"Al gazı ver rubleyi" denkleminde son viraj!

Rusya’nın Avrupa’dan talep ettiği doğalgaz bedelinin ruble olarak ödenmesinde tablonun bu hafta netleşmesi bekleniyor. Avrupa’da başta Almanya olmak üzere diğer ülkelerin ruble ile ödemeyi kabul edip etmeyecekleri yeni gelişmelerin işareti olacak. Ruble ile ödemeye karar verilmesi veya böyle bir zorunlulukla baş başa kalınması her açıdan ABD, NATO ve Rusya arasında ilişkilere yeni boyut kazandıracak.

Avrupa Birliği üyelerinin rubleye “hayır” demesi enerji sıkıntısı anlamına gelirken, “evet” demesi NATO bloğu ve ABD arasında farklı bir tartışmaya sebep olacak. Bu sebeple Avrupa rubleye karşı net bir tavır alabilmiş değil.

Öte yandan Avrupa Komisyonu ve bazı ülkeler Rus gazının bedelinin ruble ile ödenmesinin kabulü durumunda yaptırımların ihlal edileceğine inanıyor. Bazı AB üyeleri ise buna katılmıyor. Durum tam anlamıyla bilinmezliğini korurken AB’den bazı Gazprom müşterileri ruble ile ödeme yapmayı reddetmiş durumda. Bu durumun neticesinin ne olacağı ise Mayıs’ta belli olacak. Büyük ihtimalle gelecek ayın başlarında Rusya sözleşmeye uyulmadığı gerekçesiyle ruble ile ödeme yapmayanlara gaz sevkiyatını durduracak.

Daha önce 15 Nisan’a kadar ruble ile avans ödenmesi talep edilmişti, ancak ödemlerin ne durumda olduğu henüz açıklanmış değil. Uzun vadeli sözleşmelerde gaz satıcısı beş gün içinde bir fatura düzenliyor, alıcı da bir hafta içinde ödemeyi yapıyor. Genel teamül böyle. Dolayısıyla şu günler AB için ruble ve gaz ilişkisi açısından önemli. Yani herhangi bir Avrupalı ​​gaz alıcısı bu ay Rusya’ya ruble olarak avansını ödemezse, gazının kesilmesi mayıs ayında söz konusu olabilir.

Havaların ısınması Avrupa’da doğal gaz fiyatlarını kısmen aşağı çekmiş olsa da gaz sorunu AB’de büyük probleme dönüşmek üzere. Rusya Devlet Başkanı Putin’in 31 Mart tarihli kararnamesine göre de doğalgaz ödemelerinin ruble cinsinden takibinden Federal Gümrük Servisi sorumlu olduğundan, ikili anlaşmalara imza atan Gazprom’un bu konuda bir yetkisi olmayacak.