Zaro Ağa 160 yıllık ömründe nelere şahit oldu?

Doğduğunda; ilk film gösteriminin gerçekleşmesine 121 yıl vardı.

Öldüğünde; Oscar ödülleri 6'ncı kez düzenlenmişti.

Doğduğunda; ilk buharlı gemi üretileli 9 yıl olmuştu.

Öldüğünde; Titanic batalı 22 yıl olmuştu.

Doğduğunda; ilk futbol takımı Sheffield FC'nin kurulmasına 83 yıl vardı.

Öldüğünde; İtalya'da düzenlenen ikinci Dünya Kupası yeni sona ermişti.

Doğduğunda; Mustafa Kemal Atatürk'ün dünyaya gelmesine 107 yıl vardı.

Öldüğünde; Cumhuriyet, 11 yaşındaydı.

Zaman zaman arkadaşlarla konuşuruz; şu yaşımıza kadar neler gördük neler...

Özellikle pandemiden itibaren sık sık "Bunu da gördük" cümlesini sarf ettik, sarf ediyoruz. Bugüne kadar birçok tarihi olaya şahitlik etmiş olsak da bu konuda Zaro Ağa'nın eline su dökemeyeceğimiz bir gerçek. Dile kolay, 160 yıl...

Zaro Ağa...

Nüfus kağıdında doğum tarihinin 1774 olduğu yazıyordu.

Eyüp Sultan Camii Kabristanı'ndaki mezarının taşında ise "Bitlisli Şemsi Ağa Oğlu 160 yaşında ölen Zaro Ağa'nın Ruhuna Fatiha - 1934" yazıyor.

Zaro Ağa, dünyanın en yaşlı insanı olarak 29 Haziran 1934'te 160 yaşındayken hayatını kaybetti.

İnsan, "Bu kadar uzun yaşayan biri kim bilir neler görmüş, nelere şahit olmuştur?" diye düşünmeden edemiyor.

YAŞADIĞI DÖNEMDE HÜKÜMDARLIK SÜREN PADİŞAHLAR

* I. Abdülhamid (1774 - 1789)

* III. Selim (1789 - 1807)

* IV. Mustafa (1807 - 1808)

* II. Mahmud (1808 - 1839)

* Abdülmecid (1839 - 1861)

* Abdülaziz (1861 - 1876)

* V. Murad (30 Mayıs 1876 - 31 Ağustos 1876)

* II. Abdülhamid (1876 - 1909)

* Mehmed Reşad (1909 - 1918)

* Mehmed Vahideddin (1918 - 1922)

27'nci padişah I. Abdülhamid ile 36'ncı padişah Vahideddin'in hükümdarlığı arasında 148 yıl bulunuyor.

YAŞADIĞI DÖNEMDE YAPILAN SAVAŞLAR

* Osmanlı - İran Savaşı (1775 - 1779)

* Osmanlı - Avusturya Savaşı (1787 - 1791)

* Osmanlı - Rus Savaşı (1787 - 1792)

* Akka Kuşatması (19 Mayıs 1798 - 1 Nisan 1799)

* I. Berberi Savaşı (1801 - 1805)

* Osmanlı - Rus Savaşı (1806 - 1812)

* Osmanlı - İngiliz Savaşı (1807 - 1809)

* Osmanlı - Suudi Savaşları (1811 - 1818)

* II. Berberi Savaşı (1815)

* Osmanlı - İran Savaşı (1821 - 1823)

* Osmanlı - Rus Savaşı (1828 - 1829)

* I. Osmanlı - Mısır Savaşı (1831 - 1833)

* II. Osmanlı - Mısır Savaşı (1839 - 1841)

* Kırım Savaşı (1853 - 1856)

* I. Karadağ Harekatı (1858)

* II. Karadağ Harekatı (1861 - 1862)

* Osmanlı - Sırp Savaşı (1876 - 1877)

* Osmanlı - Karadağ Savaşı (1876 - 1878)

* 93 Harbi (1877 - 1878)

* 30 Gün Savaşı (1897)

* Trablusgarp Savaşı (1911 - 1912)

* I. Balkan Savaşı (1912 - 1913)

* II. Balkan Savaşı (1913)

* I. Dünya Savaşı (1914 - 1918)

* Kurtuluş Savaşı (1919 - 1923)

Ayaklanma ve vâkâ sayısı: 52

Zaro Ağa, Osmanlı Devleti'nin yer aldığı savaşlar arasında ikisinde savaştı.

Birincisi; 24 yaşındayken 1798 - 1799 arasındaki Akka Kuşatması'nda Napolyon Bonapart'ın ordusuna karşı.

İkincisi; 54 yaşındayken 1828 - 1829 arasındaki Osmanlı - Rus Savaşı'nda Ruslara karşı.

Zaro Ağa'nın doğduğu yıl Osmanlı İmparatorluğu'nun sahip olduğu topraklar.

YAŞADIĞI DÖNEMDEKİ SALGINLAR

* Kolera Salgını (1852 - 1860)

* Üçüncü Veba Salgını (1855 - 1859)

* Grip Salgını (1899 - 1900)

* Kolera Salgını (1910 - 1911)

* Tifüs Salgını (1914 - 1918)

* İspanyol Gribi (1918 - 1920)

Zaro Ağa, 18 yaşındayken geldiği İstanbul'da önce gümrüklerde hamallık yaptı. Daha sonra İstanbul'un günümüzdeki tarihi yapıların inşaatlarında çalışan Zaro Ağa, ilerleyen yaşlarında hamalların kahyası oldu ve Hamallar Teşkilatı'nı kurdu.

Zaro Ağa'nın çalıştığı tarihi yapılar;

Nusretiye Camii (1823 - 1826)

Mimar: Krikor Balyan

Selimiye Kışlası (1826 - 1829)

Mimar: Krikor Balyan

Dolmabahçe Sarayı (1843 - 1856)

Mimarları: Mihran Mesrobian - Nikoğos Balyan

Büyük Mecidiye Camii (1853 - 1856)

Mimar: Nigoğos Balyan

Yaşı nedeniyle yurt dışında da büyük merak uyandıran Zaro Ağa, 151 yaşındayken İtalya'ya davet edildi. 1930'da 156 yaşındayken ise bazı cingözler tarafından ABD'ye, oradan da İngiltere'ye götürülerek sirklerde üzerinden para kazanıldı. Zaro Ağa ile birlikte hatıra fotoğraf çektirmek isteyenler cingözlere para vermek zorundaydı.

Zaro Ağa, 1931'de İngiltere'deyken Everton - Liverpool derbisi öncesinde sahaya çıktı. Everton forması giyen Zaro Ağa, Goodison Park'ta Everton'ın kaptanı Dixie Dean ile ısınma hareketleri yaptı.

Zaro Ağa'nın uzun ömrü Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'nin reklam kampanyasına ilham verdi. "Kim Zaro Ağa gibi Türk üzümü ve fındığı yerse zeytinyağı ve İzmir inciri ile sindirim sistemini harekete geçirirse onun gibi bu yaşta sağlıklı olur" ibareli kartpostallar 4 dile çevrilerek söz konusu reklam kampanyasıyla tarım ürünlerimizin ihracatının artması hedeflendi.

Zaro Ağa, 29 Haziran 1934'te Şişli Etfal Hastanesi'nde hayatını kaybetti. Vefat etmeden kısa bir süre önce gerçek yaşının 162 olduğunu, doğduktan 2 yıl sonra nüfusa yazıldığını söyledi. O zamanki şartları düşünecek olursak nüfusa 2 yıl geç yazılmış olması hiç de tuhaf değil. Hem zaten 160 yaşındaki bir adam neden yaşını abartsın ki?

Zaro Ağa'nın ABD'deki günlerinden bir fotoğraf.

Doğal olarak Zaro Ağa'nın nasıl beslendiği hep merak konusuydu. Bu konuda birçok kez açıklama yapan Zaro Ağa, sağlıklı ve uzun ömrünü yoğurda borçlu olduğunu söyledi. Zaro Ağa'nın cesedine yapılacak otopside uzun ömrünün sırlarını bulabileceğini umut edenler bazı iç organlarını çıkarıp ABD'ye gönderdi. Yapılan otopside uzmanlar oldukça şaşırdı. Zira Zaro Ağa'nın tüberküloz, kalp büyümesi, beyinde damar tıkanıklığı ve üç böbreğe sahip olması gibi önemli sağlık sorunlarına sahip olduğu belirlendi.

Zaro Ağa, kendi döneminin yıldızıydı. Gösterilen ilgiden dolayı sokaklarda rahat rahat yürüyemezdi.

Ne yazık ki Zaro Ağa ne bir günlük tuttu, ne de biyografisini yazmayı akıl etti. Hakkında bilinenler buzdağının su üstünde kalan kısmı kadar. Örneğin kaç kez evlendiği net olarak bilinmiyor. Bazı kaynaklara göre 11, bazı kaynaklara göre ise 29 kez evlendi. Zaro Ağa, çocuklarının ve torunlarının sayısını kendisinin de hiç bir zaman tam olarak bilmediğini söylemişti.