İstanbul su rekoru kırdı ama... Avrupa Yakası'na dikkat!
İstanbul barajları yüzde 60'ları gördü ama uzmanlara göre susuzluk tehlikesi geçmedi. 2023'te su tüketim rekoru kıran İstanbul'da özellikle Avrupa Yakası'na dikkat! Esra Toptaş yazdı...
İstanbul’da barajlardaki doluluk oranı henüz 2 ay önce, kasım ayında yüzde 15’lere kadar düşmüştü.
Son haftalardaki yağışlarla birlikte doluluk oranı yüzde 60’lara dayandı. Barajlardaki doluluk oranının artmasıyla birlikte susuzluk riski de gündemimizden çıktı ancak uzmanlar uyarıyor: 2023’te su tüketiminde rekor kırıldı, Avrupa Yakası’na dikkat!
"SU YÖNETİMİNİ SADECE YAĞIŞA BAĞLI YAPAMAYIZ"
Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, İstanbul için su sorununun bitmediğini söyledi: “Son yağışlar başta İstanbul su yönetimi olmak üzere özellikle İstanbul’un Avrupa yakasında yaşayanları çok rahatlattı. Bu durum ülkemizdeki genel anlayışta olduğu gibi İstanbul için de su sorununun çözüldüğü şeklinde bir algının oluşmasına neden oldu.
Yağışlı geçen son birkaç hafta sonunda 2 yıldır süren kurak dönemin İstanbul’da ortaya çıkarttığı su güvenliği riski neredeyse unutuldu, bu dönemin analizi yapılıp su kullanıcıları ile paylaşılmadı.
İstanbul’un su sorunu, sadece yağışların azalmasına bağlı bir yaklaşımla ele alındığında sürdürülebilir su yönetimine ulaşılması zorlaşır. İstanbul’un su yönetimindeki yapısal, yönetsel eksikliklerin tespiti ve çözümü konusunda ilerleme kaydedilemez.
Su Politikaları Derneği olarak birçok açıklamamızda yer alan, “Su yönetimi sadece çeşmelerden suyu akıtmak değildir” şeklindeki yaklaşımımızın esası suyun sadece miktar yönetiminden ibaret olmadığını vurgulamaktır.”
Dursun Yıldız, İstanbul’un su sorununa karşı şu çarpıcı verileri paylaştı ve yapılması gerekenleri anlattı…
"TASARRUF YAPILAMADI"
* İSKİ verilerine göre; İSKİ 2023 yılında 6 milyon 891 bin 231 aboneye hizmet vermiş. İstanbul’da geçen yıl Avrupa Yakası’nda 737 milyon 938 bin 674 metreküp, Anadolu Yakası’nda 379 milyon 125 bin 442 metreküp olmak üzere toplam 1 milyar 117 milyon 64 bin 116 metreküp su temin edilmiş. Bu rakam tüm zamanların yıl bazında en çok tüketilen su miktarı.
* Su kullanım oranında Avrupa Yakası’nın payı yüzde 66.06, Anadolu Yakası’nın payı ise 33.94 olarak gerçekleşmiştir. Yıl içinde Anadolu Yakası’ndan Avrupa Yakası’na 440 milyon 532 bin 935 metreküp su transferi yapıldı.
* İstanbul’da 2023 yılında kullanılan suyun 841 milyon 959 bin 955 metreküpü Melen ve Yeşilçay regülatörlerinden, 275 milyon 104 bin 161 metreküpü ise barajlardan temin edilmiştir.
* Avrupa yakasına temin edilen suyun % 60’ı Anadolu Yakasındaki Melen ve Yeşilçay sisteminden temin edilmiştir.
* Kuraklık nedeniyle yapılan suyun daha tasarruflu kullanılması uyarıları işe yaramamış, İstanbul’da su tüketim rekoru kırılmıştır.
* İstanbul’un su talebinin üçte ikisi Avrupa yakasından oluşmaktadır. Bu bölgedeki nüfus artışı eğilimi su teminini daha fazla baskılayacaktır.
* Bu bölgenin su talebinin % 60’ı Melen ve Yeşilçay sisteminden temin edilmiştir. Bu su 180 km mesafeden 300 m'lik pompaj ile temin edilmesi nedeniyle büyük bir maliyet oluşturmuş ve İSKİ’nin bütçe dengelerini bozmuştur.
* Avrupa yakasında yoğunlaşan ve artan su talebinin daha ekonomik şekilde karşılanabilmesi için Melen Barajı’nın yanı sıra Cumhuriyet Arıtma tesisinin kapasitesinin arttırılmasına da ihtiyaç vardır.
* İstanbul’a temin edilen suyun birim maliyeti abonelerce ödenen su bedelinden çok yüksek olup bunda Avrupa yakasında kullanılan ve büyük bölümü Anadolu’dan taşınan suyun etkisi çok büyüktür. Bu durum özellikle Avrupa yakasında suyun daha verimli kullanılması için denetimlerin arttırılmasını ve talebin yönetilmesini zorunlu kılmaktadır.
