Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Sağlık Çocuklar kreşte öğlen uykusu uyumalı mı?

        Çocuklarımız için hep en iyiyi en güzerli isteriz. Onlar için en doğru kararları alıp, onları en güzel şekilde yönlendiririz. Hayatımızın üçte birini oluşturan uyku konusunda da çocuklarımıza oldukça hassas davranırız. Uykularını almalarına sağlamak için yeri gelir akşam 8'de onları yatağa sokarız. Peki, ya öğlen uykusu? Öğlen uykuları konusunda yeterince hassas davranıyor muyuz?

        Dünyada çocuklar öğlen uykusu uyumalı ve uyumamalı diyen iki ekol var. Peki, biz ne yapacağız?

        Öğle uykusu çocuklar için hangi yaşlardan sonra gereksizdir? Hangi yaş ne kadar uyumalı? Kreşe başlayan çocuklara öğle uykusu uyutulmalı mı? Öğle uykusu uyumayan çocuklarda ne tür sorunlar meydana gelebilir? Akıllara takılan bu soruları uzmanlara sorduk...

        REKLAM

        İşte ebeveynlere ışık tutacak o rehber...

        Pedagog Adem Güneş:

        “UYKU 4 YAŞINDAN SONRA DUYGUSAL BİR İHTİYAÇ OLUYOR”

        Fizyolojik olarak bakıldığında çocuklar 4 yaşından sonra öğlen uykusuna gereksinim duymazlar. Ancak psikolojik olarak bakıldığında her yaş döneminde öğle uykusu çocuğun duygusal gelişimine katkı sağlar.

        4 yaşından önce çocuğun uykusu bir fizyolojik ihtiyaçken, 4 yaş sonrası duygusal bir ihtiyaçtır. 4 yaş öncesi dönemde öğlen uykusunu alamayan çocuklar fiziksel olarak güne devam edemezler. Akşam uyku düzenleri bozulur. Gece gündüz uykusu birbirine girer. Ancak 4 yaş sonrası çocukların, özellikle de hareketli çocukların öyle uykusu uyuması onların duygusal gelişimine katkı sağlar. Gündelik yaşamdan aldıkları dürtüleri, 1 saatlik bir uyku ile nötrlemek, güne dürtüsüz olarak dingin bir ruh haliyle devam etmek çocuğun duygusal dengesinin oturmasına katkı sağlar. Özellikle Dikkat Eksikliği ve Hiperaktif Bozukluğu şüphesi bulunan çocukların öğle uykusu uyuması onların doğal tedavi sürecine katkıda bulunur.,

        REKLAM

        ÇOCUĞUNUZU SESSİZ ORTAMDA UYUTMAYIN ÇÜNKÜ...

        Yeni doğanlar (0-3 ay) için ideal uyku süresi yaklaşık 14 ile 17 saat arasındadır. Ancak aktif, enerji dolu, hareketli bir yapıya sahip olacağı belli olan çocukların uyku süresi kısadır. Böylesi mizaca sahip çocuklar için uyku süresi 11 ile 13 saat arasındadır.

        Yeni doğanlar ne kadar uykuya ihtiyaç duyarlarsa o kadar saat uyurlar. Uyku eğitimi bu yaş grubu çocuklar için anlamsızdır. Çocuğun uyuyabilmesi için sessiz bir ortam değil, doğal fakat gürültüsüz bir ortam tercih edilmelidir. Ayrı bir odaya alınıp sessizlik içinde yatırılan çocukların ilerleyen yaş dönemlerinde uyku problemleri ile karşılaşacağı unutulmamalıdır. Yeni doğanların uyku süresinin 19 saatten fazla olmasının onların gelişimine olumsuz katkı sağlayacağı da bilinmelidir.

        REKLAM

        4-11 ay arası yaş dönemindeki çocukların uyku süresi en çok 15 saat en az 10 saattir. 10 saatten az uyuyan çocukların fizyolojik bir sorunları yoksa, ‘bağlanma sorunu’ olabileceği göz ardı edilmemelidir. Bu yaş grubundaki çocukların en fazla uyku süresi 18 saattir. 18 saatten fazla uyumanın çocuğun zihinsel gelişimini olumsuz etkileyeceği bilinmelidir. Zira çocuklar gündelik yaşamda çevresel dürtüler aldıkça zihinsel gelişimini sürdürürler. Gündelik doğal bir ortamda anne sesini duyması, ışık, ses, ısı gibi dürtüler alması, zihnin aktif hale gelmesi için birer uyaran görevi görür.

        “ÇOCUK NE KADAR YAŞAMA SEVİNCİ TAŞIRSA O KADAR UYKUYA DİRENÇ GÖSTERİR”

        Yürüme dönemi için (1-2) çocukların en fazla uyku süresi 14 saattir. En az uyku süresi ise 9 saattir. Bu yaş grubundaki çocukların uykuya karşı en fazla direnen çocuklar olduğu unutulmamalıdır. Çocuğun uykuya direnmesi, uyumak istememesi onun yaşama sevinci ile ilgilidir. Çocuk ne kadar yaşama sevinci taşırsa o kadar uykuya direnç gösterir. Bu yaş grubundaki çocukların anne (veya bakıcı) desteği ve onun yanında yatması ile öğlen uykusuna geçişi kolaylaştırılabilir.

        Okul öncesi dönem (3-5 yaş): Bu yaş grubundaki çocukların ideal uyku süresi 10-13 saattir. 14 saatten fazla uyku uyuması duygusal gelişimi ve fiziksel gelişimi aksatır. Bu yaş döneminde çocuklar öğlen uykusundan ayırılması düşünülebilir. Ancak çocuğunun ruhsal yapısının daha sakin ve dingin olmasını isteyen ebeveynlerin öğle uykusunu kesmemeleri tavsiye olunur.

        REKLAM

        6-13 yaş, okul çağı : Okul çağı çocukların en fazla uyku süresi 12 saattir. 12 saati geçen uyku çocuğun zihinsel gelişimine olumsuz etki eder. Öğrenme sürecini, hafızada tutma ve yorumlama yeteneğini azaltır. Bu yaş döneminde 7 saatten daha az uyku çocuğu gergin ve agresif yapar. Okul çağı çocuğunun ideal uyku süresi 10 saattir. Çocuğun uyku süresi güneşin gökyüzünden ayrılmasına bağlı olarak akşam saat 21:00 ile sabah saat 07:00 arasıdır.

        KREŞE BAŞLAYAN ÇOCUKLARA ÖĞLE UYKUSU UYUTULMALI MI?

        Kreş çağındaki çocuk için öğle uykusu her hâlükârda ihtiyaçtır. Kreşteki bir çocuğun öğle uykusu uyumuyor olması kendini okulda güvende hissetmemesi ile ilişkilendirilebilir. Genellikle kaygılı çocuklar, güvenli bağı zayıf olan çocuklar bu yaşlarda öğle uykusundan kaçınırlar. Zira uyku aynı zamanda çocuğun kendini emniyette hissettiğinin ve kendini güvenle uykuya bırakabildiğinin de bir göstergesidir.

        PEKİ YA ÇOCUK ÖĞLE UYKU UYUMUYORSA...

        Öğle uykusu uyumayan çocuklarda muhtemel sorunlar şunlardır;

        a. Öğlen uykusunu yeterince alan çocuklar, öğlen uykusunu alamayanlardan daha hızlı zihinsel gelişime sahiptir. Düşünme, hafızada tutma, ilişkilendirme ve çözüm üretme konusunda öğlen uykusunu alan çocukların daha aktif tutum sergiledikleri gözlenmektedir.

        REKLAM

        b. Öğlen uykusunu alan çocukların fiziksel gelişimi, boy kilo endeksi de almayanlara oranla daha uyumludur. Uykunun verdiği rahatlatıcı etki, fiziksel gelişimi desteklemektedir. Uyku sırasında salınan hormonlar çocuğun fiziksel gelişimini desteklemektedir. Aynı zamanda çocuğun ten ve saçlarının gelişimine de öğlen uykusu olumlu katkı sağlamaktadır. Öğlen uykusunu iyi alan çocukların cilt ve saçlarının parlak olduğu görülmektedir.

        c. Öğlen uykusunu alan çocuklar duygusal olarak daha dengeli olmaktadır. Uykusunu almamış çocuklar bütün günlerini gece uykusunda elde ettiği enerji ile sürdürmek zorunda kalacağı için, daha agresif, daha hırçın ve daha hızlı davranışlar sergilemektedir. Öğlen uykusunu alamamanın, çocuklarda anlamsız karşı gelme davranışlarını oluşturduğu gözlenmektedir.

        d. Öğlen uykusunun çocuğun yeme düzenine de olumlu etki ettiği bilinmektedir. Uyku düzeni olan çocukların yeme düzeni de olduğu gözlenmektedir.

        Pedagog Emine Ergün:

        “2 SAATİ GEÇMEMELİ”

        Öğlen uykusu doğumla birlikte çocukların gelişimleri için önemlidir. yenidoğan bebekler günde birkaç kez farklı sürelerde uyurlar, öğlen uykusu da bunlardan birisidir. Çocuklar büyüdükçe, öğlen uykusuna olan ihtiyaçları da devam eder. Çünkü büyüdükçe hareketlenen çocuk, gün içinde daha çok yorulmaya başlar. Öğlen uykusu dinlenmek açısından önemlidir. Ancak öğlen uykusunun zamanı önemlidir. Çocuklarda öğlen uykusu 2 saati geçmemelidir ve adından da anlaşılacağı gibi öğlen saatlerinde olmalıdır. Akşam üstü saat 16:00'da uyuyup saat 18:00'de uyanan çocuk öğlen uykusu uyumuş olmaz. Üstelik bu uyku rutini açısından, bir düzensizliktir ve çocuğun akşam uykusunu da olumsuz etkileyebilir.

        REKLAM

        “ÇOCUĞUNUZU DUYGUSAL ANLAMDA DOYURUN SONRA UYUTUN!”

        Çocukların uyku süresi yaşlarına göre farklılık gösterir. Yenidoğan bebekler günde toplam 15-18 saat uyuyabilir. Yaşamın ilk birkaç ayından sonra toplam uyku süresi azalmaya başlar. İlk aylarda bebeklerde günlük rutinler sadece temel ihtiyaçların karşılanması şeklinde olduğu için uyku bu rutinler içinde daha çok yer alır. Ancak özellikle 6. aydan sonra çocuğun hareketlenmesi, 8. aydan sonra emeklemeye başlaması, 12. aydan sonra yürümeye başlaması ile birlikte, günlük toplam uyku süresi de azalır.

        Çocukların gelişimi ve büyümesi için gece uykusuna en az saat 11:00'den önce geçmeleri gerekir. Çünkü büyüme hormonları en çok saat 11:00-02:00 saatleri arasında salgılanır. Çocukların bu saatlerde derin uykuda olması önemlidir. Özellikle 2-3 yaştan sonra çocuğun okul öncesi eğitime başlaması ve anne babanın çalışması ile birlikte çocukların uyku saatleri de değişiklik göstermeye başlar. Gün içinde kreşe giden ve anne babasını özleyen çocuk saat 20:00'de uyumaz. Çünkü uyku onun için kayıp zamandır, uyursa anne babasını göremez. Bu nedenle anne babalar çocuklarının uyku saatini belirlerken önce onlarla kaliteli zaman geçirip, çocuklarını duygusal olarak doyurmayı önemsemelidirler.

        REKLAM

        “BU DÖNEMDE DAHA ÇOK YORULURLAR”

        Kreşe başlayan çocuklar da öğlen uykusu uyumalıdır. Özellikle kreşe başladıktan sonra çocukların hayatı daha fazla düzene girdiği için ve daha çok yoruldukları için, vücutlarının öğlen uykusuna ihtiyacı vardır. Okul öncesi eğitim alan çocuklarda öğlen uykusu 5 yaşına kadar devam edebilir, 5 yaşından sonra kaldırılabilir. Ancak çocuk yine de öğlen saatlerinde dinlenmeye ihtiyaç duyuyorsa, buna da fırsat verilmelidir. Çocuk kreşe yarım gün gidiyorsa, eve geldikten sonra öğlen uykusu uyuması ya da en azından dinlenme saatinin olması da önemlidir.

        ÇOCUĞUNUZ SIK SIK UNUTUYORSA...

        Öğlen uykusu uyumayan çocuklarda, bedensel yorgunluk, zihinsel işlevlerde, anlama, muhakeme gibi fonksiyonlarda yavaşlama, halsizlik, yorgunluk, agresif , inatçı olma, huysuzluk gibi belirtiler görülebilir. Beyin yeni bilgileri öğrenmeye hazır hale gelmekte zorlanabilir, sık sık unutmalar yaşanabilir. Görsel uzamsal becerilere bağlı çalışmalarda sıkıntı yaşanabilir.

        REKLAM

        Pedagog Sevil Yavuz:

        “ÖĞLE UYKUSU HER ZAMAN GEREKLİDİR!”

        Bebeklerin sağlıklı büyümesi için uyku çok önemlidir. Çocuklara ata sözü olarak “uyusun da büyüsün” denilir. Aslında çocuklar gerçekten ihtiyacı olan uykuyu aldıkça daha sağlıklı büyürler. Ancak bu uyku huzurlu bir uyku olmalı. Yani çocuğun stresten ve travmadan uzak bir uyku uyuması gerekir. Aynı şekilde annenin de stressiz olması gerekir.

        Uykuda bebeğin uyanıkken öğrendikleri beyinde şekillenir, beyindeki toksinler atılır, kullanılmayan beyin hücreleri temizlenir. Çocuğun beyninin tüm bunları yapabilmesi için deliksiz uykuya ihtiyacı vardır. Gece uykusunun deliksiz olması yani sabaha kadar uyuması ve öğlende güne ara verip bir mola ile öğrendiklerini tekrar beyinde şekillendirmek ve yeni öğrenmelere yer açmak için uyumalı.

        REKLAM

        “ANAOKULLARINDA 4 YAŞINDAN SONRA UYKU UYUTULMUYOR AMA BU ÇOK YANLIŞ”

        Her çocuğun uyku ihtiyacı değişir ama çocuğun gece çok geç olmadan uyuması ve sabah en azından 6'ya kadar uykuda kalması ve yine öğlen en az bir iki saat uyku ile güne bir mola vermesi çok değerlidir. Çocukların yaşı küçükse uyku ihtiyacı artar, büyükse azalır ama bitmez.

        Maalesef anaokullarında çocuklara 4 yaşından sonra öğle uykusu uyutulmuyor. Bu çok yanlış çünkü araştırma öğle uykusunun beyin gelişimi ve öğrenme için vazgeçilmez olduğunu ve öğle uykusunun sadece okul öncesi çocuklar için değil, ilkokul çocukları içinde zorunlu olması gerektiğini gösteriyor. En azından ilkokul 3. sınıfa kadar çocukların az da olsa bir mola vermesi gerekir. Özellikle okul saatlerinin neredeyse tüm gün olduğunu düşündüğümüzde zaten çocuk eve dönüş servisinde uyuyakalıyor.

        REKLAM

        “DERS SAATLERİ KISALMALI ÖĞLEN UYKUSUNA YATMALILAR”

        Bebeklik dönem ve okul öncesi dönemde öğle uykusu uyumamak çocukların tüm gelişimini etkiler, büyümesini yavaşlatır, hırçın ve huysuz olmalarına neden olur. İlkokulda ise çocukların öğrenme kapasitelerini, dikkat sürelerini olumsuz etkiler. Çocuklar öğrenmeye kapalı olur, anlatılanları kavramakta zorlanırlar.

        Çocukların büyümeleri ve sağlıklı gelişmelerini istiyorsak okul ders saatleri süreleri kısaltılmalı, teneffüs süreleri artmalı, toplam ders saati azalmalı, çocuklar öğle uykusuna yatmalı ve en önemlisi daha fazla oynamalı ve oyun odaklı eğitim verilmeli.

        Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hülya Karaca:

        “İNSAN ÖMRÜNÜN ÜÇTE BİRİ UYKUDA GEÇER”

        Uyku, farkındalığın ve çevreye yanıtın geri dönüşümlü olarak azaldığı, periyodik ve fizyolojik bir durumdur. Çocukların sağlıklı büyümeleri için temel ihtiyaçlarından biri olan uyku ihtiyacının karşılanması çok önemlidir. İnsan ömrünün yaklaşık üçte biri uykuda geçer.

        REKLAM

        Uykunun rem ve nonrem uykusu olmak üzere iki evresi vardır. Derin uyku nonrem uyku periyodundadır ve büyüme hormonu salgısı, protein sentezinde artma olur. Ayrıca kardiyovasküler sistem ve solunum sistemi fizyolojisinde azalma, metabolizmada yavaşlama görülür.

        Yenidoğan döneminde bebekler 3-4 saatte bir uyuyan bebeğin uyku uyanıklık döngüsünde 16. haftadan sonra değişmeler başlar, gece kesintisiz uyku süresi 8-8,5 saate kadar uzar. İlk haftalar gece gündüz uyku miktarı eşittir.

        “ARAŞTIRMALAR ÖĞLEN UYUYAN ÇOCUKLARIN ÖĞRENMEYE DAHA AÇIK OLDUĞUNU GÖSTERİYOR”

        3. ayda gece gündüz ayrımı başlar. Gece gündüz döngüsünün gelişimi 5 yaşına dek sürer. 6. aydan itibaren bebeklerde gece uykularının daha uzun olduğu ve daha kısa gündüz uykularının olduğu bir uyku şekli mevcuttur. 1 yaşındaki çocuk yaklaşık 10-11 saat gece, 2-2,5 saat gündüz uyur; 2-3 yaşlarında sabah uykuları biter, öğle uykusu 5 yaşa kadar devam eder.

        Yapılan çalışmalarda öğle uykusu uyuyan çocuklarda hatırlama, beynin öğrenme ve yeni bilgi edinmeye ilişkin bölgelerde faaliyet artışı gözlendiği ortaya çıkmıştır. Beyin gelişimi ve hafızanın güçlenmesi için kreşlerde çocuklara öğle uykusu uyutulmalıdır. Küçük çocukların beyinlerine dinlenme ve bir sonraki güne hazırlanmasına olanak tanıma açısından günde 11-13 saat uykuya ihtiyaçları vardır. Gün içindeki uyku gece uykusu kadar önemli ve gereklidir. Öğle uykusu uyumayan çocuklarda; huzursuzluk, beslenmede isteksizlik, halsizlik görülebilir. Vücut direnci ve bağışıklık sistemi sağlığı içinde çocukların ilk 5 yaş gündüz uykularının olması gerekir.

        Demet DEMİRKIR / HABERTURK.COM

        Yazı Boyutu
        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ
        Habertürk Anasayfa