Dondurulmuş gıdalar besin değerini kaybeder mi?
Marketler ve pazarlarda aldığımız sebze ve meyvelerin her zaman taze olmasına özen gösteririz. Hayatın yoğun temposundan kaynaklı bazen pratik bir yemek hazırlamak için dondurulmuş gıdaları tercih ederiz. Peki, bu tercihimizin sağlığımıza etkileri var mı? İşte detaylar...
- 1
Pizza, börek, lahmacun, köfte gibi dondurulmuş hazır gıdaların tüketimi son yıllarda oldukça arttı. Bunlarla birlikte dondurulmuş sebze ve meyveler de çok tüketilmeye başlandı. Hayatımızı kolaylaştırdığı kesin olan dondurulmuş gıdaların olumlu ve olumsuz yönlerini birlikte inceleyelim.
- 2
Dondurulmuş gıdalara karşı önyargılar
Azımsanmayacak sayıda insan, dondurulmuş gıdalara keskin bir ön yargıyla yaklaşmaktadır. Ancak, yapılan araştırmalar uygun yöntemlerle hazırlanan dondurulmuş sebze ve meyvelerin, buzdolabında ya da dışarıda tutulan tazelerinden çok da farklı olmadığını göstermektedir.
- 3
Taze gıdaların besin değeri
Taze sebze ve meyveler, mevsiminde hasat edildikten sonraki kısa bir zaman diliminde besin değerleri bakımından en iyi durumdadır. Ancak, uzun taşıma süresi ve uygun olmayan saklama koşulları gibi nedenlerle, market ya da pazar tezgâhlarına ulaşana kadar besin değerlerinin bir bölümünü kaybetme riski taşımaktadırlar.
-
- 4
Taze gıdaların raf ömrü genellikle 3 ile 14 gün arasında değişirken, dondurulmuş gıdalar bu süreyi 12 aya kadar uzatabilmektedir. Üstelik, dondurulmuş gıdalar besin değerlerini büyük ölçüde korumaktadır.
- 5
Dondurulma süreci
Dondurulacak sebzeler genellikle besleyicilik bakımından en yüksek değerindeyken toplanır. Ardından sıcak suda seri bir haşlama ve devamındaki soğutma işlemiyle üzerindeki kir ve mikroorganizmalardan arındırılır.
- 6
Bu işlem sırasında, bitkinin olgunlaşma sürecini devam ettirerek aşırı olgunlaşmasına neden olan enzimler de etkisiz hâle getirilir.
-
- 7
Deneyler ve bulgular
Bir deneyde, taze sebze ve meyveler 4 °C’taki buzdolabında, aynı meyve ve sebzelerin dondurulmuş paketleri ise -20 °C’taki dondurucuda 3 gün boyunca tutulmuştur. Bu sürenin sonunda, taze olanlarda antioksidan ve bazı temel besin değerlerindeki azalma, dondurulmuşlara kıyasla daha fazla olduğu tespit edilmiştir.
- 8
Dondurulmuş ürünlerin haşlama işlemi
Genel olarak, dondurma işlemi meyve ve sebzelerin besin içeriğinin korunmasına yardımcı olur. Ancak, dondurulmuş ürünler bir yıldan uzun süre saklandığında bazı besin maddeleri bozulmaya başlar. Haşlama işlemi sırasında da bazı besinler kaybolur. Aslında, en büyük besin kaybı bu sırada meydana gelir.
- 9
Haşlama işlemi dondurma işleminden önce gerçekleşir ve ürünün kısa bir süre - genellikle birkaç dakika - kaynar suda bekletilmesini içerir. Bu işlem zararlı bakterileri öldürür ve lezzet, renk ve doku kaybını önler. Ancak aynı zamanda B-vitaminleri ve C vitamini gibi suda çözünen besin maddelerinin kaybına da neden olur.
-
- 10
Dondurulmuş gıdaların avantajları
Araştırmaların geneline bakıldığında, dondurulmuş gıdaların tüketiciye kazandırdığı süre ve çoğu besin değerini önemli ölçüde koruyabilmesiyle dikkate değer bir alternatif olduğu anlaşılmaktadır.
- 11
Dondurulmuş gıdalar, uygun şekilde hazırlandıklarında taze gıdalara kıyasla çeşitli avantajlar sunmaktadır.
Kaynak: Healthline/bilimteknik
