İnşirah Suresi okunuşu ve anlamı! İnşirah Suresi Arapça yazılışı, Türkçe anlamı, tefsiri ve okunuşu
İnşirah Suresi, Kur'an-ı Kerim'in 94. suresidir ve 8 ayetten oluşur. Mekke döneminde inen bu sure, "açılmak" veya "genişlemek" anlamına gelen "inşirah" kelimesini taşır. İnşirah Suresi, özellikle insanların sıkıntılarının hafiflemesi ve kalplerinin ferahlaması amacıyla sıkça okunur. Sure, adını ilk ayetinde yer alan "Elemneşrahleke" ifadesinden alır ve aynı zamanda "Elem neşrah", "Elem neşrah leke" veya "Şerh Suresi" olarak da bilinir.
Kur’an-ı Kerim’in 94. suresi olan İnşirah Suresi, Mekke döneminde inmiş ve iniş sırasına göre 12. suredir. Toplam 8 ayetten oluşan bu sure, “açılmak” veya “genişlemek” anlamına gelen “inşirah” kelimesini taşır. Halk arasında “Elemneşrahleke” olarak da bilinen bu sure, adını ilk ayetindeki “elem neşrah leke” ifadesinden almıştır. Ayrıca “Elem neşrah”, “Elem neşrah leke” ve “Şerh Suresi” gibi isimlerle de anılır. İnşirah Suresi, Hz. Peygamber’in tebliğin ilk yıllarında yaşadığı zorluklar karşısında teselli bulması amacıyla indirilmiştir. Sure, inananların sıkıntılar karşısında ümitsizliğe kapılmamalarını ve daima Allah’a güvenmelerini öğütler.
İNŞİRAH SURESİ OKUNUŞU
İNŞİRAH SURESİ TÜRKÇE ANLAMI
İNŞİRAH SURESİ TEFSİRİ
“Senin kalbini açıp genişletmedik mi?” diye çevirdiğimiz 1. ayetteki “şerh-i sadr” kavramını Ragıb el-İsfahanî, “kalbin ilahî bir nur ile Allah tarafından bir huzur ve sükunet, bir rahatlık ile genişletilmesi” şeklinde açıklamıştır (el-Müfredat, “şrh” md.). Hz. Peygamber’in kalbinin açılıp genişletilmesi ifadesini, Zümer suresinin 22. ayeti de dikkate alındığında, onun beşerî idrak kapasitesinin vahiy ile arttırıldığına ve azami seviyeye çıkarıldığına işaret olarak anlamak uygun olur. Müfessirler bunu, ona indirilen vahyi anlaması, koruması ve peygamberlik görevini yerine getirebilmesi için kendisine verilmiş olan zihin açıklığı, maneviyat yüksekliği gibi manalarla da açıklamışlardır. Bazı müfessirler ise Duha suresinin devamı mahiyetinde olan bu ayetlerde, bir süre ara verilmiş olan vahyin yeniden başlamasıyla Hz. Peygamber’in maneviyatının güçlendirildiğine değinildiği kanaatindedir.
2 ve 3. ayetlerde, Resulullah’ın belini büktüğü bildirilen “yükün kaldırılması”ndan maksadın ne olduğu konusunda değişik açıklamalar yapılmıştır (bk. Razî, XXXII, 4-5). Bize göre Allah’ın bir lütuf olarak onun omuzlarından kaldırdığı yük iki şekilde açıklanabilir: a) Arasında yaşadığı topluluğun inanç ve ahlak yönünden içine düştüğü durumdan dolayı duyduğu ıstırabın, Allah’ın kendisini vahye mazhar kılıp kalbine ümit ve ferahlık vermesi suretiyle dindirilmesi veya hafifletilmesi; b) Tevhid inancını ve insan ilişkilerinde adalet, dürüstlük, merhamet, iyilikte yardımlaşma gibi erdemleri hakim kılma mücadelesinde birçok ilahî destek ve inayete mazhar kılınması.
Hz. Peygamber’in “şanının yüceltilmesi”ne müfessirler, Resulullah’ın adının mukaddes kitaplarda zikredilmesini ve geleceğinin müjdelenmesini, kelime-i şehadette onun isminin Allah’ın ismiyle birlikte yer almasını, gökyüzünde melekler, yeryüzünde müminler tarafından hürmetle anılmasını, Kur’an’da Allah’a itaatle birlikte ona da itaat edilmesinin emredilmesini örnek gösterirler (bk. Şevkanî, V, 542). Alemlere rahmet olarak gönderilmiş olması da (bk. Enbiya 21/107) onun şanının yüceltildiğini ifade eder. Ayrıca erken döneme ait olan bu ayeti, ileride Resulullah’ın isminin ve tebliğ ettiği dinin bütün dünyada tanınıp yayılacağını bildiren bir müjde olarak anlamak da mümkündür. Yine, Kur’an’da onun müstesna niteliklerini, Allah katındaki konumu ve değerini açıklayan ayetler de bu bağlamda “şanını yüceltme” olarak değerlendirilebilir.
İNŞİRAH SURESİ KONUSU
Surede Yüce Allah’ın Hz. Peygamber’e manevî lütufları özetlenmekte, her güçlükle birlikte mutlaka bir kolaylığın olduğu bildirilerek Mekke’de putperestlerin baskısı yüzünden sıkıntı çeken Resulullah ile müslümanlara teselli ve ümit verilmekte; onlardan Allah’a ibadet ve itaatlerini sürdürmeleri istenmektedir.
Duha gibi İnşirah suresi de Hz. Peygamber’in tebliğin ilk dönemlerinde maruz kaldığı sıkıntılar karşısında kendisini teselli etmek amacıyla indirilmiştir. Surenin nüzul sebebi olarak fakirliklerinden dolayı putperestler tarafından aşağılanan Müslümanların teselli edilmesi de gösterilmektedir.
İNŞİRAH SURESİ FAZİLETİ
İnşirah suresinin fazileti ile ilgili olarak, “Kim Elem neşrah suresini okursa adeta üzüntülü olduğum sırada yanıma gelip beni rahatlatmış sayılır” mealinde bir hadis rivayet edilmişse de (Zemahşerî, III, 222) bu rivayet muteber sayılmamıştır. Türkçe’deki, “Elif demeden ‘fergab’a çıkılmaz” deyiminde bu surenin son kelimesine işaret vardır. Son devir Osmanlı alimlerinden Edirne Müftüsü Fevzi Efendi Ḳudsiyyü’l-feraḥ fî tefsîri sureti Elem neşraḥ (İstanbul, ts.) adıyla bir eser kaleme almıştır.
