Myanmar ile ilk temas Haziran'da kurulmuş
PAZAR günü, son haftalarda şiddetli bir Müslüman katliamına sahne olduğu söylenen Burma'daki yani yeni adı ile Myanmar'daki Türk şehitliklerinin içler acısı durumunu yazmıştım.
İngilizler, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Irak cephesinde esir aldıkları askerlerimizin bazılarını o zaman sömürgeleri olan Burma'ya götürüp iki ayrı esir kampına kapatmışlar, binden fazla askerimiz bu esarette can vermiş ve kampların bir köşesine defnedilmişlerdi. Ama şehitlikler aradan geçen uzun seneler zarfında tahrip olmuş, parçalanan mezartaşları bir taraflara atılmış, arazileri de tarlaya dönmüştü. Halk, şehitlerimizin kemiklerinin üzerinde şimdi fasulye yetiştiriyordu!
Myanmar'da bir zamanlar varolan kamplardan bahsedip eski hallerini ve şu andaki durumlarını gösteren bazı fotoğrafları yayınlamamdan sonra okuyucularımdan bir hayli e-mail aldım. Kampların mevcudiyetlerinden daha önce haberdar olmadıklarını söyleyip şimdi içerisinde bulundukları vaziyetten kurtarılmaları gerektiğini söylüyorlardı.
BAKANLIK AÇIKLADI
Kamplar hakkında asıl bilgi, dün Millî Savunma Bakanlığı'ndan geldi. Bakanlığın Genel Sekreter Vekili Albay Yılmaz Koğa önce telefonla aradı, sonra da bir bilgi notu gönderdi.
Açıklamada, Myanmar'daki kampların durumuyla alâkadar olunduğu ve projelerin hazırlanıp yeni başkent Naypidav'daki Türkiye Büyükelçiliği vasıtası ile Myanmar makamlarına iletildiği söyleniyordu. Bakanlık, geçen Haziran ayında Myanmar'a bu konuda çalışmalar yapması için bir görevli göndermiş, Tayetmo ve Meiktila şehitliklerinde tespitler yapılmış; arazilerin genişliği, irtibat yolları, elektrik ve su durumu yerinde incelendikten sonra projeler elden geçirilip büyükelçiliğimiz vasıtası ile ilgili makamlara iletilmişti ve şehitliklerimiz gerekli cevap ile izinlerin gelmesinden sonra restore edilecekti.
ELYAZISI GAZETELER
Millî Savunma Bakanlığı ile Genelkurmay'ın bu sessiz ama sevindirici girişiminden sonra, şimdiye kadar ihmal edilen ama yapılması gereken önemli bir işi daha hatırlatacağım:
Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra müttefikler tarafından esir edilen askerlerimiz, gönderildikleri kamplarda büyük çileler çektikleri sırada elyazısı ile çok sayıda gazete yayınlamışlardı.
Günlük esaret hayatının anlatıldığı, moral verici yazıların yeraldığı ve bazı nüshalarında esarette şehit olan Mehmetçik'in isim listelerinin de bulunduğu bu gazeteler ile ilgili olarak şimdiye kadar derli-toplu bir çalışma yapılmadı.
Bugün burada, kamplarda çıkartılan gazetelerden birinin, "Bâdiye"nin ilk sayfasını görüyorsunuz...
Türkiye dışında bulunan ve tâââ Burma'ya kadar uzanan şehitliklerimiz restore edildiği sırada, vakti zamanında el emeği ve göz nuru ile hazırlanmış olan bu gazetelerin tekrar yayınlanması, şehitliklerde yatan Mehmetçik'in ruhunu tam bir huzura kavuşturacaktır.
