Elmalı turta nasıl ikonik bir Amerikan tatlısı haline geldi?
Çocukken keyifle izlediğiniz çizgi filmleri düşünün. Ya da 50'li yılların Amerikan filmlerini... İhtişamlı yemek sofralarında dikkatinizi çeken ilk yiyeceklerden birinin elmalı turta olma ihtimali çok yüksek değil mi? Çünkü elmalı turtanın amerikan mutfağıyla büyülü bir ilişkisi var... Tarifin ortaya çıkışı 1300'lü yıllara kadar dayanan elmalı turta nasıl oldu da Amerikan mutfağının simgesi haline geldi?
- 1
Dünya sahnesinin büyük gücü her zaman ABD değildi elbette. 16. yüzyıldan itibaren Avrupa'da bugünkü Amerika kıtasına doğru bir yerleşim telaşı başladı. Üstelik bu yerleşme ve sadece fiziki olarak yayılma ve toprak işgal etmekle kalmadı, kıtada bir "Amerikan kültürü" yaratma çalışmaları da daha o dönemden başladı.
- 2
Müziğinden yemeğine, tarihinden bilimine her alanda "Amerika"ya has bir geçmiş inşası başladı. Bu geçmiş inşasında bazı adımlar gerçekten başarılı oldu ve bugün "Amerika'ya özgü" bir şeylerden bahsedebilir duruma geldik. Amerika'ya dair en tartışmalı maddelerden biri yemekleri. Amerikan yemeği diye bir yemek sunmak zor gibi duruyor ama yıllar içinde Amerika ile özdeşleşen çok fazla yemek oldu. Bunlardan biri de hiç şüphesiz Elmalı Turta.
- 3
Evet, Amerika'ya özgü hemen her şey dışarıdan ithal edilen şeyler. Çoğunlukla Avrupa'dan... Mesela bugün Amerika mutfağının simge yemeklerinden olan hamburger aslında Alman göçmenlerin kıtaya kazandırdığı bir lezzet. Elmalı turta sosyal yaşamın içinde 'Elmalı turta kadar Amerikan' ifadesinin doğmasına neden olmuş ama onun da hikâyesi epey garip.
-
- 4
Elbette pek çok tarif gibi bugün "Amerikan gibi" söylemleriyle eşdeğer tutulan Elmalı turta tarifi de ilk defa Amerika'da ortaya çıkmadı. Hafife almayın, bu simgesel tatlının tarhi 1300'lü yıllara dayanıyor ve tabii İngiltere'ye...
- 5
Bilinen en eski elmalı turta tarifinin içinde incir, kuru üzüm, armut ve elma gibi çok fazla meyve var! Ancak bilinen en eski turta tarifinde bugünden farklı olarak şeker yoktu.
- 6
Üstelik bu eski tarifte turtanın hamuruna tabut denirdi ve bu "tabutun" yenebilen bir şey olduğu düşünülmezdi. Bu alışkanlığa göre bu "tabut" turtanın meyveli harcını korumakla görevliydi. Aslında ilk defa İngiltere'de rastlanan bu elmalı turta tarifinin kökleri Fransa, Hollanda ve Osmanlı İmparatorluğu'na kadar uzanıyor. Kafanız karıştı değil mi?
-
- 7
17. yüzyılda aşılama ve sömürgecilerin girişimleriyle elde edilen elmadan yapılan turta 18. ve 19. yüzyıllarda Amerika'da sevilerek tüketildi ama hâlâ bir simgeye dönüşmemişti.
- 8
1928 tarihli bir New York Times makalesi, turtanın ününü artırmak için çalışmaya devam etti. Gazete, eski Amerika Başkanı Herbert Hoover'ın eşi First Lady Lou Henry Hoover'ın ev idaresi becerilerini "elmalı turta kadar Amerikan" olarak tanımladı. Aradan biraz zaman geçti ve II. Dünya Savaşı başladı.
- 9
Savaşa gidecek askerlerin arasında bir slogan hızla yaygınlaşmaya başladı. O slogan “anne ve elmalı turta için savaşmak” sloganından başkası değildi. Elmalı turta, annelik ve ev kadınlığı ile bir bütün halinde sunulmaya devam etti. Öyle ki, II. Dünya Savaşı sırasında elmalı turta, evcillik ve mükemmel Amerikan ev kadını imajıyla aynı anlama gelmeye başlamıştı.
-
- 10
Elmalı turtanın Amerikan kültüründe inşa edilen bu anlamlı yeri bir tatlıdan çok daha fazlası olmasına neden oldu.
- 11
