ABD Senatosu'nda tarihi gün: Trump'ın azil duruşması bugün başlıyor
ABD Başkanı Donald Trump hakkında Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesiyle ilgili azil soruşturması başlatılmış, Demokratların çoğunlukta olduğu Temsilciler Meclisi Trump'ın azledilmesine karar vermişti. Temsilciler Meclisi'nin azil kararının ardından dosya nihai kararın verileceği ABD Senatosu'na gönderildi. ABD tarihinde üçüncü kez bir başkanın Senato'da azil talebiyle yargılanacağı duruşmalara bugün TSİ 21.00'de başlanacak. Ancak Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu Senato'dan Trump hakkında bir görevden alma kararı çıkmasına uzak ihtimal olarak bakılıyor. Barış Kaygusuz'un haberi...
Tarihte üçüncü kez bir Amerikan başkanı azil talebiyle ABD Senatosu'nda yargılanacak. Birçok tanığın ifade vereceği duruşmada bugün TSİ 21.00'de başlayacak.
Eski ABD Başkanları Andrew Johnson ve Bill Clinton'ın ardından, azil soruşturmasıyla karşı karşıya kalan üçüncü başkan olan Donald Trump'ın azledilmesine uzak ihtimal gözüyle bakılıyor. Zira ABD Senatosu'nda Cumhuriyetçiler çoğunlukta ve Cumhuriyetçi Parti içerisinde Trump'ın azledilmesine yönelik bir eğilim olduğuna ilişkin bir işaret yok.
Trump'ın görevden alınabilmesi için Senato'nun 3'te 2'sinin azil yönünde oy kullanması gerekiyor. Bu da 20 Cumhuriyetçi senatörün Trump'ın azledilmesi yönünde oy kullanması gerektiği anlamına geliyor.
Daha önce eski ABD Başkanı Andrew Johnson 1868 yılında Savaş Bakanı Edwin Stanton'ın Senato izni olmadan görevden aldığı için azil soruşturmasıyla karşı karşıya kalmış, Temsilciler Meclisi azil kararı almasına karşın Johnson, ABD Senatosu'nda 1 oy farkla aklanmıştı.
Monica Lewinsky skandalı nedeniyle 1998 yılında azil soruşturması geçiren Bill Clinton da aynı şekilde Temsilciler Meclisi'nde suçlu bulunmuş ancak Senato'da aklanarak görevinde kalmıştı.
1974 yılında hakkında azil soruşturması başlatılan Richard Nixon ise Temsilciler Meclisi hakkında henüz azil kararı vermeden görevinden istifa etmiş ve Amerikan tarihinin ilk ve tek istifa eden başkanı olmuştu.
TRUMP NEYLE SUÇLANIYOR?
ABD Başkanı Donald Trump hakkındaki azil soruşturması, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile yaptığı bir telefon konuşmasına dayanıyor.
İddiaya göre Trump, Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinde kendisinin 2020 Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerinde yeniden seçilmesi için Ukrayna hükümetinden yardım istedi.
Ukrayna'ya yapılan milyonlarca dolarlık askeri yardımı önce askıya alan Trump, başkanlık seçimlerindeki rakibi Joe Biden hakkında Ukrayna'da daha önce yürütülen bir soruşturmanın yeniden açılmasını ve kamuya duyurulmasını istedi. Karşılığında ise Beyaz Saray'da bir görüşme ve askıya alınan yardımların tekrar verilmesini teklif etti.
Azil soruşturmasının ilk günlerinde Beyaz Saray'ın çalışanlarına ifade izni vermemesi de azil soruşturmasının bir diğer ayağını oluşturuyor. Demokratlar, Trump yönetiminin bu davranışla Kongre'yi engelleme suçunu işlediğini öne sürüyor.
Trump ise iddiaların kendisine Rusya yönelik soruşturmasıyla başlatılan cadı avının devamı olduğunu düşünüyor ve kanuni olmayan herhangi bir şey yapmadığını savunuyor. Trump'ın Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesini tanımlamak için kullandığı ifade ise 'kusursuz'.
YARGILAMA SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK?
Azil davasının ilk gününde yargılama usüllerine ilişkin esasların belirlenmesi bekleniyor. Bunlar içerisinde en önemlisi ise duruşmada tanık dinlenip dinlenmeyeceği yönünde olacak.
Demokratlar, Trump'ın ekibinde görev yapan kişilerin tanık olarak dinlenmesi gerektiğini belirtse de bunun duruşma salonunda senatörler arasında yapılacak oylamada kabul edilmesi gerekiyor. Bu noktada ABD Senatosu'ndaki 100 senatörden 53'ünün Cumhuriyetçi olduğunu akılda tutmak gerekiyor.
The Washington Post'un iddiasına göre, Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyelerinde oluşan savunma ekibinin öncelikli hedeflerinden biri duruşmalarda tanık dinlenmemesi olacak. Savunma ekibinin özellikle eski Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'ın tanık olarak dinlenmesini engellemeye çalışacağı öne sürülüyor. Bolton geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada kendisine celp gönderilmesi durumunda Senato'da ifade vereceğini duyurmuştu.
SORULAR YAZILI OLARAK İLETİLEBİLECEK
ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Cumhuriyetçi Mitch McConnell, bugünkü ön duruşmada görüşülmek üzere yargılama usüllerinin yer aldığı bir yasa tasarıyı kamuoyuna açıkladı. Demokratların karşı çıktığı tasarı 'hızlı yargılama' amacı taşıyor.
Söz konusu tasarıya göre Trump'ın azil yargılamasında savunma tarafı ile davacı tarafa, iki güne yayılmış şekilde toplam 24'er saat verildi. Buna göre çarşamba gününde itibaren Senato günlük 12'şer saat görev yapacak ve her iki tarafa argümanlarını senatörler önünde ortaya koyabilmeleri için 2 gün verilecek.
Tarafların tezlerini ortaya koymalarının ardından "jüri" görevi gören senatörler davacı ve savunma taraflarına sorularını yöneltebilecekler. Bugün toplanacak olan Senato Genel Kurulunun, McConnell'ın tasarısını oylaması ve kabul etmesi bekleniyor.
Duruşmalarda davayı Senato'ya getiren Demokrat Temsilciler Meclisi üyeleri iddia makamı olarak yer alırken, Trump'ın avukatları ve bazı Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyeleri savunma makamında yer alacak. Senatörler iddia ya da savunma makamıyla doğrudan konuşamasa bile sorularını yazılı olarak iletebilecek.