Maydanozun faydaları ve zararları nelerdir? Maydanozda bulunan vitamin ve besinler neler?
Maydanoz, kansere, diyabete, kemik zayıflığına karşı korunmaya yardımcı olabilir. Maydanoz, garnitür olarak yemeklere eklenebilir. Son derece besleyici bir bitki olan ve sağlığımızı korumaya yarayan bol vitamin ve antioksidanlara sahip maydanozun faydaları ile ilgili merak ettiğiniz tüm detaylar yazımızda...
Maydanozun en güçlü sağlık yararları arasında, osteoporozun önlenmesine yardımcı olmanın yanı sıra kanseri kontrol etme, şeker hastalığını yönetme ve romatoid artrit yer alır. Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olurken, hazımsızlık, mide krampları, şişkinlik ve mide bulantısı gibi gastrointestinal sorunların giderilmesini sağlar.
MAYDANOZ NEDİR?
Maydanoz (Petroselinum hortense ve Petroselinum crispum), güney İtalya, Cezayir ve Tunus'un Akdeniz bölgesinde ortaya çıkan bir bitkidir. Ot, yeşil yapraklı sebze ve taze ve kuru formunda baharat olarak kullanılır. Aslında, hem yaprak hem de kök Akdeniz ve Avrupa mutfaklarında kullanılmaktadır. Garnitür, salatalar ve sandviçler dahil olmak üzere birçok farklı şekilde tüketilir. Maydanoz, ağırlıklı olarak tropikal bir bitkidir, büyümek için nem ve bol güneş ışığına ihtiyaç duyar. Kök formu, sadece yaklaşık 300 yıl önce ekilmeye başlanan ve ilk olarak Hamburg, Almanya'da yetiştirilen yeni bir eklentidir. Günümüzde, kök maydanoz giderek daha popüler hale geliyor.
MAYDANOZDA BULUNAN BESİNLER
Maydanozda bulunan besinler A, K, C ve E, tiamin, riboflavin, niasin, B6 vitamini, B12 vitamini, pantotenik asit, kolin, folat, kalsiyum, demir, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum, çinko ve bakır. Ayrıca, miristisin, limonen, öjenol ve alfa-tüjene gibi çok iyi uçucu bileşikler kaynağıdır. Yaprakları enerji, karbonhidrat, yağ ve protein içerir.
MAYDANOZUN SAĞLIĞA FAYDALARI
Zengin antioksidan kaynağı
Maydanoz, luteolin, apigenin, likopen, beta-karoten ve alfa-karoten gibi birkaç flavonoid antioksidan içerir. Hücreleri, kardiyovasküler problemler, kanser, nörodejeneratif hastalıklar ve göz bozuklukları gibi birçok kronik hastalıktan sorumlu olan serbest radikal hasarından korurlar.
Böbrek temizliğini teşvik ediyor
Maydanoz, antioksidanlar ve vitaminler açısından zengin olup, böbrekleri doğal olarak temizlemeye yardımcı olur. Yüzyıllar boyunca, böbrek taşı, safra kesesi taşları, mesane enfeksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisine yardımcı olan bir diüretik olarak kullanılmıştır.
Şişkinliği (Ödem) önler
Maydanozun diüretik özellikleri şişkinlik, ödem veya su tutulumuna yardımcı olur. Eğer bu durumdan muzdaripseniz, birkaç tatlı kaşığı maydonoz suyu sizi rahatlatabilir. Ayrıca, reçetesiz kimyasal diüretikler potasyumu temizleyerek vücuda zarar verebileceğinden, maydonoz suyu mükemmel bir doğal çözümdür. Zengin potasyum içeriği ile bitki, mineral dengesizliğinin istenmeyen yan etkilerinden korunmaya yardımcı olur.
Kilo vermeyi sağlar
Maydanoz, kalori bakımından düşük olan, besin açısından yoğun bir bitkidir. Metabolizmayı hızlandırır, vücuttaki fazla suyu temizler ve böbrekleri ve karaciğeri temizler. Bu da vücudun işleyişini optimum düzeyde tutar ve kilo kaybına yardımcı olur.
Anti-inflamatuar özellikleri
Maydanoz geleneksel olarak Akdeniz bölgesinde diş ağrısı, çürükler, böcek ısırıkları ve kuru ciltler için kullanılmıştır. Çalışmalara göre, bu şifalı bitki, anti-inflamatuar ve anti-hepatotoksisite özelliklerini gösterir. Anti-hepatotoksik özellikler karaciğerin temizlenmesine yardımcı olurken, antiinflamatuar özellikler iç inflamasyonu azaltır.
Cilt bakımı
C vitamini ve antioksidan açısında oldukça zengin olan maydanoz, güçlü kollajen üretimine ve cilt aydınlatma özelliklerine sahiptir. Maydanoz, lekelerin ve yara izlerinin görünümünü azaltmaya yardımcı olur. Aynı zamanda yağ üretimini dengeleme yeteneğine de sahiptir ve bu nedenle akne için mükemmel bir çözümdür.
Detoksifikasyon
Birkaç bitki, sahip olduğu vitaminler ve güçlü flavonoidler ile maydanoz kadar temizleyicidir. Ağır metallerden ve diğer toksinlerden vücudu detoks edebilir. Köklerini kaynar suya eklemek ve günlük olarak içmek vücut için etkili bir genel temizleyici olarak bilinir. Ayrıca, maydanoz ve kişniş suyu yaygın olarak bir detoksifikasyon içeceği olarak kullanılır.
Diyabeti kontrol eder
Maydanoz, kan şekeri seviyelerini düşüren ve insülin direncini azaltan myricetin adlı bir flavonoid içerir. Yapılan bir araştırmada, maydanoz verilen diyabetik sıçanların bir ay boyunca kan şekeri seviyelerinde bir düşüş gösterdiğine dair kanıtlar ortaya koymuştur.
Sindirimi artırır
Diyetinize maydanozu dahil etmek, enzim ve lif içeriği nedeniyle sindirimi teşvik eder. Enzimler, daha iyi besin emilimine yardımcı olur ve vücuttaki protein ve yağların sindirimini kolaylaştırır. Maydanoz ayrıca gastrointestinal sistemi temizlemeye ve genel sağlığın korunmasına yardımcı olur.
Romatoid artrit ağrılarına karşı etkili
Maydanoz ayrıca romatoid artritlere karşı da etkilidir. Maydanozda bulunan C vitamini ve beta-karoten, artriti kontrol etmeye ve artritik ağrıyı azaltmaya yardımcı olan anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Maydanoz suyu veya çayının düzenli olarak tüketilmesinin, artrit semptomlarına bağlı olan ürik asit giderim sürecini hızlandırdığına inanılmaktadır.
Kanseri önler ve tedavi eder
Maydanozdaki bir flavon olan Apigenin, kanserin ilerlemesini önler ve tümör büyümesini durdurur. Yapılan bir araştırmaya göre, apigenin, kanser hücrelerinin çoğalmasına neden olan bir enzimi inhibe etti. Maydanoz, prostat, kolorektal ve kolon kanserinin önlenmesinde özellikle yararlı bulunmuştur. Hem taze, hem de kurutulmuş maydanozda, yüksek seviyelerde apigenin bulunuyor. Ayrıca, maydanoz yağı özütü, bir fenilpropan olan miristisin adı verilen bir bileşik içerir. Myristicinin laboratuar fareleri üzerindeki etkilerine ilişkin bir ön araştırma, vücutta serbest radikalleri etkilediği için karsinojenik özelliklere sahip olduğunu ortaya koymuştur.
Osteoporozun önlenmesinde yararlı
Maydanoz, yüksek vitamin B-kompleksi, C ve K ve kalsiyum seviyeleri ile kemik sağlığını artırmaya yardımcı olabilir. Osteoporozun önlenmesine ve yaşlandıkça bile optimal kemik sağlığının korunmasına yardımcı olur. B vitaminleri ayrıca vücutta bulunan ve kemikleri zayıflatan bir amino asit olan homosistein düzeylerinin düşürülmesine yardımcı olur.
Flatulansı hafifletir
Maydanoz, karbonhidrat etkisi nedeniyle, gaz ve kolik rahatlatmaya yardımcı olur. Maydanozun kökü, bitkisi ve aynı zamanda yağı, safra üretimi ve mide sularını artırabilir. Bu, sindirim sürecine çok ihtiyaç duyulan bir destek sağlar ve gazı, kabızlığı giderir.
Asit Reflü tedavisi (GERD)
Maydanoz, asidik reflü rahatsızlığında sindirime yardımcı olduğu için doğal bir ilaç olarak kullanılmıştır.
Bağışıklığı artırır
Maydanozda bulunan vitaminler, mineraller ve antioksidanlar, bağışıklığı güçlendirmek ve ateşi tedavi etmek için faydalıdır. C vitamini, A, K, folat ve niasin gibi vitaminler, her biri bağışıklık sisteminin farklı yönleri üzerinde hareket eder. A vitamini, lenfositler veya beyaz kan hücrelerine doğrudan etki ederek etkilerini arttırır. İçerdiği klorofil, anti-bakteriyel ve anti-fungal özelliklere de sahiptir.
Beyin sağlığını geliştirir
Maydanozda güçlü bir flavon olan Apigenin, nöron oluşumunu artırarak hafıza ve öğrenme gibi beyin fonksiyonlarını geliştirir. Bu bitki bileşiği şizofreni, depresyon, Alzheimer ve Parkinson hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıkları tedavi etme kabiliyeti açısından da araştırılmaktadır. Bitkisel özütün, bilişsel performansı artırmanın yanı sıra uyanıklığı ve hafızayı arttırdığı bilinmektedir.
Antibakteriyel ve antifungal özellikler
Maydanoz, doğada antibakteriyel ve antifungal olan enzimlere sahiptir. Staphylococcus aureus bakterisine karşı, deri enfeksiyonlarına, selülite ve pnömoni ve menenjit gibi ciddi rahatsızlıklara neden olabilen bir inhibitör etkiye sahiptir.
Ağrı kesici
Maydanozda çürükleri iyileştiren ve ağrıyı azaltan yüksek seviyelerde K vitamini, C vitamini ve beta-karoten vardır. Çürükler için taze maydanozun yaprakları ezilerek etkilenen bölgeye sürülebilir. Maydanoz ayrıca, eklem ağrılarını ve yorgunluğu azaltmaya yardımcı olur ve güçlü bir antioksidan, kersetin varlığı nedeniyle sert kasları yumuşatır. Özellikle artrit ve eklem problemleri olan kişiler için iyidir. Diş ağrıları için de maydanoz suyu kullanabilirsiniz.
Anemi tedavisi
Maydanozdaki yüksek demir konsantrasyonu demir eksikliğinden kaynaklanan aneminin tedavisine yardımcı olur. Bitkideki C vitamini demirin daha iyi emilmesine yardımcı olur. Demir takviyeleri almakta güçlük çeken insanlar genellikle maydanoz suyu veya çaylarını kullanmayı tercih ederler.
Kötü nefes için
Maydanoz yaprağı çiğnemek, ağız kokusuyla savaşmaya yardımcı olur. Otun taze aroması ve yüksek klorofil içeriği, nefesi geçici olarak temizlemenize yardımcı olur. Eski zamanlardan beri doğal ağız kokusu giderici olarak kullanılmasının nedeni muhtemelen budur.
Kalp sağlığı
Maydanozda, oksidatif stresi azaltabilen ve böylece kardiyovasküler sağlığı artıran flavone antioksidanlardan bol miktarda bulunur. Bu bitki, aynı zamanda, arter duvarlarının kalınlaşmasını önleyen yüksek seviyelerde B vitamini ve folik asit içerir. Ayrıca, maydanozdaki potasyum kan basıncını düşürür, bu da kalp hastalıkları ve felçlerin önlenmesine yardımcı olur.
Hormonları dengeliyor
Maydanoz, kadınlarda hormonal dengeyi geliştirmeye yardımcı olur, libidolarını artırır ve östrojen hormonunun salgılanmasını hızlandırır. Maydanoz alımı, adet öncesi sendrom, menopoz veya gecikmiş menstrüasyon döngüsü gibi hormonal bozuklukların tedavisine yardımcı olur. Ayrıca maydanoz çayı, adet kramplarını ve rahatsızlıklarını azaltır.
Göz sağlığı
Maydanoz, A vitamini ve karotenoid yanı sıra beta-karoten gibi antioksidanlar, göz sağlığını korur. Retinanın hasarlara karşı korunmasına yardımcı olur ve maküler dejenerasyonun yanı sıra kataraktları önler. Maydanozdaki besinler ayrıca göz şişliklerini ve koyu halkaları azaltmaya yardımcıdır.
Saç bakımı
Toz haline getirilmiş maydanoz tohumlarından yapılan hamur, saç biti, kepek ve kafa derisi tahrişi için uzun zamandır doğal bir ilaç olarak kullanılmıştır. Aynı zamanda zayıf saçı güçlendirmeye, sağlıklı saç gelişimini teşvik etmeye ve saç dökülmesini durdurmaya yardımcı olur. Bu güçlü bitkideki besinler, saçları serbest radikal hasarından koruyan keratin ve kollajen üretimini artırmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, maydanoz yüksek düzeyde bakır içerdiğinden saç renginin korunmasında etkendir.
MAYDANOZUN ZARARLARI
Maydanozun, büyük miktarlarda tüketilmesi, yan etkilere sebebiyet verebilir. Bazıları aşağıdakileri içerir:
- Hamilelik ve emzirme döneminde fazla alımından kaçının. Fazla alımhamileliksırasında uterus kasılmalarına neden olabilir.
- Böbrek taşı olan veya gut hastası insanlar için özellikle sorun yaratabilen yüksek miktarda oksalat içerir.
- Cildi güneşe daha duyarlı hale getirebilir ve kızarıklığa neden olabilir.