TÜİK

Türkiye İstatistik Kurumu;

Resmi istatistiklerin üretimine ve organizasyonuna ilişkin temel ilkeleri ve standartları belirlemek; ülkenin ihtiyaç duyduğu alanlarda veri ve bilgilerin derlenmesini, değerlendirilmesini, gerekli istatistiklerin üretilmesini, yayımlanmasını, dağıtımını ve Resmi İstatistik Programında istatistik sürecine dâhil kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamaktadır.

İstatistik başlangıçta teknik bir disiplin olarak ele alınırken günümüzde bir bilim dalı olarak kendini kabul ettirmiş, ulusal ve uluslararası boyutta gelişmelerin temelini oluşturmuştur. Bilgi çağı olarak adlandırılan gelişmeler istatistiği evrensel bir konuşma dili konumuna getirmiştir.

Günümüzde ulusal ve uluslararası sosyal ve ekonomik gelişme hedeflerinin belirlenmesi ve bu hedeflerin başarısı güncel, güvenilir istatistiklerle sağlanmaktadır. Doğru bilgi, doğru yorum ve doğru karar sürecinde araştırmacılar, politikacılar, karar alıcılar ve tüm bireyler çalışmalarında istatistiki bilgileri etkin olarak kullanmaktadırlar.

İlk çağda bile insanlar bazı toplu olayları belirleme ihtiyacı duymuşlardır. Devletlerin kurulması ile birlikte insanlar sınır belirleme, vergi toplama, toprak dağılımına yönelik amaçlarla kayıt tutmaya başlamışlardır. Büyük bir coğrafyada, farklı ırklar, diller, dinler ve kültürler üzerindeki hakimiyetin devam ettirilmesinin koşullarından birisi şüphesiz kayıt sistemlerinin iyi olmasından kaynaklanmıştır.

CUMHURİYET ÖNCESİ

Orta Asya’da büyük uygarlıklar kuran Türk toplumları tarafından, Hindistan, Çin ve İran'da bilgiye önem verilmiş, İlhanlılar ve Selçuklular döneminde nüfus sayımı çalışmaları yapılmıştır. Osmanlı yönetimince, kuruluş döneminden itibaren geliştirilen idari gelenekler arasında "kayıt sistemleri" de önemsenmiştir. Devlet organları içerisinde yer alan kurumlar tarafından idari ve mali fonksiyonlar yerine getirilirken; ayrıntılı, düzenli, sistematik yapıda belge ve defterlerle derlenmiştir. Ancak bu bilgiler istatistik değerlendirme amaçlı olmayıp, devletin idari ve mali fonksiyonlarının birer yan ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Günümüzde bu bilgileri istatistik amaçlı olarak değerlendirebilmek için yoğun çalışmaların yapılması gerekmektedir.

Tarım ve araziye ait bilgi toplamak amacıyla 1326-1360 ve 1360-1389 yılları arasında toprak ve nüfus sayımları yapılmıştır. 1389 yılında kurulan "Defterhaneler"e ait kayıtlar kısmen de olsa istatistik ihtiva etmektedir. Kanuni Sultan Süleyman genel bir sayım yapılması için çalışmalar başlatmış, bu sayımın her yüzyılda bir tekrarlanmasına ilişkin maddenin Kanunname'de yer almasını sağlamıştır.

Osmanlı yönetiminin modern istatistiki bilgi ve yöntemlerden yararlanma çabaları 19. yüzyılda reform süreci ile başlamıştır. 1830 tarihli nüfus sayımı bunun ilk örneğidir. Tanzimat reformları sonucu merkeziyetçi yapıyı geliştiren Osmanlı yönetimi; eğitim, sağlık, haberleşme, ulaşım vb. alanlarda sorumluluklarını artırmış, dolayısıyla toplum hakkında daha sağlıklı ölçülebilir nitelikte bilgilere ihtiyaç duymuştur.

19. Yüzyılın ilk yıllarından itibaren, merkezi sisteme dayalı olarak, merkez ve taşrada istatistik büroları açılmış, çalışmaları takip ve kontrol etmek üzere merkezi bir organ kurulmuştur. 1891'de yürürlüğe giren "Bab-ı Ali İstatistik Encümeni Nizamnamesi" uyarınca Bab-ı Ali'de kurulan Merkezi İstatistik Encümeni ile istatistik hizmetleri kanuni bir esasa bağlanmıştır. 1918 yılında çıkarılan yeni bir kanunla istatistik faaliyetleri Sadaret'e bağlı İstatistik Müdüriyeti Umumiyesi bünyesinde toplanmış, uygulaması bir yıl devam ettikten sonra yürürlükten kaldırılmıştır. Önceki sistem Cumhuriyet dönemine kadar devam etmiştir.

CUMHURİYET DÖNEMİ

1926 "Merkezi İstatistik Dairesi" kurulmuştur.

1930 1554 Sayılı Kanun ile "İstatistik Umum Müdürlüğü" adını almıştır.

1933 2203 Sayılı Kanun ile "İstatistik Umum Müdürlüğü"; görevlerini Umum Müdürü, Müşavirlik, Muavinlik ve 10 Şube ile sürdürmüştür.

1939 3656 Sayılı Kanun ile "Taşra Mıntıka Teşkilatı" ve "Fiyat İstatistikleri Müdürlüğü"nün teşkilata dahil edilmesi karara bağlanmıştır.

1945 Kurumun adı "İstatistik Genel Müdürlüğü" olarak değiştirilmiştir.

1950 5629 Sayılı Kanun ile 3656 ve 4644 Sayılı Kanunlardaki bazı kadrolar kaldırılarak yeni kadrolar ve yeni faaliyetlerin başlaması öngörülmüş, "Tetkik ve Araştırma Dairesi" kurulmuştur.

1952 "İstatistik Umum Müdürlüğü" adını tekrar almıştır.

1955 6534 Sayılı Kanun ile Genel Nüfus, Genel Tarım ve Genel İşyeri Sayımlarının hangi yıllarda yapılacağına dair hükümler getirilmiştir.

1960 "İstatistik Genel Müdürlüğü" olarak kurum adı tekrar değiştirilmiştir.

1962 Devlet Planlama Teşkilatının kurulması kararı ile birlikte 53 Sayılı Kanunla kurumda, "Devlet İstatistik Enstitüsü" adı altında yeni bir organizasyon kurulmuştur.

1984 219 Sayılı "DİE Başkanlığı'nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" ile teşkilat yeniden yapılandırılmıştır.

1989-90 357, 367 ve 403 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler ile değişiklikler yapılarak yeni düzenlemeler yapılmıştır.

2005 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanunu ile "Türkiye İstatistik Kurumu" kurulmuştur. Türkiye İstatistik Kurumu; İstatistik Konseyi ve Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı'ndan oluşmuştur.

Tüi̇k Haberleri

Gündem, 14 Eylül 2022

Türkiye’de oturulan konutun mülkiyet durumuna göre fertlerin dağılımı

Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesinde detaylar açıklandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı detaylara göre, 81 il ve tüm ilçelerde 2023-28 yılları arasında arasında 500 bin sosyal konut, 250 bin konut amaçlı arsa, 50 bin iş yeri yapılacak. Peki halihazırda Türkiye’de oturulan konutta ev sahibi, kiracı olma oranı ne kadar?
İş-Yaşam, 13 Eylül 2022

Çarklar hız kesti

Büyümenin öncü göstergelerinden sanayi üretiminde temmuzda aylık bazda yüzde 6.2 düşüş yaşandı. Yıllık üretim yüzde 2.4 arttı
İş-Yaşam, 12 Eylül 2022

İşsizlik yüzde 10.1'e indi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), temmuz ayı iş gücü istatistiklerini açıkladı. İşsizlik oranı yüzde 10.1 oldu. Genç nüfusta işsizlik oranı 0.8 puan azalarak yüzde 19.1 oldu. Atıl işgücü yüzde 20.5’ten yüzde 22.5’e yükseldi

Gündem, 12 Eylül 2022

Temmuz 2022 işgücü istatistikleri

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), temmuz ayı işgücü istatistiklerini açıkladı. İşsizlik oranı yüzde 10.1 oldu. Genç nüfusta işsizlik oranı 0.8 puan azalarak yüzde 19.1 oldu. Atıl işgücü yüzde 20.5’ten yüzde 22.5’e yükseldi

Sosyal Güvenlik, 02 Ağustos 2022

TÜRK-İŞ’in araştırmasına TÜİK ne dedi?

TÜRK – İŞ’in, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in “bilimsel değil” eleştirisinde bulunduğu açlık ve yoksulluk araştırmasına göre, temmuz ayında açlık sınırı 6 bin 840 lira oldu. Peki, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), TÜRK – İŞ’in açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasını nasıl değerlendiriyor? Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi
Teknoloji, 03 Kasım 2021

Yurtdışından telefon alacaklar dikkat!

Ekim ayı enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte yurtdışından yolcu beraberinde telefon getirmek isteyenleri de yakından ilgilendiren yeniden değerleme oranı belli oldu. Buna göre 2021 yılı için 2006 TL olan IMEI kayıt ücretinin, yılbaşında en az 726 TL daha artırılarak 2732 TL’ye çıkarılması bekleniyor.
Gündem, 05 Eylül 2022

Ağustos ayı enflasyon verileri

TÜİK ağustos ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) gelişmelerini açıkladı. Ağustos ayında yıllık enflasyon yüzde 80.21'e çıktı. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup yüzde 116.87 ile ulaştırma oldu
Gündem, 31 Ağustos 2022

İkinci çeyrek büyüme verileri

TÜİK ikinci çeyrek GSYH büyüme verilerini açıkladı. 2022’nin ikinci çeyreğinde Türk ekonomisi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.6 büyüdü. Piyasa beklentisi büyümenin yüzde 7.3 gelmesi yönündeydi. İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 32.6 iken bu oran 2022 yılında yüzde 25.4’e geriledi

Sosyal Güvenlik, 16 Ağustos 2022

Üç yılda 2.7 milyon kişi

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, 2022’nin nisan – haziran aylarını kapsayan ikinci çeyreğinde toplam istihdam 30 milyon 775 bin kişiye ulaştı. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) verilerine göre ise sigortalı çalışanların sayısı mayıs ayı itibarıyla 22 milyon 941 bin kişi oldu. Sigortalı çalışanlar pandemi öncesine göre 2.7 milyon kişi arttı. Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberi

Gündem, 15 Ağustos 2022

Nisan-Haziran 2022 işgücü istatistikleri

Türkiye İstatistik Kurumu, yılın ikinci çeyreğine ilişkin iş gücü istatistiklerini açıkladı. Buna göre 2. çeyrekte işsizlik 0,4 puan azalarak yüzde 10,6 oldu
Gündem, 10 Ağustos 2022

Haziran 2022 işgücü istatistikleri

Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK), haziran ayına ilişkin işgücü istatistiklerini açıkladı. Haziran ayında işsizlik oranı mayıs ayındaki yüzde 10.6'lık seviyesinden yüzde 10.3'e düştü. Haziranda istihdam edilenlerin sayısı bir önceki aya göre 46 bin azaldı.
Gündem, 03 Ağustos 2022

Temmuz ayı enflasyon verileri

TÜİK, Temmuz 2022 dönemine ilişkin tüketici enflasyonunu açıkladı. Buna göre tüketici fiyatları temmuz ayında yüzde 2.37 arttı. Yıllık enflasyon yüzde 79.6 oldu.
Gündem, 02 Ağustos 2022

Suça sürüklenen çocukların yüzde 36,6’sı yaralama olayına karıştı

Güvenlik birimlerine gelen veya getirilen çocukların karıştığı olay sayısı 2021 yılında, 2020 yılına göre %10.8 oranında artarak 499 bin 319 oldu.

Gündem, 01 Ağustos 2022

Yükseköğretim mezunlarında istihdam

Türkiye İstatistik Kurumu, "Yükseköğretim İstihdam Göstergeleri, 2021" haber bültenini yayımladı. Ortalama kazancın en yüksek olduğu lisans bölümü pilotaj olurken, Ortalama kazancın en yüksek olduğu ön lisans bölümü polis meslek eğitimi oldu.

Para, 29 Temmuz 2022

Dış ticaret açığı yüzde 142 yükseldi

Ocak-haziran döneminde ise dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 142.7 artarak 21 milyar 181 milyon dolardan 51 milyar 400 milyon dolara çıktı.
Gündem, 26 Temmuz 2022

Motorlu kara taşıtları istatistikleri - Haziran 2022

Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK, 2022 yılı Haziran ayına ait motorlu taşıt istatistiklerini açıkladı. Türkiye’de geçtiğimiz Haziran ayında 109.277 taşıtın trafiğe kaydı yapıldı
Gündem, 25 Temmuz 2022

Türkiye'de yayımlanan gazete ve dergi sayısı 2021 yılında yüzde 6 azaldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılına ait gazete, dergi ve kitap istatistiklerini açıkladı. Verilere göre Türkiye'de yayımlanan gazete ve dergi sayısı 2021 yılında yüzde 6 azaldı
Gündem, 19 Temmuz 2022

Haziranda konut satışları arttı

Konut satışları haziranda bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11.7 artarak 150 bin 509 adede yükseldi. Mayıs ayına göre artış ise yüzde 22.6'yı buldu.

Gündem, 13 Temmuz 2022

İşgücü istatistikleri Mayıs 2022

Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK), Mayıs ayına ilişkin işgücü istatistiklerini açıkladı.