Küçüklerde tağşiş, büyüklerde aldatmaca

Geleneksel hale gelen her yıl “Gıdada taklit ve tağşiş yapan şirketler” listesini açıklamak artık bir işe yaramıyor. Bilakis tüketiciye, düzgün çalışan firmalara ve sektörlere zarar veriyor. Ayrıca bu listelerin çok özenle, dikkatle hazırlanmadığını da daha önceki yıllar örneklerle yazmıştım. Bakanlıktan karşı bir cevap veya açıklama da gelmemişti.

İfşa işi de, neye yaradığı da meçhul. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın bu eylemini ve ilgili yasal düzenlemeyi gözden geçirmesi gerekir. Halen daha faydası olmayan ifşada ısrar ediliyor olması tuhaf. Galiba medyada bu haberlerin yer alması, bakanlığın isminin geçmesi hoşa gidiyor.

Halbuki taklit, tağşiş yapan ve “şirket” diye adı ifşa edilenlerin zaten marka algısı da, etiket, isim, şirket olma kaygısı da yok. Tağşiş edilen ürünlere ilgi gösterenlerin, satın alanların büyük çoğunluğunun da bakanlığın listesinden haberi bile olmuyor. Sahtekarlık yapanlar da isim değiştirip aynı ticari alanlarında yoluna devam ediyor. Bizler de bu listeyle sadece eğlenmiş oluyoruz. Kaşara nasıl patates konuyormuş, at etini dana diye nasıl satmışlar, zeytinyağına hangi yağlar karıştırılabiliyormuş, balda sahtekarlığın da en yeni sahtekarlık modellerini okuyup gülüyoruz, ağlanacak halimize.

Son olarak Tarım Bakanlığı, taklit veya tağşiş yapıldığı kesinleşen, aralarında et ve et ürünleri, enerji içecekleri, süt ve süt ürünleri, bitkisel yağ ve baharatların yer aldığı 45 firmaya ait 55 parti ürünü kamuoyuna açıkladı. Ne oldu? Yine eğlenmeye başladık. Hangi marka veya şirket akılda kaldı? Neyin değişmesi bekleniyor? Yıllardır açıklanıyor, ne değişti? Tağşiş yapan şirket sayısının bile zaman zaman arttığı oldu.

Peki bu 55, çoğunluğu küçük firmanın dışında kalan ve listede adı geçmeyen büyük firmaların yaptığı aldatmacalar ne olacak? Üstelik Tarım Bakanlığı’nın mevzuatlarının eksikliğini fırsat bilip toplumun gıdasıyla oynayan büyük firmaları kim ifşa edecek? Tarım Bakanlığı ifşaya ayırdığı enerjisini yasal düzenlemelere, mevzuat ve tebliğlere neden ayırmıyor?

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli,Türkiye’de gıdada en fazla sahtekarlık, taklit ve tağşişin balda yapıldığını, bu sebeple 2020'de“Bal Çalıştayı”düzenleyeceklerini açıklamıştı. Henüz bir gelişme olmadı. Balı pastörizasyonve filtrasyon süreçlerinden geçirerek besin değerini yok eden, market raflarına şıkır şıkır cam kavanozlarını dizen büyük şirketlerin durumu ne olacak? Balla ilgili olarak sektöre yön verecek doğru düzgün düzenleme, tebliğ dahi yok. Aslı sorun daha büyük! Küçüklerin tağşişi ifşa edildi, büyüklerin bu durumu ne olacak?

Aralık ayında balla ilgili doğru ve düzgün resmi bir tebliğ, yönetmelik, yasal düzenlemeler yoksa birinci sebebinin arıcılara nefes aldırmayan, parayla her şeyi domine eden büyük şirketler olduğunu kaydetmiştim. Bakanlığı yakından ilgilendirenbu tablo bakalım nasıl değişecek?

Not: Bugün Resmi Gazete’de Bal Tebliği yayınlandı. Arıcılar ve sektör için bunun bir devrim olduğunu söylemek mümkün. Büyük marketlerde şıkır şıkır duran ve hangi işlemden geçerek ambalajlandığı belli olmayan ballar artık bu şekilde satılamayacak. Bu konuyu da ayrıca değerlendireceğim.