanıklılığı artırır. Uçak motorlarında kullanılan yüksek mukavemetli alaşımlarda magnezyum, itriyum ve neodim ile birlikte kullanılır. Praseodim flüorür, ayrıca sinema sektöründe stüdyo aydınlatmalarda, projektör ışıkları ve karbon ark lambaları çekirdeklerinde de kullanılmaktadır. Misch metal ve ferroseryum alaşımları da praseodim elementi içermektedir.

        REKLAM

        Praseodim Simgesi

        Elementin simgesi “Pr” harfleriyle ifade edilmektedir. Praseodim, doğada bir adet kararlı izotop olarak bulunmaktadır. (Pr-141 izotopu) Bunun haricinde kütle numaraları 121 ile 159 arasında değişen ortalama 40 izotopu daha vardır. Bu izotoplardan 15'i radyoaktiftir. Ayrıca 7 adet de nükleer izomeri yer almaktadır.

        Praseodim Sembolü

        Praseodim elementi periyodik tabloda “Pr” sembolüyle temsil edilmektedir. Element, nemli haldeyken havadaki oksijenle reaksiyona girerek praseodimyum oksit oluşturur. Praseodimyum oksit metalin yüzeyinde yeşilimsi sarı bir pas oluşumuna sebebiyet vermektedir. Bu reaksiyondan korumak için element ya mineral yağı altında saklanır ya da plastik bir örtü ile kaplanır.

        Praseodim Periyodik Tablodaki Yeri

        Periyodik tablonun 6. periyodunun lantanitler grubunda yer alan 3. element olarak karşımıza çıkan praseodimin atom numarası 59’dur.

        REKLAM

        Praseodim Kullanım Alanları

        • Nadir toprak mıknatısları
        • Lazerler
        • Karbon ark lambaları
        • Cam ve emaye renklendiriciler
        • Kaynak ve cam işleme gözlüğü
        • Fiber optik amplifikatör
        • Çeşitli katalizörler
        • Televizyon ekranları
        • Enerji tasarruflu lambalar
        • Flüoresan lambalar

        Praseodim Özellikleri

        • Erime noktası 931 derece, kaynama noktası 3520 derecedir.
        • Üretimi pahalı elementlerdendir.
        • Bilinen herhangi bir biyolojik rolü bulunmamaktadır. Düşük düzeyde zehirlidir.
        • Yıllık üretimi yaklaşık 2 bin 500 tondur.
        • 1920'li yıllarda praseodim kullanılarak renklendirilen sarı, yeşil camlara “prasemit” adı verilmekteydi.
        • Mineralleri ağırlıklı olarak Çin, ABD, Brezilya, Hindistan, Sri Lanka ve Avustralya’da bulunmaktadır.
        ÖNERİLEN VİDEO
        Haberi Hazırlayan: Mehmet Kerem Hançer
        Yazı Boyutu
        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ
        Habertürk Anasayfa