ABD, Çin bağımlılığını azaltmaya uğraşıyor
ABD ve Çin arasında, 2020'nin başında “Faz I, Ticaret Anlaşması” imzalandı.
Bu anlaşmanın neticesinde Çin, ABD'den 200 milyar dolarlık ekstra ithalat yapmayı ve iki ülke arasındaki ticaret açığını 2017 seviyesine geri çekmeyi kabul etti. Ticaret Savaşları'nda Faz II olarak tanımlanan, 5G Teknolojileri ve Fikri Mülkiyet Haklarının yoğunlukla ele alınacağı safha ise ABD 2020 seçimlerinin sonrasına bırakıldı.
ABD Başkanı Trump, Çin ile varılan ilk tur anlaşmaya rağmen, 2018-19 yılları boyunca Çin mallarına getirdiği ithalat vergilerini kaldırmadı. Trump , ticaret açığında 2017 seviyesine geri dönenen kadar ekstra konan vergilerin kalacağını ifade etti.
Bugün itibariyle, ABD'nin Çin'den yaptığı toplam ithalatın yüzde 82'sine tekabül eden, 380 milyar dolarlık ürünün Amerika'ya girişinde yüzde 7.5 ile yüzde 25 arasında değişen oranda vergi var. Bu oran, ABD'de ortalama yüzde 2.5-3 bandındaki ithalat vergisi oranın, oldukça üzerinde bir seviye.
Artan Vergi Oranları Çin mallarına olan ilgiyi azaltmış mı?
2014'den itibaren 5 yıl boyunca, ABD'nin en büyük ticaret partneri hep Çin olmuş. 2019'da ise Çin, 2. sıraya gerilemiş ve Meksika 1 basamak yükselerek zirveye çıkmış.
Çin'in 2019'da tahtını kaybetmesinin sebebi, bir sene öncesine göre ABD ile yaklaşık 120 milyar dolarlık daha az ticaret yapması. Bu azalışın 90 milyar dolarlık kısmı ABD'nin Çin'den 2019 yılında azalttığı ithalat kaynaklı. 2018'de Çin malları, ABD'nin toplam ithalatında yüzde 21'lerde seyrederken 2019'da bu oran yüzde 17'ye gerilemiş.
Çin'e uygulanan ithalat vergilerinin bir kısmının 2019 ortasında devreye girdiğini düşünürsek, ABD'nin Çin'den ithalatının 2020'de daha da düşeceğini rahatlıkla öngörebiliriz.
Bu arada Meksika, Kanada ve Vietnam hızlı yükseliyor..
Trump'ın bir dönem çok eleştirdiği, 1994'ten beri yürürlükte olan NAFTA Serbest Ticaret Anlaşması 2019 sonunda revize edildi ve 3 ülke masaya oturarak yeniden anlaşma imzaladılar.
Anlaşmanın özellikle otomotiv sektöründe ve makine teçhizatında, ABD'nin ithalat ve ihracat rakamlarını 2020'den itibaren nasıl etkileyeceğini göreceğiz.
Ancak bu anlaşma öncesinde dahi iki komşu ülkenin ABD'ye ihracatının arttığını görüyoruz. Özellikle Meksika'nın, otomobil ve demiryolu rayı gibi ABD'nin ithal ettiği ürünlerde, Çin'den Pazar payı kaptığını anlaşılıyor.
NAFTA üyesi ülkeler dışında, ABD'nin 2019 Ticaret Listesinde üst sıralara tırmanan bir başka ülke ise Vietnam.
2018'de ABD'nin en fazla ticaret yaptığı ilk 15 ülke arasına giremeyen Vietnam, 2019'da toplam ticaretini 20 milyar dolar arttırıp, listeye 11. sıradan girmiş.
Bloomberg'in analizine göre, Vietnam menşeili spor ayakkabı ve ev eşyası ürünleri, 2019'da Amerika pazarında Çinli rakiplerinden önemli miktarda pay kapmışlar.
ABD, Çin bağımlılığını azaltmaya uğraşıyor.
Çin tek başına dünya imalat sanayini yüzde 28'ini üretiyor. Tekstil, hazır giyim, bilgisayar, akıllı telefon gibi ürünlerde, diğer ülkelerin tedarik zincirinde Çin'e bağımlılığı yüzde 40'lara kadar çıkabiliyor.
Covid-19 sonrası halktaki “Çin Karşıtlığını” da arkasına alan ABD'nin, yeni dönemde hem kendi ekonomisini hem de müttefiklerini “Daha Az Çin Bağımlılığı” için hazırladığını görüyoruz.
ABD Asya'da, Çin'e karşı oluşturulabilecek yeni üretim ağı için başta Hindistan, Japonya ve Avusturalya olmak üzere çok sayıda ülkeyle yoğun temasta. Ekonomik Refah Ağı adı verilen bu ağa G.Kore, Yeni Zelanda, Vietnam gibi ülkelerin de katılması isteniyor.
Hindistan'ın büyük pazarı ve ucuz işgücü, Japonya ve G. Kore'nin yüksek teknolojili üretim yapabilme kapasitesi, Vietnam'ın eğitimli iş gücü, Asya'da oluşturulacak olan yeni üretim üssünün avantajları olarak öne çıkıyor.
Bu noktadan baktığımızda “2019 yılı ABD Ticaret Listesi”, Amerika'nın 20 trilyon dolarlık ekonomisini Çin'e olan bağımlılığını azaltmak için nasıl kullanacağını anlamamız için biz ilk ip uçlarını veriyor.
2020 listesi ise sanırım çok daha net olacak. Herkes için!
