Teknoloji bağımlılığı önergesi Meclis'e sunuldu! İnternet bağımlılığı nedir? Nelere yol açar?

Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2018 (TÜİK)

EN ÇOK 16-24 YAŞ ARASINDA İNTERNET KULLANILIYOR

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre; Türkiye’de hane halkının yarısı internete erişebiliyor. En sık internet kullanımı 16-24 yaşı kapsıyorken, internet kullanımının başladığı yaş ise 6.

Ülkemizde özellikle üniversite öğrencilerinde yapılan çalışmalarda, ergenlerin yaklaşık yüzde 10’unun internet kullanımına bağlı psikolojik sorunlar yaşadıkları gösteriliyor.

İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Psikiyatri Uzmanı Dr. Murat Altın, kişilerin yaş ve internet kullanım alanlarındaki farklıklara göre değişik bağımlık tipleri görülebildiğine dikkat çekerek, "Özellikle erişkinlerde internet üzerinden kumar bağımlılığı daha sık karşımıza çıkarken; ergenlerde sosyal medya bağımlılığı, çocuklarda ise internet üzerinden oynanan oyunlara bağlı sorunları daha sık olarak görmekteyiz" diye konuştu.

TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI BU PROBLEMLERE ZEMİN HAZIRLIYOR

Psychology Today dergisinde yer alan açıklamada, aşırı teknoloji kullanımının çeşitli sorunlara yol açtığı belirtildi. Buna göre; teknoloji bağımlılığı olan kişilerde şu problemler görülüyor:

Sedanter yaşam tarzı (düzensiz fiziksel aktivitenin olduğu veya fiziksel aktivitenin olmadığı yaşam tarzı): Ekran karşısında harcanan uzun saatler, fiziksel aktiviteyi önler.Ayrıcakas-iskelet sistemi sorunlarına neden olabilir.

Görme ile ilgili sorunlar: Cihazların uzun süreli kullanımı, göz yorgunluğu, bulanık görme, baş ağrısı gibi belirtilere neden olabilir.

Yaralanmalar: Cihazları, maalesef yürürken veya araba kullanırken de kullanıyoruz. Bu dakullanıcının çeşitli kazalarla karşı karşıya kalması anlamına geliyor.

Enfeksiyon:Yapılan araştırmalar kullandığımız cihazların klozetten daha fazla mikrona sahip olduğunu gösteriyor.

Sosyal gelişim: Yüz yüze etkileşimin yerini alan teknoloji, kişinin sosyal beceri gelişimini engelleyebilir veya kişide sosyal geri çekilmeye neden olabilir.

Uyku yoksunluğu:Teknoloji, kişinin uyku döngüsünü bozabilir. Telefonlar, bilgisayar oyunları, bireyin uykusunun yerine geçerek, ertesi gün o kişide yorgunluk ve uykusuzluk şikayetlerine neden olabilir.

Psikolojik kaygılar: Aşırı teknoloji kullanımı, birçok zihinsel sorunu beraberinde getirebilir. Teknoloji bağımlılığı, zayıf özgüven, depresyon, düşük yaşam doyumu gibi çeşitli ruh sağlığı kaygıları ile de ilişkilendiriliyor.

İNTERNET KULLANMA İSTEĞİNİZİ DURDURAMIYORSANIZ...

Psikiyatri Uzmanı Dr. Murat Altın, "İnternet kullanımının hızla artması ve bunun sonucunda yaşanan psikolojik ve fiziksel sorunlara bağlı olarak son yıllarda internetin problemli kullanılması veya internet bağımlılığının tanımlanması konusunda tartışmalar giderek artıyor. İnternet bağımlılığını veya internetin problemli kullanımını kısaca özetlersek, kişinin internet kullanmaya karşı gelen isteği ve bunu durduramaması, internetin aşırı kullanımına bağlı olarak hem psikolojik hem de fiziksel sorunlar yaşaması ve bu durumun bir sonucu olarak sosyal, mesleki veya akademik işlevselliğinin azalmasıdır" dedi.

İNTERNET BAĞIMLILIĞI, DEPRESYON VE OBEZİTE SEBEBİ

"İnternete bağlanılan sürenin artması ile birlikte kişiler günlük yapmaları gereken rutin işler için ayırdıkları zamanı azaltmaya başlarlar" diyen Psikiyatri Uzmanı Dr. Murat Altın, "İnternet bağımlılığında görülen bu kötü zaman kullanımı mesleki ve akademik başarıda bozulmaya neden olabilir. Örneğin bir öğrenci yapması gereken ödevleri veya çözmesi gereken testleri aksatmaya ve hatta yapmamaya başlar. Bunun sonucu olarak akademik başarıda düşme ile birlikte okulda sorunlar ortaya çıkar. Bu sorunların giderek artması sonucu öğrenci okuldan giderek uzaklaşabilir ve bu durum öğrencinin ileriki yaşamında ciddi kayıplara yol açabilir. İnternet kullanımında artma ile birlikte kişilerin sosyal iletişimlerinde zayıflama ve buna bağlı olarak sosyal izolasyon ve toplumdan uzaklaşma başlar.

İnternet bağımlığının kişilerde depresyon, anksiyete bozuklukları, fiziksel aktivitenin azalmasına bağlı obezite ve diğer sağlık sorunları gibi birçok sorunlara neden olduğu yapılan klinik çalışmalar ile gösterilmiştir" diye konuştu.

İNTERNET BAĞIMLILIĞINDAN NASIL KORUNULUR?

Dr. Murat Altın, "Sosyal medyanın cep telefonları ile birlikte hayatın her anında yanımızda olmasıyla birlikte sosyal medya da ev, mahalle, okul gibi yeni bir sosyal ortam olmuştur. Sosyal medya ortamında paylaşılan bir resmin daha çok kişi tarafından beğenilmesinin yaşattığı haz, internet üzerinden oynanan bir oyunda daha yüksek seviyelere ulaşmanın diğer arkadaşlar tarafından takdir edilmesi, çocuk ve ergen için sosyal bir başarıdır. Sosyal beğenilme, gençler ve çocuklar için önemlidir" açıklamasında bulundu.

Bu derece yaygın kullanılan bir sosyal ortamdan çocuğu, özellikle de bir ergeni soyutlamanın günümüzün sosyal yaşantısı ile çok uyumsuz olacağını belirten Dr. Altın, sözlerine şöyle devam etti: "Ebeveynlerin toptan yasaklama yerine, öncellikli olarak kaygılarını çocukları ile paylaşmaları ve bu konularda hiç çekinmeden kendileri ile iletişimde olabileceklerini söylemeleri daha yararlı olacaktır. İnternetteki bu sosyal ortamları çocukları ile birlikte takip etmeleri ise çocuklarının internet üzerinde karşılaşabilecekleri tehditleri anlamalarına yardımcı olur. İnternet üzerinden oynanan bir oyunu zaman zaman birlikte oynamak, sosyal medyada kendi çocuklarını takip etmek, zaman zaman beğenmek gibi aynı sosyal ortamı paylaşmak bu iletişimi artıracaktır."

YASAKLAMA, ÇOCUK VE EBEVEYN ARASINDA ÇATIŞMAYA NEDEN OLUYOR

Dr. Altın, "Akademik başarının düştüğü dönemlerde, bir ebeveyn çocuklarının internet kullanımını yasaklama yoluna gitmektedirama bu durum anne ve babanın çocuğu ile olan iletişiminde yeni bir çatışmaya yol açar. Bunun sonucunda okuldaki sorunlara, bir de evdeki sorunlar eklenmiş olur. Bu durumda ebeveynler zaman yönetimi konusunda çocukları ile konuşabilir, hatta beraber bir planlama yaparak anlaşamaya varabilirler. Böylelikle çocuk diğer birçok arkadaşının kullandığı sosyal ortamdan tamam ile kopmamış olurken, belli süreler sonunda yoksunluk yaşamadan internet kullanmayı öğrenmiş olacaktır. Fakat unutulmamalıdır ki, internet kullanım süresinin belli bir sınırda olmasına çocuklar başta olumsuz yanıt verebilir veya her gün bu süre konusunda ebeveynler ile tartışabilirler. Bu durumda hem annenin hem de babanın varılan anlaşma ve koyulan kurallar konusunda sağlam bir tutum göstermesi önemlidir" dedi.

İNTERNET BAĞIMLILIĞI TEDAVİSİ

"İnternet bağımlılığı düşünülen kişinin psikiyatrik yardım almasıönemlidir" diyen Dr. Altın, sözlerini şöyle sürdürdü: "Özellikle çocuk ve ergenlerde internet kullanımı ile sorunların çözümünde öncellikli olarak bu sorunun üzerine düşünülmesi gerekmektedir. Gençlerde öz saygıda azalma, yalnızlık, depresif ruh hali internet bağımlılığı için hazırlayıcı faktörlerdir. Çocukların ve gençlerin içinde bulundukları depresif bir süreç hem onların kendilerini daha yalnız hissetmelerine hem de öz saygılarında belirgin azalmaya neden olacaktır. Böyle bir durumda depresyonda olan bir çocuk ve ergenin internet kullanımının artması ve bağımlılık düzeyine ulaşması muhtemeldir. Buna benzer bir şekilde sosyal fobisi olan bir ergen, yüz yüze yapılan sosyal iletişimler yerine kendisine göre “daha güvenli” olarak algıladığı internet üzerinden sosyal iletişimi tercih edebilir. Bunun sonucu olarak da internet bağımlılığı giderek ortaya çıkmaya başlar ve kişinin sosyal ortamlarda yaşadığı anksiyete giderek artar. Böyle bir durumda altta yatan psikiyatrik sorunun çözümü ile birlikte problemli internet bağımlılığının belirtilerinde de belirgin bir düzelme olacaktır.

İnternet bağımlılığında da diğer birçok başka bağımlılık sorunlarında olduğu gibi hem ilaç hem de psikoterapi teknikleri faydalı olmaktadır."

TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞININ BELİRTİLERİ

Yeşilay tarafından yapılan açıklamaya göre işte teknoloji bağımlılığının belirtileri...

* Yalnızca birkaç dakika diyerek saatler harcamak.

*Çevrenizdekilere ekran karşısında geçirdiğiniz zaman hakkında yalan söylemek.

*Uzun süre bilgisayar kullanmaktan dolayı fiziksel sorunlardan şikâyet etmek.

*Anonim bir kişiliğe bürünmek, insanlarla internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih etmek.

*İnternete girmek için yemek öğünlerinden, derslerden ya da randevulardan ödün vermek.

*Bilgisayarınızın başında çok fazla zaman geçirdiğiniz için suçluluk duyuyorken bir yandan da büyük bir zevk almak ve bu iki duygular arasında gidip gelmek.

*Bilgisayarınızdan uzak kaldığınız zaman gergin ve boşluktaymış gibi hissetmek.

*Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak.